Sivil Toplum Kuruluşları (1911- 1969)
Yıl |
İlçe |
Cemiyet adı |
1327 (1911)[1] |
Adapazarı |
Donanma-yı Osmani Muavenet-i Milliye Cemiyeti |
1926-1927[2] |
Adapazarı |
Türk Ocağı, İhtiyat-ı Sabetan Cemiyeti, Mübadele Cemiyeti, Askeriye Birliği, İdman Yurdu, Türk İdman Ocağı, Gençler Birliği Spor Kulübü, Zafer Terbiye-i Bedeniye Kulübü, Çarşı Esnaf ve Pronar Cemiyeti. |
Geyve |
Türk Ocağı, Tayyare Cemiyeti, Hilal-ı Ahmer, Himaye-i İtilaf Cemiyeti. |
|
Hendek |
Türk Ocağı, Tayyare Cemiyeti, Hilal-ı Ahmer, Himaye-i İtilaf Cemiyeti. |
|
1927-1928[3] |
Adapazarı |
Cumhuriyet Halk Fırkası, Hilal-i Ahmer, Himaye-i Etfal, Türk Ocağı ve Tayyare Cemiyeti. |
Geyve |
Cumhuriyet Halk Fırkası, Hilal-i Ahmer, Himaye-i Etfal, Türk Ocağı ve Tayyare Cemiyeti. |
|
Hendek |
Cumhuriyet Halk Fırkası, Hilal-i Ahmer, Himaye-i Etfal, Türk Ocağı ve Tayyare Cemiyeti. |
Kaynakça
1.Tarım Kredi Kooperatifleri
? – 1952[1] |
Adapazarı |
Koza Kooperatifi, Adapazarı Tarım Kredi Kooperatifi Sakarya Tarım Kredi Kooperatifi Hanlıköy Tarım Kredi Kooperatifi Kazımpaşa Tarım Kredi Kooperatifi Reşitbey Tarım Kredi Kooperatifi Söğütlü Tarım Kredi Kooperatifi Sapanca Tarım Kredi Kooperatifi |
1.a. Sakarya’da Tarım Kredi Kooperatifleri (1968)[2]
Adapazarı |
Adapazarı Tarım Kredi Kooperatifi Arifiye Tarım Kredi Kooperatifi Söğütlü Tarım Kredi Kooperatifi S. Köyleri Tarım Kredi Kooperatifi Kasımpaşa Tarım Kredi Kooperatifi Kayaklar/ Reşitbey Tarım Kredi Kooperatifi Salmanlı Ağacık Tarım Kredi Kooperatifi |
Akyazı |
Akyazı Tarım Kredi Kooperatifi Karapürçek Tarım Kredi Kooperatifi Orman- Şevkiye Tarım Kredi Kooperatifi |
Geyve |
Geyve Tarım Kredi Kooperatifi Doğançay Tarım Kredi Kooperatifi Alifuatpaşa Tarım Kredi Kooperatifi Doğantepe Tarım Kredi Kooperatifi Akdoğan Tarım Kredi Kooperatifi |
Hendek |
Hendek Tarım Kredi Kooperatifi Hicriye Tarım Kredi Kooperatifi Uzuncaorman Tarım Kredi Kooperatifi Tekerlek/ Süleymaniye Tarım Kredi Kooperatifi Kurtköy Tarım Kredi Kooperatifi Karadere Tarım Kredi Kooperatifi |
Karasu |
Karasu Tarım Kredi Kooperatifi Simanoğlu Tarım Kredi Kooperatifi Limandere Tarım Kredi Kooperatifi Hürriyet Tarım Kredi Kooperatifi |
Kaynarca |
Kaynarca Tarım Kredi Kooperatifi |
Sapanca |
Sapanca Tarım Kredi Kooperatifi |
Kocaeli |
Kocaeli Tarım Kredi Kooperatifi |
Pamukova |
Pamukova Tarım Kredi Kooperatifi |
1.b. Sakarya Sınai Kredi Kooperatifleri[3]
Adapazarı |
Sakarya Esnaf Kefalet Kooperatifi (Türkiye Halk Bankası) |
Hendek |
Hendek Esnaf Kefalet Kooperatifi |
Akyazı |
Akyazı Esnaf Kefalet Kooperatifi |
Sapanca |
Sapanca Esnaf Kefalet Kooperatifi |
Karasu |
Karasu Esnaf Kefalet Kooperatifi |
- İstihsal Kooperatifleri[4]
Adapazarı |
Adakavak İstihsal Kooperatifi |
Sakarya Kümes Hayvanları ve Müstahsilleri İstihsal ve Satış Kooperatifi |
|
Sakarya Bakkalları Alım Satım Kooperatifi |
|
Patates ve Mısır Ekicileri İstihsal ve Değerlendirme Kooperatifi |
|
