Yenigün Gazetesi
“Gülce” Makale Yazısı
11 Şubat 2015
Sakarya basın tarihi (dünden devam)
İsmail Oktay’ın tespitlerine göre 1937lerde ve daha önceki yıllarda Adapazarı ve Millet adlarıyla yayın organlarının varlığına paralel olarak bu kez Yeni Adapazarı adıyla haftalık bir gazetenin yayınlandığı da anlaşılıyor.
Sakarya Vilayeti dönemine kadar Sakarya Basını hakkındaki bilgileri ve yayınlanan basın organlarının durumunu şöyle sıralamak mümkündür.
SAKARYA: Halkevi tarafından çıkarıldı. Halkevi dergisi olarak da tanımlanan bu derginin 1943 yılında yayına girdiği anlaşılmakla birlikte, durumuyla ilgili kesin bilgiler yoktur. Aylık olarak yayınlanan derginin çevreye etkili olduğu bilinen bir gerçektir. 6 sayı çıktı.
ADAPAZARI: Zamanın genç hukukçularından Hüseyin Vahdettin Er tarafından eski ADAPAZARI adının devamı esas alınarak yayınlanmaya başladı, ilk sayısının 23 Nisan 1946 tarihinde yayınlandığı bu gazete, haftalık olarak 21 Ekim 1947 tarihine kadar, tam 82 sayı çıkabildi.
Halen hayatta olan Hüseyin Vahdettin Er’in açılamasına göre; gazetenin ilk sayısı Adapazarı’ndaki Necip Güllü Matbaası’nda basıldı. Sonradan parasal anlaşmazlık çıkınca, gazetenin baskısı önce İzmit’e, bilahare İstanbul’a alındı. Hem sahiplik, hem de neşriyat müdürlüğü yapan Er, askere gidince gazete yayına ara vermek zorunda kaldı.
ADA POSTASI: Sahipliğini yapıp, yazı işlerinin yönetimini de üstlenen Lebip Kökçü’nün yayınladığı bu haftalık gazete, 29 Ekim 1946- 2 Kasım 1951 tarihleri arasında etkili oldu. Tam 363 sayı yayınlanan ADA POSTASI, zaman zaman da haftada 2 kez, okuyucu karşısına çıktı. Kökçü’nün gazeteyi Necip Güllü ile ortaklaşa çıkardığı söylenir. Gazete sonraları günlük olarak yayınlandı.
BİZE GÖRE SAKARYA: İstanbul’da yalnızca tek sayı olarak 26 Aralık 1947’de çıkarılan bu gazete hakkında, tamamlayıcı bilgiye rastlanmıyor.
DEMOKRAT ADAPAZARI: Sahipliğini Ekrem Alican’ın yaptığı bu gazete 5 Ekim 1948-20 Aralık 1949 tarihleri arasında, 50 sayı yayınlandı.
Haftalık olarak çıkartılan gazetenin Mesül Müdürü Zeki Arar idi. İstanbul’daki Millet ve Milli Mecmua , Matbaalarında bastırılan gazetenin ekonomik konulara yer vermesi dikkat çekiyor.
ZURNA: Ahmet Naim Karacaoğlu ve Ahmet Er (Pilot Ahmet) tarafından 15 günde bir mizahi tarafa çıkarılan bu gazete 21 Haziran 1949 tarihinde yalnızca 3 sayı yayınlandı. İstanbul’daki Ege Matbaası’nda basımı yapılan gazetenin ilk sayısındaki “Bu gazete, mizahi bakımdan şehrimiz ve havalisinde ilk defa çıkmak şeref ve mesuliyetini taşımaktadır” yazısı dikkat çekicidir.
Demokrat Adapazarı ve Zurna Gazetelerimden sonra; 1950’li yıllarda basımı İzmit’de yapılan VAHDET, YENİ ZURNA ve sonradan VAHDET KOCAELİ POSTASI gibi gazeteler yayınlanmaya başladı. İlk Sayısı 5 Nisan 1950’de yayınlanan VAHDET’in hakkında tamamlayıcı bilgi bulunmuyor. İzmit’te basılıp Adapazarı’nda dağıtılan YENİ ZURNA’nın da kimler tarafından ne maksatla çıkarıldığı konusu bir hayli karanlık. Ancak bu gazetenin tam 12 sayı yayınlandığı biliniyor. YENİ ZURNA 25 Eylül-16 Aralık tarihleri arasında yayınlandı.
SAKARYA: M.Müjdat Tolan’ın çıkardığı bu haftalık gazete 26 Ekim 1950-8 Nisan 1952 tarihleri arasında 74 sayı olarak yayınlandı. Gazete, İstanbul’da bastırılıp Adapazarı’nda dağıtıldı.
LAF EBESİ: Akyazı İlçesi’nde haftalık dergi olarak yayınlandı. İlk sayısı 16 Aralık 1950’de çıkan bu dergi yayınını 6 Haziran 1952’ye kadar sürdürdü. Haftalık olmasına karşın derginin aylık olarak da çıktığı görülüyor. Toplam 6 sayı çıkabilen bu dergiyi çıkaranlar hakkında bilgi yok.
VAHDET’in 1951’den itibaren haftada 2 kez “VAHDET KOCAELİ POSTASI” adıyla yayınlanmaya başlamasından sonra, Adapazarı’nda günlük gazete yayınlanması yoluna yeni atılımlar oldu. Nitekim 15 Haziran 1951 sayısı ile yayına giren VAHDET KOCAELİ Postası kısa süre sonra kapandı.
İlk günlük gazeteye doğru
Adapazarı’nda gazete yayınlarının aralıklı olsa artmaya başlamasıyla bu kez matbaaya, ya da basımevi kurma teşebbüsleri de birbirini takip eder oldu. Yalnızca evrakı matbua işi yapan matbaaların yanı sıra, aynı zamanda gazete neşredebilecek basımevlerinin teşekkülü de 1951’li yıllarda gerçekleşti.
Bu yıllarda, Fethmi Hız-Hami Turgut’un Tez-lş, Necip Güllü’nün N.Güllü, Ahmet Nazmi’nin istikbal, Sebahattin Coşkun’un Coşkun ve şimdiki Türk Ticaret Bankası’nın genel müdürlüğüne ait TİTAŞ Matbaaları faaliyette idi.
Zamanın genç ve dinamik gazetecilerinden Selami Savaş ile yakın arkadaşı Muzaffer Şatır, Adapazarı’nda ilk kez günlük gazete çıkarma hazırlığına girişti. Uzun çalışmalardan sonra nihayet 6 Aralık 1951 ’de ADAPAZARI AKŞAM HABERLERİ adıyla günlük gazete yayınlanmaya başlandı.
Şahipliğini Selami Savaş’ın Yazı İşleri Müdürlüğü’nü ise Muzaffer Satirim yaptığı bu gazete, ileriye doğru bilimsel gazetecilik olayının Adapazarı’nda gerçekleşmesini sağladı, Adapazarı Akşam Haberleri, zamanla fazla traj yaparak Adapazarı’nın sorunlarının halledilmesinde etken oldu. Hatta zamanla çocuklardan oluşan satıcı kadrosuyla gazetenin akşamları satış yapması gerçekleştirildi. Sonraları Sakarya Basınında ad yapmayı başaran ve hatta ulusal basına şöhret olabilen birçok gazeteci Akşam Habereri’nde yetişti.
Bugün de yayınını sürdürmekte olan bu gazete Adapazarı’nda en uzun ömürlü yayın organı olarak dikkatleri çekiyor. Ancak gazete sahip değiştirerek özelliğini kaybetti.(devamı yarın)