Yenigün Gazetesi
“Özgürce” Makale Yazısı
12 Eylül 2006
Sayın Ecevit’in deprem sonrası ilk seslenişi
Yeterli bilgiye sahip olmayanlarla, Sayın Bülent Ecevit’in, deprem sonrası ilk günlerde ilgilenmediğini söylemektedirler. Yanıldıklarının belgesini sunuyorum.
“TC Başbakanlık” başlıklı, bayraklı ön kapakta “Başbakan Bülent Ecevit’in depremle ilgili Bakanlar Kurulu çalışmalarına ilişkin açıklaması” başlıklı 11 Eylül 1999 tarihini taşıyan belgesini aynen sunuyorum…
Sayın Ecevit kendi kalemi ile hazırladığı sözlerine “Sevgili yurttaşlarım” diye başlamıştır. İlgiyle okuyacağınızı, rahatsızlığı süren Sayın Ecevit’e daha içten, bilinçli, sürekli sağlığı için dualarda bulunacağınıza yürekten inanıyorum…
“Sevgili Yurttaşlarım, 10 Eylül 1999 günü toplanan Bakanlar Kurulu, 17 Ağustos depreminin neden olduğu ağır sorunlarla ilgili gözlem ve deneyimleri, depremden zarar gören yurttaşlarımızın gereksinme ve beklentilerini değerlendirmiş ve aşağıdaki konulanın açıklanmasını kararlaştırmıştır.
ÜÇ AŞAMALI PLAN
En ivedi görev, konutları ve işyerleri yıkılan yurttaşlarımızın sağlıklı barınma gereksinmelerinin karşılanmasıdır. Bakanlar Kurulu depremin hemen ardından, bu amaçla üç aşamalı bir plan belirlemişti.
Buna göre, birinci aşama konutları yıkılan veya oturulamaz duruma gelen yurttaşlarımız için çadır dağıtılması ve çadır kentler kurulmasıydı. Bu görev en kısa sürede yerine getirilerek, 34 bin çadırın bulunduğu 159 çadırkent kurulmuştur. Çadırkentlerde 80 binden fazla yurttaşımız kalmaktadır. Dağıtılan çadır sayısı ise 100 bini geçmiştir.
Cadırkentlerde büyük ölçüde yıkanma, tuvalet gibi gereksinmeler de karşılanmakta ve birçoğunda hazır mutfaklar kurulmuş bulunmaktadır.
GELİŞMİŞ ÇADIRLAR VE PREFABRİKE KONUTLAR
Hükümetçe belirlenen ikinci aşama, ilk kurulan çadırların yerine, yağmura ve soğuğa dayanıklı daha gelişmiş çadırlar ve prefabrik konutlar kurularak evsiz kalan yurttaşlarımızın kış aylarını sağlıklı biçimde geçirebilmelerinin güvence altına alınmasıydı. Bu yönde de adımlar atılmaya, yurt içinden ve dışından sağlanan gelişmiş çadırlar kurulmaya başlanmıştır. Aynı zamanda uzmanlaşmış firmalar arasında eşgüdüm sağlanarak yeteri kadar prefabrike yapımı için gerekli olanaklar da sağlanmıştır. Evsiz kalmış yurttaşlarımızdan bazıları da gemilere veya bölgedeki tatil sitelerine yerleştirilmiştir. İstanbul’da bulunan 1000 gçömen konutu da depremzede yurttaşlarımıza açılmıştır.
KALICI KONUTLAR
Öngörülen üçüncü aşama, evsiz kalanlar için kalıcı konutların en süratli bir şekilde sağlanmasıdır. Bu konudaki hazırlıklar da hızla sürdürülmektedir.
DEPREM BÖLGESİNDEKİ TOPLU KONUTLARA 10 TRİLYON KAYNAK
Bu amaçla deprem bölgesinde yapımı sürdürülen toplu konutlardan yüzde 90’ı tamamlanmış olan 6021 adedinin kredi talebi karşılanmak suretiyle, en geç iki ay içinde bitirilerek, kıştan önce evsiz kalan yurttaşlarımıza sunulabilmesi hedeflenmiş ve 10 trilyon lira kaynak ayrılması kararlaştırılmıştır.
