Yenigün Gazetesi
“Gülce” Makale Yazısı
19 Nisan 2014
1967 depremini unutanlara!
1999’da tam 25 bin konut yıkıldı
Adapazarı’nın sıvılaşma riski olan kum ve alüvyondan oluşan zemininin en çok iki katlı yapıyı kaldırabileceği bilimsel bir gerçek.
Bu gerçek 1967 depreminin, ardından 1999 felaketinin sonrasında da Bayındırlık Bakanlığı’nın teknik sorumlularınca açık olarak ortaya kondu.
Bu gerçekler, Bayındırlık Bakanlığı tarafından yayınlanan 1999 depremi raporunda tartışma götürmez bir şekilde belirtildi.
1967 depremi sonrası da Adapazarı’nda Bayındırlık Bakanlığı’nca yapılan zemin etütlerinde, alüvyon zemininin en çok iki katlı yapıyı kaldıracağı raporda belirtilmişti ve tıpkı 1999 depremi sonrasında olduğu gibi, 2 kat sınırlaması getirilmişti.
Sizler ile zaman zaman paylaştığım gibi, zaman içinde “3 kattan bir şey olmaz” dendi. Adapazarı merkezinde kat sınırlaması 3’e çıktı, ardından 4’e…
***
Hele de 1980 sonrası. 1967 depreminin ardından da Adapazarı’nın sıvı zemini unutulup gitti. Özellikle merkezde çılgınca bir çok katlı betonlaşma başladı.
Şehirde bırakın 3 katı, rant hırsı ile 6-7 katlı binalar yükseldi.
Sonuç 1999 felaketi, Adapazarı’nın zemin gerçeğini unutanların suratına şamar gibi patladı.
Adapazarı merkezinde tam 25 bin konut yerle bir oldu.
Tüm deprem bölgelerinde, deprem sonrası toplam 5 milyon metreküp enkaz oluşurken, bunun yarısı yani 2 bin 500 tonu Sakarya’dan çıktı.
Adapazarı’nın sıvılaşan zemini nedeniyle en büyük hasar ilimizde meydana geldi.
17 Ağustos 1999 sabahı Adapazarı sokaklarını görmeyenler, ne kadar anlatsanız felaketin boyutlarını hayal bile edemezler.
Böylesi büyük bir yıkım, sadece ve sadece 1967 depremi sonrasında Bayındırlık Bakanlığı’nın“Bu zeminde en çok 2 katlı bina yapılabilir” ikazına uymayanlar sayesinde olmuştur.
2 kat yasağı bir kez daha delindi
İnşallah bu kez yol olmaz
Sakarya, 1999 depreminde inanılmaz bir yıkım yaşadı. Bayındırlık Bakanlığı uzmanları, tıpkı 1967 depremi sonrasında olduğu gibi, 1999 depremi sonrasında da bu zeminin en çok 2 katlı binayı kaldıracağını bir kez daha vurguladı. Hatta Bayındırlık Bakanlığı’nın hazırladığı 1999 depremi raporunda buna açık olarak yer verildi. Adapazarı’nın merkezindeki 27 mahalleye kesin olarak 2 kat sınırlaması getirdi.
Deprem sonrası Sakarya Valiliği’nce oluşturulan bilim kurulu da, bu zeminde en çok 10 metre yüksekliğinde yapı yapılabileceğine karar verdi.
Bilim kurulu bırakın 2 kat yasağının delinmesini, mevcut çok katlı binaların yüksekliği 10 metreye inene kadar kat alınması yönünde görüş de bildirdi.
Depremin ilk andaki etkisi ile Adapazarı’nda az sayıda binadan kat alımı yapıldı. Sonra unutulup gitti. Bugün Adapazarı’nda deprem yorgunu çok sayıda çok katlı bina beton tabutluk gibi tepemizde duruyor.
***
Depremin üzerinden zaman geçtikçe, tıpkı 1967 depremi sonrasında olduğu gibi, rant dürtüsü ile 2 kat yasağının delinmesi için kulisler başladı.
Gerekli önlem alınırsa, Adapazarı zemininde 30 katlı bina yapılabileceği cevherini ortaya koyan bile oldu.
Müteahhit lobisi, 2 kat yasağının delinmesi için büyük çaba harcadı.
Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu, bu baskılara neredeyse tek başına direndi. Büyükşehir Belediye Meclisi’nin bir toplantısında yaptığı konuşmada, “Ben Büyükşehir Belediye Başkanı’yken 2 kat yasağını deldirmem” dediğini biliyorum.
Ancak Sakarya’daki müteahhit lobisi sonunda 2 kat yasağının delinmesi yolundaki amacına ulaşmak üzere.
Kat sınırlaması yasağını bir şekilde 3’e yükseltecek düzenleme şu anda Büyükşehir Belediye Meclisi İmar Komisyonu’nda. Büyük ihtimal ile de kabul edilecek.
Gerçi 2 kat yasağının 3 kata çıkarılması, biraz masum bir istek gibi duruyor.
Özetle şu anda 2.40 olan zemin katının yüksekliği, 3 metreye çıkacak ve zemin de kat olarak değerlendirilecek. Şimdi 8.40 olan bina yüksekliği, yeni uygulama ile 9 metreye çıkacak. Yani binalarda şimdiye göre 60 santimlik bir yükseklik söz konusu.
Şöyle bakılınca, kabul edilebilir gibi görülüyor.
Ama benim endişem tıpkı 1967 depremi gibi kat yasağının delinmesi için böylece bir yol açılmış olmasın.
***
Gerçi Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu, yeni düzenleme ile ilgili açıklama yaparken,“Ben görevdeyken çok kata kesinlikle izin vermem” dedi.
Zeki Toçoğlu’nun çocuklarımızın geleceği için en hayırlı düşüncesi budur.
Toçoğlu, bir kez daha aday olmayacağını söyledi.
Şartlar değişir, yeniden aday olursa sırf bu hayırlı düşüncesi için kendisine oy veririm.