Sakaryaspor Tarihi
Sakaryaspor
Sakaryaspor’un Kuruluşu ve İlk Yılları
1954 yılında il statüsüne kavuşan Sakarya, o dönemde amatör olarak yürütülen futbol faaliyetlerine ev sahipliği yapıyordu. Şehrin spor camiası içinde profesyonelliğe geçişin öncülüğünü Ethem Boran yaptı. Ethem Boran ve aynı dönemde spora büyük ilgi gösteren Av. Ali Necdet Güven, Adapazarı’nda profesyonel bir kulüp kurma girişimlerine başladı. Şehrin dinamikleri bu çağrılara kısa sürede yanıt verdi ve gerekli yasal işlemlere hızla başlandı.
Profesyonel bir futbol kulübü oluşturma fikri çerçevesinde, şehirde faaliyet gösteren köklü kulüpler olan Ada Gençlik, İdmanyurdu, Güneşspor ve Gençlerbirliği kulüplerine birleşme teklifi götürüldü. 19 Haziran 1965’te yapılan genel kurul toplantısında birleşme kararları alındı ve Sakaryaspor Kulübü’nün temelleri atıldı. 17 Haziran 1965‘te kulübün resmi kuruluş dilekçesi ilgili kurumlara sunularak Sakaryaspor, Türk futboluna ilk adımını attı.
Dönemin Gençlik ve Spor Bakanlığı, Türkiye II. Milli Futbol Ligi projesini hayata geçirmek için şehirlerde profesyonel kulüpler kurulmasını teşvik ediyordu. Bu doğrultuda, Futbol Federasyonu Başkanı Orhan Şeref Apak da Sakaryaspor’un kuruluşuna destek verdi. Sakaryaspor’un kurulması sürecinde önemli roller üstlenen kişilerden biri de Adapazarı Şekerspor kalecisi Fikret Aldinç oldu. Aldinç, şehrin futbol potansiyelinin profesyonel bir yapıda toplanması için önemli bir kefil ve önderdi.
Sakaryaspor’un İlk Amblemi ve Renkleri
Kulübün ilk amblemi, 1965 yılı ve iki S harfinin futbol topu üzerine işlenmesiyle tasarlandı. Ancak 1987 yılında, dönemin kulüp başkanı Erkal Etçioğlu tarafından hâlâ kullanılan yeni bir amblem tasarlandı. Bu amblemde, Sakarya Nehri’nin kıvrılarak köprünün altından akması ve şehrin iki yakasını yeşil-siyah renklere boyaması simgelenmiştir.
Kulübün renkleri olan yeşil-siyah, Sakarya’nın doğasını ve direncini temsil eder. Sakaryaspor, 1965-66 sezonunda Türkiye İkinci Ligi’ne kabul edilerek profesyonel arenadaki yolculuğuna başladı.
İlk Maç, İlk Gol ve İlk Galibiyet
Sakaryaspor’un teknik direktörlüğünü, aynı zamanda kaleciliğini ve kaptanlığını üstlenen Fikret Aldinç yaptı. Kulüp tarihindeki ilk resmi maç, Mersin İdman Yurdu karşısında oynandı. 1965-66 sezonunda Sakaryaspor’un kendi sahasında oynadığı bu ilk maçta, Fikret Aldinç son dakikada kazandığı penaltıyı gole çevirerek takımına 1-0’lık galibiyeti getirdi. Böylece Sakaryaspor, hem ilk golünü atmış hem de sahasındaki ilk galibiyetini elde etmiş oldu.
Kurucular ve İlk Yönetim
Sakaryaspor’un ilk başkanı, kulübün kuruluş sürecine liderlik eden Ethem Boran oldu. Aynı zamanda kulübün 1 numaralı üyesi olarak kayıtlara geçti. Sakaryaspor’un ilk yönetim kurulunda yer alan isimler arasında Ali Necdet Güven, İhsan Ayhan, Yılmaz Çınlar, Hamdi Uzel, Nusret Özgen, Hakkı Ünsalan, Faruk Benli, Hüsnü Toka, Şükrü Orhon, Selahattin Tan, Sabri Pektezol, Fikri Kaya, Hilmi Ungan, Doğan Uluç, Zeki Duyak ve Ali Balcıoğlu bulunuyordu.
Sakaryaspor: Şehrin Futbol Birikiminin Harmanı
Sakaryaspor’un kuruluşu, şehrin farklı futbol kültürlerini ve dinamiklerini tek çatı altında birleştirme iradesinin bir sonucuydu. Sakarya’nın köklü futbol geçmişi, 1900’lü yılların başından itibaren amatör düzeyde gelişmiş ve 1965 yılına gelindiğinde olgunlaşarak profesyonel bir yapıya kavuşmuştu. Ethem Boran’ın liderliğinde yürütülen bu süreçte, İdmanyurdu, Ada Gençlik, Güneşspor ve Gençlerbirliği gibi köklü kulüplerin birleşmesiyle Sakaryaspor efsanesinin hikâyesi yazılmaya başlandı.