AZ HASARLI KONUTLARA YARDIM
Konutları aza hasara uğramış olanlara, konutlarını kış mevsimine girmeden önce onarmaları için, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nca belirlenen hasar tespit raporları doğrultusunda 600 milyon lira yardım yapılacaktır.
GEÇİCİ BARINMA YARDIMI
Deprem nedeniyle konutları yıkılan veya yıkılması gerekenlere ayda 100 milyon lira olmak üzere, yıllık 1 milyar 200 milyon lira geçici barınma yardımı yapılması kararlaştırılmıştır. Köylerde kendi evlerini kendileri yapanların masrafları da devletçe karşılanacaktır.
BAĞIŞLAR ÖNCELİKLE KALICI KONUTLARA
Yurt içinden gelen bağışlar, öncelikle kalıcı konut yapımları için değerlendirilecektir. Bir
Yandan da gerekli altyapılar hızla sağlanacaktır. Yeni yapılacak kalıcı konutlar için doğal afetlere dayanıklı yerlerin seçimine ve çevre sağlığına büyük özen gösterilecektir. Bu amaçla uzman kuruluşların incelemelerinden yararlanılacaktır. Yıkılan binalardaki konutların sahip veya kiracılarının belirlenmesinde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün bölgede tamamlanmış olan çalışmalarından yararlanılacaktır.
TARIMSAL ÜRÜN BEDELLERİ SURATLE ODENECEK
Bölgede yetişen tarımsal ürünlerin bedellerinin süratle ödenmesi kararlaştırılmıştır.
DEPREMLE İLGİLİ İŞLEMLERDE SÜRAT VE KOLAYLIK
Depremden hemen sonra çıkarılan bir yetki yasası ile deprem zararlarının giderilmesi ve doğal afetlere karşı gereken önlemlerin kanun hükmünde çıkarılarak hızla gerçekleştirilebilmesi olanağı sağlanmıştır. 547 sayılı kanun hükmünde kararname ile hasar tespitlerinin kısa sürede tamamlanması, geçici veya kalıcı iskana yönelik yeni yerleşim alanlarının belirlenmesi hızla için gerekli çalışmalar sürdürülmektedir. Depremden kaynaklanan hukuki uyuşmazlıkların sonuçlandırılabilmesi veya kolaylaştırılması amacıyla çeşitli düzenlemeleri içeren bir kanun hükmünde kararname çıkarılmıştır.
DEPREMZEDE MALUL DUL VE YETİMLERE AYLIK
Sosyal Güvenlik Reformuna ilişkin yasa ile, depremde yaşamını yitiren veya malul kalan T.C. Emekli Sandığı iştirakçilerine, SSK ve Bağ Kur sigortalılarına veya bunların hak sahiplerine, bir yıl prim veya kesenek ödemiş olmaları koşuluyla malullük ve ölüm aylığı bağlanması olanağı getirilmiştir.
BORÇLARA ERTELEME VE YENİ KREDİ OLANAKLARI
Bakanlar Kurulu karan ile depremden zarar gören çiftçilerimizin TC Ziraat Bankası’na Tarım Kredi Kooperatifleri ’ne veya Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü’ ne olan borçları ertelenmiştir. Ayrıca işletme ve yatırım kredisi verilmesi kararlaştırılmıştır. Ürünleri zarar gören çiftçilerimize yine Ziraat Bankasınca tohumlar kredisi açılacaktır. Esnaf ve sanatkarlarımızın, sanayicilerimizin, tüccarlarımızın ve diğer serbest meslek mensuplarının Türkiye Halk Bankası’na olan borçlarının ertelenmesi ve uygun koşullarda işletme ve tesis kredileri açılması kararlaştırılmıştır. Ayrıca bölgedeki esnaf ve sanatkarlara kullandırılmak I üzere 1 trilyon 100 milyar lira ek plasman gönderilmiş, kredilerin şahıs limitleri de 2.5 milyar liradan milyar liraya yükseltilmiştir.