Adapazarı Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatifi |
|
Sakarya Hayvan Yetiştirici, Besici Sütçülük, Gıda Maddeleri İstihsal, İmal Kredi ve Satış Kooperatifi |
|
Geyve |
Geyve Yaş Meyve ve Sebze İstihsal Satış Kooperatifi |
Geyve Meyvecilik ve Bağcılık İstihsal ve Satış Kooperatifi |
- İstihlak Kooperatifleri[5]
Adapazarı |
Sakarya Memurları İstihlak Kooperatifi Nişkoz Mensupları İstihlak Kooperatifi |
- İşçi Yapı Kooperatifleri[6]
Adapazarı |
Ziraî Donatım Kurumu işçi Evleri Yapı Kooperatifi D.D.Y. Sigortalı İşçiler 3 Nolu. Bağ Evleri Yapı Kooperatifi Lâstik İş Yapı Kooperatifi Sigortalı Yuva Yapı Kooperatifi Adapazarı Şeker Mensupları Şeker Evleri Yapı Kooperatifi Ziraî Donatım Kurumu Adapazarı Müessesesi Mensupları Mesken Yapı Kooperatifi Askerî İş Yerleri İşçileri İnkılâp Yapı Kooperatifi Demiryol Fabrikası Sigortalı İşçileri Yapı Kooperatifi Adapazarı Demiryolları Fabrikası Sanayi İşçileri Sendikası 1 No’lu Yapı Kooperatifi Sakarya Ziraî Donatım Kurumu Bahçelievler Yapı Kooperatifi A. P. Demiryol Fabrikası Sanayi İşçileri Sendikası I Noh. Yapı K Sakarya sigortalı işçileri Sapanca Yapı Kooperatifi Zirai Donatım Kurumu Mensupları Mahdut Mesuliyetli Mesken Yapı Kooperatifi[7] |
- Çeşitli Yapı Kooperatifleri (1968)[8]
Adapazarı |
Nişkoz Mensupları Yapı Kooperatifi S. Belediye Mensupları Yapı Kooperatifi Adapazarı Dükkân Yaptırma Kooperatifi Esentepe Yapı Kooperatifi S. Topraksu Mensupları Yapı Kooperatifi Göl Sahil Evleri Yapı Kooperatifi Küçük Sanayiciler Hanlı Yapı Kooperatifi Ota Sanayi Yapı Kooperatifi Adapazarı Keresteciler Sanayi Çarşısı Kurma Kooperatifi Adapazarı Patates Üretim Tüketim Yapı Kooperatifi Nasip Yapı Kooperatifi |
- Pazarlama Kooperatifleri[9]
1968 |
Maksudiye Köyü Pazarlama Kooperatifi |
Akyazı Kuruluh Köyü Pazarlama Kooperatifi |
|
Kurudere Köyü Pazarlama Kooperatifi |
|
Kadife Kale Köyü Pazarlama Kooperatifi |
|
Güney Köyü Pazarlama Kooperatifi |
|
Kocaali Köyü Pazarlama Kooperatifi |
- Arazi Kooperatifleri[10]
– |
Hendek Yağbasan Köyü Zirai Sulama Toprak Muhafaza ve Arazi Kooperatifi |
1969 |
Karasu Balıkçılık Kooperatifi[11] |
– |
Sakarya Pancar Ekicileri Kooperatifi (isim değiştirmiş olabilir) |
Kaynakça
- [1] Adapazarı Tarihi ve Coğrafyası, Talia Balcıoğlu, İstanbul: Işıl Matbaası, 1952. S.73
- [2] Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Sakarya’da Kooperatifçilik, Sosyoloji Konferansları cilt 8, s.131
- [3] Sakarya’da Kooperatifçilik, s.133
- [4] Sakarya’da Kooperatifçilik, s.134
- [5] Sakarya’da Kooperatifçilik, s.134
- [6] Sakarya’da Kooperatifçilik, s.135
- [7] Mustafa Erkal, Sakarya’da Sosyal Teşekküller ve Tesirleri, Sosyoloji Konferansları, cilt 11, s 20
- [8] Sakarya’da Kooperatifçilik, s.135
- [9] Sakarya’da Kooperatifçilik, s.136
- [10] Sakarya’da Kooperatifçilik, s.137
- [11] Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Sakarya Zirai Kredi Kooperatifleri, Sosyoloji Konferansları, cilt 9, s.108.