Sakaryaspor, kurulduğu günden bu yana sadece bir spor kulübü değil, aynı zamanda Sakarya şehrinin ruhunu ve kimliğini yansıtan bir sembol haline geldi.
Sakaryaspor Logosu
Sakaryaspor logosu, kulüp ismindeki “S” harflerinin sembolize edilmesiyle tasarlanmıştır. Yeşil renk, Sakarya’nın doğasını; siyah renk ise şehrin geçmişte yaşadığı acıları ve yasları simgeler. Logonun ortasındaki beyaz şerit, Sakarya Nehri’ni temsil eder.
Logoda yer alan yeşil S harfinin üst kısmında sola bakan ok işareti, Sakaryaspor’un tarihine bir atıfta bulunur. Siyah S harfinin alt kısmında yer alan sağa bakan ok işareti ise kulübün gelecek hedeflerine vurgu yapar. Geometrik tasarımın ortaya koyduğu keskin hatlar, Sakaryaspor’un savaşçı ruhunu yansıtır. Logonun genel formu kare şeklindedir ve karenin köşeleri, kuzey, güney, doğu ve batıyı simgeler. Bu tasarım, Sakaryaspor’un Türkiye’nin dört bir yanındaki taraftar gruplarını kucaklama fikrini ifade eder.
Sakaryaspor, 1987-2016 yılları arasında, üzerinde Sakarya Köprüsü ve “S” harfini barındıran, bir tarafı yeşil bir tarafı siyah olan bir amblem kullanmıştır. Bu amblem, Sakarya Nehri’nin köprü altından kıvrılarak akmasını ve şehrin iki yakasını yeşil-siyah renklere boyamasını simgeler. Ancak kulüp, 2016-2017 sezonuna “Diriliş Yılı” olarak girerken, 1987 öncesinde kullandığı eski logosuna geri dönmüştür. 2019 yılında ise bu eski güncel amblemi tekrar kullanma kararı almıştır.
Sakaryaspor’un ilk amblemi, 1965 yılı ve iki S harfinin futbol topu üzerine işlenmesiyle tasarlanmıştır. Ancak 1987 yılında, dönemin kulüp başkanı Erkal Etçioğlu tarafından hâlâ kullanılan yeni amblem tasarımı ortaya konmuştur. Bu tasarımda, Sakarya Nehri’nin kıvrılarak köprünün altından akması ve şehrin iki yakasının yeşil-siyah renklere boyanması temsili vardır.
16 Yıl Sonra Birinci Lig
1965 yılında kurulan Sakaryaspor 16 yıllık bekleyişten sonra, 1980-81 Sezonu sonunda Birinci Türkiye Ligi’ ne çıkma şansını elde etti. 5 yıl süre ile Birinci Lig’de mücadele veren Sakaryaspor, 1985-86 Sezonunda düştü. 1986-87 Sezonunda tekrar İkinci Lig’de şampiyon olarak, tekrar Birinci Lig’e yükseldi.
Kimler Başkanlık Yaptı?
Sakaryaspor Kulübü’nde ilk Başkan Ethem Boran’dır. Aşağıda günümüzden geçmişe Sakaryaspor başkanları:
- 2020 Cumhur GENÇ (1973)
- 2020 Cevat EKŞİ (1960)
- 2019 İbrahim NALBANT
- 2019-2018 Cevat EKŞİ
- 2018-2016 İsmail GÜRSES
- 2016-2013 Selahattin AYDIN
- 2013-2012 Vedat YAŞLICA
- 2013-2012 Metin DOĞRUCAN
- 2012-2011 Erdal TAŞKIN
- 2011-2010 Halit EVİN
- 2010-2009 İsmail GÜRSES
- 2010 Rauf BATUBOYLU
- 2009-2009 Bülent YILMAZ
- 2008-2007 Recep HACIEYÜPOĞLU
- 2007-2006 Ömer YAZICI
- 2006-2003 Selahattin AYDIN
- 2003-2000 Aziz DURAN
- 2000-1999 Sabri KÜÇÜK
- 1999 Altan EDİS
- 1999-1998 İrfan ÇELİK
- 1998-1997 Nihat AYYILDIZ
- 1997-1996 Musa GENÇ
- 1996-1995 Mehmet ATAY
- 1995-1990 İbrahim MÜFTÜOĞLU
- 1990-1989 Erkal ETÇİOĞLU (1954)
- 1989-1987 Aydın ZENGİN
- 1987 Fikret ŞEN (?-2023)
- 1987-1986 Erkal ETÇİOĞLU (1954)
- 1979-1980, 1987 Fikret ŞEN (?-2023)
- 1986-1985 M. Hilmi YILDIRIM (?- 2023)
- 1985-1980 Tuncer TEPE
- 1980-1979 Fikret ŞEN (?-2023)
- 1979-1977 Dr. Gündüz SERİN (?-2018)
- 1977 Ömer AYDEMİR
- 1977-1976 Mehmet CELEBCİ
- 1976-1975 Mustafa PEKŞEN (?-2020)
- 1975-1974 Rıza SANER
- 1974-1972 Behçet DERYAOĞLU
- 1972-1971 Hurşit KONUK
- 1971-1969 İbrahim DEMİRCİOĞLU
- 1969-1968 Kemal SARAÇOĞLU
- 1968-1967 Şükrü BALCI
- 1967-1965 Etem BORAN (1915-1991)
Kimler Antrenörlük Yaptı?