Türkiye Emlak Bankasına borcu bulunan depremzedelerin borçları da ertelenecektir. Orman İşletme Müdürlükleri’nden ve bağlı birimlerinden orman ürünü satın almış olan depremzedelerin borçlan ile ilgili gerekli kolaylığın sağlanması konusunda Orman Genel Müdürlüğüne yetki verilmiştir.
Depremzede vergi yükümlülerinin yasalardan doğan ödemeleri ve diğer yükümlülükleri ertelenmiştir. Başvuruda bulunmaları halinde, depremden zarar gören işverenlerimizin SSK primleri ile Bağ-Kur sigortalılarının prim borçları ertelenmektedir. Depremzede yurttaşlarımıza kamu kurum ve kuruluşlarına ait işçi kadrolarına alınmada öncelik tanınacaktır. Hasar gören okullar süratle onarılacaktır.
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNE SAĞLANAN OLANAKLAR
Öte yandan depremde ailesi veya kendisi zarar gören üniversite öğrencilerinden bu yıl öğrenci katkı payı alınmayacak, bunlar Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu’nca karşılanacaktır. İkinci öğretim öğrencilerinin öğrenim ücretleri ise üniversitelerin Öğrenci Sosyal Hizmetler Birimleri bütçelerinden sağlanacaktır.
Kredi Yurtla Kurumu depremde ailesi veya kendisi zarar gören üniversite öğrencilerine öncelikli olarak kredi verecektir. Ayrıca bu öğrencilere yurt tahsis edilmesi ve bir yıl süreyle yurt ücreti alınmaması kararlaştırılmıştır.
Kocaeli, Ankara ve İstanbul’da bu amaçla yurtlarda yer ayrılmıştır.
KARDEŞ AİLE KAMPANYASI
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı depremde zarar gören ailelerin maddi ve manevi yaralarının sarılabilmesi bakımından kardeş aile kampanyası başlatmış bulunmaktadır.
YEREL YÖNETİMLERE DAHA ÇOK PAY
Öte yandan deprem bölgesindeki il özel idarelerinin ve depremden zarar gören belediyelerin iller Bankası’ndan aldıkları payların arttırılması kararlaştırılmıştır.
YARDIMLARDA SAYDAMLIK
Sıraladığım hizmetlerin verilmesinde ve amaçların süratle gerçekleştirilmesinde yurttaşlarımızın, sivil toplum örgütlerinin, dış kuruluşların ve dost ülkelerin şükranla karşılanan katkıları özenle ve saydamlıkla değerlendirilecektir. Bu amaçla Başbakanlık’ça, başlatılan denetim sürmektedir. Sonuçlar kamuoyuna açıklanacaktır.
SEVGİLİ YURTTAŞLARIM
Deprem, ulus olarak hepimize büyük acılar vermiştir. Ancak, zorluklar karşısındaki dayanışması ile Türk ulusu her sorunun üstesinden gelmiştir. Bu kez de gelecektir. Halkımız bu kez de kardeşliğin, yardımlaşmanın, dayanışmanın en güzel örneklerini vermektedir. Birçok ülkeden aldığımız destek ise, bize acılı günlerimizde yalnız olmadığımızı göstermektedir. Bütün yurttaşlarımdan, ulusumuzun ve devletimizin gücüne güvenmelerini diliyor ve bekliyorum.
Depremde kaybettiğimiz yurttaşlarımıza Allah’tan rahmet, kederli ailelerine başsağlığı ve yaralılarımıza da acil şifalar diliyorum…
Esenlikler dileğiyle sevgilerimi, saygılarımı sunuyorum.”
Yarın tekrar buluşmak dileğiyle….