1952- 1967 |
Maden-İş (1952) Devlet Demir Yolu İşçileri Sendikası (1952), (1963) Sakarya Tütün Müskirat Gıda ve Yardımcı İşçi Sendikası (1952)[1] Harb-İş (1953) Belde-İş (1961), (1963) Yol-İş (1963), (1694) Gıda-İş (1963), (1964) Lastik-İş (1964) Sağlık-İş (1965) Donat-İş (1966) Turizm-İş (1967) Ağaç-İş (?) Şeker-İş (?) |
İki tarihli olanlar sendikaların birinci ve ikinci kuruluş tarihleri belirtilmiştir. Kaynakçadaki makalede dernekler hakkında istatistiki bilgiler bulunmaktadır.
Kaynakça
[1] Ziya Küley, Sakarya’da Sendikacılık, Sosyoloji Konferansları, 10. Cilt, s.62
Dini Gayeli Kuruluşlar[1]
Adapazarı Camiler ve Kur’an Kursları Kurma ve Koruma Derneği
Akyazı Cumhuriyet Mahallesinde (Ak-minare) Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği (1964)
Akyazı Kuzuluk Köyünde Camii Yaptırma Derneği
İmam-Hatip Okulu Yaptırma ve Yaşatma Derneği
Karasu Kur’an Kursu Kurma ve Koruma Cemiyeti (1955)
Yağcılar Mahallesi Yeni Çarşı Camii ve Kur’an Kursu Binalarını Yaptırma ve Yaşatma Derneği
Maarif ve Kültür Teşekkülleri[2]
Adapazarı Lisesine Yardım Derneği (1959)
Adapazarı Ortaokul Öğrencilerini Koruma ve Yardımlaşma Derneği (1960)
Erkek Sanat Enstitüsü Fakir Öğrencilere Yardım Derneği
İlkokulları Koruma Derneği
İmam-Hatip Okulu Yaptırma ve Yaşatma Derneği
Kız Enstitüsü Bina Kurma, Onarma ve Koruma Derneği
Kocaali Ortaokul Yaptırma Derneği (1957)
Ozanlar Ortaokulu Öğrencilerini Koruma Derneği
Özel Kütüphane Kurma ve Yaşatma Derneği
Sakarya Mimarlık ve Mühendislik Okulu Kurma ve Yaşatma Derneği
Esnaf ve Sanatkar Teşekkülleri[3]
Adapazarı Manifaturacılar Cemiyeti (1955)
Adapazarı Ticaret ve Sanayi Odası (1926)
Akyazı Keresteciler Cemiyeti (1954)
Spor Teşekkülleri[4]
Sakaryaspor Gençlik Kulübü (1965)
Şube Olan Teşekküller[5]
Türkiye Ziraatçılar Derneği Adapazarı Şubesi
Yardımlaşma- Kalkınma- Koruma ve Güzelleştirme Teşekkülleri[6]
Bankacılar Yardımlaşma Derneği (1965)
Karasu Turizm ve Güzelleştirme Derneği (1966)
Sakarya Turizm Derneği (1961)
Kaynakça
- [1] Sakarya’da Sosyal Teşekküller ve Tesirleri s.14
- [2] Sakarya’da Sosyal Teşekküller ve Tesirleri s.15-18
- [3] Sakarya’da Sosyal Teşekküller ve Tesirleri s.23
- [4] Sakarya’da Sosyal Teşekküller ve Tesirleri s.28
- [5] Sakarya’da Sosyal Teşekküller ve Tesirleri s.29
- [6] Sakarya’da Sosyal Teşekküller ve Tesirleri, s.30