Sakaryaspor’da ilk antrenör Fikret Altinç’ti. Daha sonra ise Ahmet Karlıktı, Naci Erdem, Naci Özkaya, Nejat Tayman, Necdet Oran, Necdet Demirsel, Ekrem Karaberber, Muammer Adatepe, Mehmet Dülger, Bülent Giz, Muhammet Paçukaz (İlk yabancı) Basri Dirimlili, Milan Jivadinoviç, Vomer, Necdet Niş, Enver Kâtip, Nedim Kurtiç, Nihat Atacan, teknik yöneticilik yapmışlardır.
Kimler Geldi Kimler Geçti?
- Sakaryaspor’un ilk yönetiminde yer alan yöneticiler arasında Zeki Konak (Oyuncakçı Zeki) ile Hamdi Uzel’in ayrı yerleri vardır. Uzunçarşı esnaflarından olan her 2 yönetici daha sonraki yıllarda “Sakaryaspor sempatizanı” olmaktan da geri kalmadılar.
- Sakaryaspor’un formasını giyen ilk milli şöhret Ayhan Elmastaşoğlu idi. Galatasaray ve MIHI Takım’da forma giydikten sonra futbol hayatını noktalamak isteyen Ayhan’a Sakaryaspor teklif yaptı. Ünlü ve yaşlı futbolcu yapılan teklifi ısrarlar karşısında kabul etti. Sakaryaspor’da 10 numaralı formayı giyen Ayhan Elmastaşoğlu, oynadığı maçlarda hayranlarını bile hayal kırıklığına uğrattı.
- Sakaryaspor’da son yıllarını yaşayan ama şöhrete diğer takımlarda kavuşan futbolcularımız da oldu. Bunlardan ikisi Recep Koçkar (Kocaeli) Arif Omaç (Feriköy Mersin) oldular Bu futbolcular daha sonra Sakaryaspor’a geldiler ve son demlerini bu kulüpte geçirdiler.
- Sakaryaspor’da futbolculuk ve antrenörlük yapan ilk futbolcu Fikret Aldinç’ti. Daha sonra Altın Kafa Muammer (Hava toplarındaki üstünlüğü nedeni ile bu lakabı aldı). Sakaryaspor antrenör yardımcılığı ve antrenörlük yaptı. Daha sonra da Avusturya’ya gitti.
- Sakaryaspor formasını giyen Sakaryalı futbolcular İsmail Yıldızaç, Sedat Eryiğit, Halit, Kemal (Yıldırımspor) Kemal Ateşli (Genç Takım) Reşat (Donatımspor) Tuncay Telli (Donatım) İsmail Karagöz Sakaryaspor’da görev yapan doktorlarımız; Nihat Çark, Gündüz Serin, Ercan Acar, Aziz Kubilay Demir, Necmi Ören’dir.
Taraftarımız
Tatangalar, 1990 yılında Sakaryaspor Altyapı oyuncuları tarafından kurulan ve adını Kurtlarla Dans filminden alan taraftar grubu. Grubun liderliğini Keçi Yılmaz yapmaktadır. Tatangalar, şehrin en büyük sivil toplum örgütüdür. Yaptıkları farklı pankartları ve sloganlarıyla nam salan Tatangalar yalnız tribün faktörleriyle değil sosyal yardım kampanyalarıyla da adından sıkça söz ettirmektedir. Sakaryaspor taraftar grubu Tatangalar’ın Göztepe taraftarıyla dostluğu vardır. Sakaryasporlu taraftarımız için uzak, yakın deplasman kavramı yoktu. Her yerde takımlarının peşindeydiler. İşte bir grup taraftarın Beykoz çıkartması görülüyor.
