Yenigün Gazetesi

“Gülce” Makale Yazısı

28 Eylül 2015

Sakaya ilinin kurucusu rahmetli Adnan Menderes'tir

Sakarya ili 14 Haziran 1954 günü Türkiye Büyük Millet Meclisi ’sinde kabul edilen 6419 sayılı yasa ile olmuştur. Aynı yasa ile 22 Haziran 1954 günü Resmi Gazete‘de yayımlanmıştır. Geçici bir madde ile yasa 1 Aralık 1954 günü ‘Kaymakamlık’ tabelası alkışlarla indirilmiş ‘Sakarya Valiliği’ tabelası konmuştur. Sakarya ili kolayca kurulmamıştır. 1Mart 1943 gününe kadar Sakarya ili söyleşilerde gündemdeydi. Etkili girişim yoktu. 1 Mart 1943 gününe kadar Dr. Ruhi Soyer başkanlığındaki Adapazarı Halkevi bir dergi çıkarmıştır. Derginin adı ‘Aylık sanat ve edebiyat dergisi’. Açıkça çok yakında kullanacağı anlaşılan ilin adının neden Sakarya olması gerektiği yazılmaktadır. Yazıyı Atatürk Ortaokulu Türkçe Öğretmeni Hasan Balcıoğlu Adapazarı Halkevi Yönetim Kurulu üyesi olarak yazmıştır. Olumlu, anlamlı bir yazı. Halkevi Başkanı Dr. Ruhi Soyer birinci sayısından bir tane vermiştir bana. Saklıyorum. İsteyene fotokopi çekmesini sağlıyorum.

Sakarya ili kayıtlarla belki kolayca kazanılmamıştır. Güçlüklerle çok iyi anlaşan Adapazarlılar, ileri gelenler üçer beşer, sekiz, on gruplar halinde siyasi görüş ayrı olmasına karşın birlikte bir araya gelip Ankara’ya gitmişler, siyasi partilerin üst düzey yetkiler ile görüşmüşlerdir. Kocaeli Siyesileri karşı çıkmışlardır. Özellikle milletvekili Saadet Yılmaz, Süreyya Satıroğlu, gazeteci olarak Yakup Baykal ve tümü… Bir Ankara’ya giden dört seçkin kişi küçük bir köy olan Erenler Köyünün beş sınıfını okutan tek öğretmen ve başöğretmeni olarak meslektaşım, eski Karamürsel İlçe Milli Eğitim Müdürü Demir Ali Dilek. Arabada bir kişilik yer var. Gelirseniz iyi olur. Hem başöğretmen hem gazeteci yazar olarak iyi olur dediler. Gittik arzumuzu, amacımızı anlattık. O günlerde Adapazarı’nda ilk çıkan günlük Adapazarı Akşam Haberleri yazarı idim. Gazetenin sahibi Selami Savaş’tı. Babaları Adapazarı Adliyesi’nde sorgu yargıcı idi. danışıldı, günü belirlendi.

4 Aralık 1951 Cuma günü Adapazarı Akşam Haberleri çıkmaya başladı. Ankara’ya gittiğimizde Başbakan Adanan Menderes’in bizi kabul etmelerini rahmetli Ekrem Alican sağlamışlardı. Rahmetli Adnan Menderes bizi çok iyi karşıladı. Heyet Başkanı Demir Ali Dilek heyeti taktim ederken beni, ‘Köy çocuğu, köy okulu başöğretmeni, köy enstitüsü mezunu çok başarılı başöğretmen. Bir günlük gazetede sürekli yazıyor. Daha önce 1948’lerde Ekrem Alican’ın Demokrat Adapazarı’nda yazardı’ dediler. Çok sevindiler. Kutladılar beni. Çok nazik, çok beyefendi idi. Hayranlıkla dinledik “Söz ilk fırsatta Sakarya ili hizmete girecek. Her an sürpriz yapabiliriz. Adıyaman’la Sakarya illeri çok yakında kanunlaşır. Para işi gideri gerektirir. Ama kararlıyız. Sakarya ile Adıyaman çok yakında il olacak’ dediler.

Adapazarı’na çok sevinçli döndük. Herkese aldığımız vaadi yazdık, manşette verdik. Adapazarı ileri gelenleri, siyasiler bayağı rahatladılar. Ve a gün geldi. Sakarya Adıyaman’la birlikte il oldu.

Yassıada duruşmaları ve idamlar

Yassıada duruşmalar Ankara’da yayımlanan Ulus Gazetesi temsilcisi olarak ünlü gazetecilerle birlikte basın bölümünden izledim. Vapur ve salonda numaralı yerim vardı. Elbette üzüntüyle izliyorduk duruşmaları. Üç idam kararı verildi. Rahmetli İsmet İnönü, Rahmetli Menderes’in eşi Berrin Hanım’la idamlara mani olmak için Devlet Başkanı Org. Cemal Gürsel’e başvurdular. Ne acı gerçek rahmetli Cemal Gürsel İsmet Paşa’ya:

-Paşam beni de dinlemiyorlar. Genç subaylar diye bir grup illa idam deyip diretiyorlar diyor.

İdamların olmaması için İsmet İnönü, Türkeş ve rahmetli bazı ileri gelenler girişimlerde bulundular. Genç subaylara mani olamadılar. Hiç gerekmezken idamlar yapıldı. Rahmetli Adnan Menderes’i ölüm yıldönümünde rahmetle anıyorum.