Dartılı Keşkek
Coğrafi işaretin türü:Mahreç İşareti
Dosya Numarası:C2009/037
Başvuru Tarihi:26.10.2009
Tescil Numarası:168
Tescil Tarihi:08.01.2013
Ürün Grubu:Yemekler ve çorbalar
İl:Sakarya
Başvuru Yapan/Tescil Ettiren:Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası
Durum:Tescilli,
Adres:Sakarya M. Şehit Onbaşı Zekeriya Gözyuman C. N:19 Arifiye/ Sakarya TÜRKİYE
Coğrafi İşaret Sicil Belgesi
Ürünün Tanımı ve Ayırt Edici Özellikleri: Adapazarı Dartılı Keşkek düğün, sünnet, bayram gibi özel günlerde pişirilen ve konuklara ikram edilen yöresel yemektir. Ürünün ayırt edici özellikleri; tavuk eti ile yapılması ve Adapazarı yöresine özgü olarak hazırlanan “kızdırılmış tereyağında kırmızıbiber ve karabiber ile hazırlanan dartı” nın kullanılmasıdır.
Üretim Metodu: Adapazarı Dartılı Keşkek yapımında kullanılacak malzemeler; 6-7 litre süt, 1 adet tavuk, ½ aşurelik buğday, 1 baş orta boy soğan, ½ tatlı kaşığı tuz, 3/2 litre su, 2 yemek kaşığı tereyağı, çay kaşığının ucu ile karabiber ve çay kaşığının ucu ile kırmızıbiber.
Dartının Hazırlanışı: 6-7 litre süt kaynatılmadan önce 1.5-3 saat arası bekletilmektedir. Daha sonra üzerinde oluşan yağlı tabaka alınarak bir tencerede biriktirilir. Tencere içindeki hafif yağlı tabaka hafif ateşli ocakta kırmızı rengi alıncaya kadar kaynatılır. Bu esnada dartı kıvamı koyulaşır ve dartının yüzeyinde gözenekler (krater) oluşur. Dartı yüzeyi kırmızı rengi ve yüzeydeki gözenekleri oluştuğunda ateşten alınır. Bir kap içine boşaltılarak burada donması beklenir. Yağlı bölüm üste, tortu ise altta kalacak biçimde donmaktadır. Elde edilen bu ürüne dartı denilmektedir. Adapazarı keşkeğinin vazgeçilmez yardımcı elemanıdır.
Adapazarı Dartılı Keşkeğinin Yapılışı: Kılçıklı sivri beyaz ½ kilogram buğday dövülerek, kabuğu çıkarılarak aşurelik buğday hazırlanır. Keşkek yapımına başlamadan yaklaşık 10-12 saat önce buğday yıkanarak ıslatılır ve biraz şişmesi sağlanır. Ertesi gün ise, hazırlanan bir bütün tavuğun eti iyice yumuşayıncaya yaklaşık 1,5 saat kadar suda haşlanır. Tavuk haşlandıktan sonra bir kepçeyle tencereden alınır. Diğer tarafta akşamdan hazırlanan buğday tavuk suyuna atılır. 1-2 kez tahta bir kaşıkla çevrilerek ocakta kaynatılır. Suyu az ise üzerini 1 parmak örtecek kadar su ilave edilir ve ½ tatlı kaşığı tuz konulur. Ilık hale gelen tavuk kemiklerinden ayrılır. İnce bir şekilde didiklenir ve yarım kibrit çöpü büyüklüğünde parçalar halinde, kaynatılan buğdayın içine katılır. Kaynatılan malzeme tahta kaşıkla ezilerek buğdayla etin birbirine yedirilmesi sağlanır. Koyulaştığı zaman servis tabağına alınır. Diğer tarafta bir tavanın içinde tereyağı kavrulur. İçine hazırlanan dartı, kırmızı ve kara biber konur. Hazırlanan keşkeğin üzerine dökülerek sıcak servis yapılır.