Sakaryaspor’un başarısında, en büyük etkenlerden birisi de her geçen hafta daha iyi organize olma başarısını gösteren seyircilerimizdi. Her manada Sakaryaspor’u desteklediler ve güç verdiler. Fotoğrafta, taraftarlardan bir grup görülüyor.
Başarılarımız
1.Lige Yükselişimiz
1973-74 sezonunda 1. Lig’e çok yaklaşan ama Trabzonspor’a geçilen Sakaryaspor, 1980-81 sezonunda 2. Lig A Grubu şampiyonu olarak 1. Lig’e çıkmıştır. 1. Lig’de en iyi derecesini 1981-82 sezonunda 5. olarak yapan Sakaryaspor aynı sezon, Fenerbahçe’yi deplasmanda 1-0, Galatasaray’ı deplasmanda 2-0 geçmiş, Beşiktaş’la ise İstanbul’da 1-1 berabere kalmıştır. 1985-86 sezonunda sondan 3. olarak 2. Lig’e düşmüştür. Ancak ertesi sezon 2. Lig C Grubu’nda Konyaspor’u averajla geçerek yeniden 1. Lig’e dönmüştür.
1980-81 Sezonu için Sakaryaspor güçlü bir kadro kurdu. Teknik Direktör Necdet Niş yönetimindeki Sakaryaspor sezon sonunda şampiyonluğu elde etti. Fotoğrafta, şampiyon Sakaryaspor son maçtan önce Adapazarı Atatürk Stadı’nda görülüyor.
Türkiye Kupası
1. Lig’den henüz gelmiştik, küme düşme potasından 6 puan uzaklıktaydık, yerimiz 11’incilik, puanımız 51, averajımız -13’tü. Federasyon Kupası’nı kazanmamız bu performansımızla bizi bu listeye dâhil edemezdi ama biz diğer takımların hepsinden daha büyük bir başarıyla o kupayı müzemize götürdük. “Kuralar çekildi, bize Fenerbahçe çıktı. ‘Eyvah’ dedik” diyor Oğuz Çetin. “Ama ilk maçta onları 5-1 yendik. Ardından çeyrek final kuraları çekildi, bu sefer Beşiktaş’la eşleştik. Yine ‘Eyvah’ diye hayıflandık ama onları da ilk maçta 4-0 yenmeyi başardık.” Yarı final ilk maçında Zonguldakspor’a 5 gol atarak finale çıktık, finalde ise Samsunspor engelini aşıp kupayı kaldırdık. Bu, Sakaryaspor’umuzun tek Federasyon Kupası oldu. Bunun yanı sıra 1 kere çeyrek final 2 kere yarı final oynadık.
Kupa Galipleri Kupası 1988-1989
UEFA tarafından 1998/1999 sezonuna kadar düzenlenen bir kupa organizasyonu olan UEFA Kupa Galipleri Kupasına, kendi ülkelerinde ulusal kupa şampiyonu olmuş Avrupa kulüpleri katılıyordu. 1988/1989 sezonunda bu organizasyona katılmayı hak ederek Türkiye’yi temsil eden takım olduk.
1.Lig Şampiyonluğu
Şampiyonluk: 1980-1981 | 1986-1987 | 2003-2004
Play off şampiyonluk: 1997-1998 | 2005-2006
2.Lig Şampiyonluğu
Play-off şampiyonluk: 2010-2011
3.Lig Şampiyonluğu
Play off şampiyonluk: 2016-2017
Cumhuriyet Kupası
Şampiyonluk: 2003-2004
İkincilik: 2006-2007
1965 yılında kurulan, 1987 yılında ikinci defa ikinci Lig Şampiyonluğu’nu elde eden Sakaryaspor, Birinci Lig’de 5 yıl mücadele etti. Bu sezon tekrar Birinci Türkiye Ligi’nde rakiplerinin üzerine bir kâbus gibi çökecek. Fotoğrafta, şampiyon Sakaryaspor 11’i görülüyor. (Soldan sağa) Turan, Sinan, Mehmet, Nezihi, Neşet. Oğuz (Oturanlar) Serdar, Aykut, Cihan, Özcan, Osman.
Kaynakça:
https://www.halk54.com/sakaryasporun-kurucusu-boranin-vefatinin-30ncu-yil-donumu
https://www.sakaryayenihaber.com/haber/6704935/haci-mustafa-peksen-hayatini-kaybetti
https://www.halk54.com/fikret-sen-hayatini-kaybetti
https://tr.wikipedia.org/wiki/Sakaryaspor
https://www.tff.org/Default.aspx?pageId=28&kulupId=3594