Yenigün Gazetesi
Erkal Etçioğlu
SOKRAT ve DEDİKODU
Eski Yunanda , Sokrat bilgiyi saklaması sebebiyle saygıdeğer bir ün yapmıştı..
Bir gün bir tanıdık, büyük filozofa rastladı ve dedi ki,
“Arkadaşınla ilgili ne duyduğumu biliyor musun ? ”
“Bir dakika bekle” diye cevap verdi. Sokrat.
“Bana bir şey söylemeden evvel senin küçük bir testten geçmeni istiyorum. Buna Üçlü
Filtre Testi deniyor.” “Üçlü Filtre ?” dedi adam…
”Doğru, ” diye devam etti Sokrat. “Benimle arkadaşım hakkında konuşmaya başlamadan önce, bir süre durup ne söyleyeceğini filtre etmek, iyi bir fikir olabilir. Bu ona 3 filtre testi dememin sebebi.
Birinci filtre, Gerçek Filtresi Bana birazdan söyleyeceğin şeyin tam anlamıyla gerçek olduğundan emin misin?” ” Hayır,” dedi adam ”Aslında bunu sadece duydum ve ….
“Tamam,” dedi Sokrat, “Öyleyse, sen bunun gerçekten doğru olup olmadığını bilmiyorsun.
Şimdi ikinci filtreyi deneyelim, İyilik Filtresini. Arkadaşım hakkında bana söylemek üzere olduğun şey iyi bir şey mi ? “Hayır, tam tersi…” dedi adam…
“Öyleyse, ”diye devam etti Sokrat. “Onun hakkında bana kötü bir şey söylemek istiyorsun ve bunun doğru olduğundan emin değilsin. Fakat yinede testi geçebilirsin, çünkü geriye bir filtre daha kaldı :
İşte Yararlılık Filtresi. Bana arkadaşım hakkında söyleyeceğin şey benim işime yarar mı ?
“Hayır, gerçekten değil.” dedi adam
‘İyi, ” diye tamamladı Sokrat, “Eğer, bana söyleyeceğin şey doğru değilse, iyi değilse ve işe yarar, faydalı değilse bana niye söyleyesin ki ?”
MEHTER YÜRÜYÜŞÜ NASIL DOĞDU
Yeniçeriler, kendilerine heybetli ve korkutucu bir görünüm versin diye başlarına bir keçe kalpak giyerler. Bu keçe kalpağın özgün adı “PUST’” tur. Bir dönem padişahın biri Avrupa’ya sefer etmeye karar vermiş “Tiz orduyu hazır edin” buyurmuş. Vezirleri almış bir telaş 20,000 yeniçeriye 20,000 pust nerden bulunacak?!
Hemen pustların yapıldığı yer olan Bursa’ya haber gönderip 20,000 pust siparişi vermişler.
Fakat, sipariş Bursa’ya ulaşana kadar, kulaktan kulağa “PUŞT”‘a dönüşmüş Haberi aldığında Bursa’nın yöneticisi paşa çok şaşırmış çok telaşlanmış,”Nereden bulurum 20,000 puştu” demiş..Tüm hayıflanmalarına rağmen paşa, “ferman padişahın” deyip Bursa ve çevresinde sıkı bir çalışma yapıp 20,000 puşt toplamış İstanbul’a doğru yola çıkarmış.
Yola çıkarmış ama haber “İstanbul’a Bursa’dan 20,000 kişilik bir asi ordusunun pay-i taht’a yürüdüğü” şeklinde ulaşmış. Bunun üzerine ordu alelacele toplanıp asilerin üstüne yürümüş. Yolda karşılaşmışlar, tam cenk edecekken durum anlaşılmış.Yeniçeriler, puştlara “madem cenk etmek için gönderildiniz bizi takip edin küffara kılıç çalalım” demişler.
Böylece yeniçeriler önde puştlar arkada bir yürüyüş başlamış.Fakat, arkalarında 20,000 puştla yürüyen yeniçeriler acayip kıl olmuşlar ve iki adımda bir geri dönüp arkalarını kontrol etmeye başlamışlar.İşte ünlü “mehter yürüyüşü” de buradan çıkmış
Kaynak : Osmanlı Arşivi, Topkapı Sarayı 1905 nolu kütüphane