Yenigün Gazetesi
Erkal Etçioğlu
SANGARİUS TARTIŞMASI
Adapazarı Merkez Belediyesi tarafından eski mezbaha arazisi üzerine Yap-İşlet-Devret modeline göre yaptırılacak spor ve dinlenme tesislerine verilecek ad konusu şehrimizde tartışılmaya devam ediliyor. Yapılan tartışma görünürde tesise verilen “Sangarius” adı üzerinde yapılıyor görünse de aslında tartışan taraflar arasındaki sorunun arkasında başka nedenler bulunuyor.
Tesisi yapacak olan şirketin tesisin tanıtımını bir reklam şirketi aracılığı ile yaptırması ve bu reklam şirketinde bir yerel gazete yöneticisinin rakip gördüğü bir meclis üyesinin yakınının bulunması konuyu amacından saptırıyor.
Gelelim asıl soruna;”Sangarius” adı Sakarya Nehrine Frigya döneminde verilen addır. Bu ad özgün bir isimdir..Çünkü Frigler Yunanlı yani Helen değildirler. Nuh tufanından sonra insanlığın ikinci doğuş noktası olan Anadolu’da gelişen Frig medeniyeti tıpkı Hititler gibi eski bir Anadolu Uygarlığıdır. Zaten Sakarya İlinde belirli noktalarda halen bir çok Frig mezarlığına rastlamak da mümkündür. Bu noktadan bakılırsa Frig Medeniyeti bir kültür mirasıdır ve mirasçısı da Müslüman Türk Milletidir. Halen konu bir muhafazakarlık meselesine dönüştürülmüş bulunmaktadır. Bu adın bu tesise verilmesine karşı çıkan çok sayıda kişi ile karşılaştım. Bence belediye bu konuda bir halk oylaması veya yarışma açabilir. Veya bu konuda belediye hiç taraf olmadan konuyu ihaleyi alan şirketin sorunu olarak görebilir.
Sakarya İlinin markalaşma mücadelesinde kendine özgü isimlerin öne çıkarılması farklı bir stratejidir. Bu açıdan bakınca reklam firması amacına ulaşmış sayılabilir. Daha tesis açılmadan tesisi ve ismini halka duyurmuş ve ilgi çekmiş durumda.Bu açıdan bence reklam şirketi isim değişse de değişmese de başarılı olmuş durumdadır.
Bir başka bakış açısı da Türkçe isimlerin kullanılmasına öncelik verilmesi öne çıkarıldığında tepkiler daha da büyüyebilir.Aslında “Sangarius” adından daha tehlikeli isimlerde bulunuyor.
Dilimizi yozlaştıran yarı Türkçe yarı yabancı kelimeler daha zararlı örneğin “Ada Center” gibi Bu arada dil bilimcilerimiz güzel şeylerde yapıyor. Örneğin,alış veriş merkezlerine artık AVM gibi bizim buluşumuz olan eklerde veriliyor.
Konu daha uzun süre tartışılacak gibi gözüküyor.”Sangarius” kelimesine gösterilen tepkilerin Çark Caddesi ve bazı çağdaş alış veriş merkezlerindeki yabancı özentisi isimlere de gösterilmesi yerinde olacaktır. Yabancı kültür sömürüsüne bütün benliğimizle karşı çıkarken yerel ve özgün isimlerin milli kültür yapımızı ne ölçüde yozlaştırdığını doğrusu bende merak ediyorum.Belki bu konu üniversitede bir araştırma konusu olabilir.
Burada önemli olan markalaşmada milli ölçüleri kaçırmamak yani kaş yapayım derken göz çıkarmamaktır.İlimizin turizm varlığını dış dünyaya tanıtalım derken günlük hayatımızı yabancı isimlerle donatmanın yanlışlığını vurgulamak bence yeterli olacaktır.