Yenigün Gazetesi

“Özgürce” Makale Yazısı

7 Ocak 2015

Sakarya’da ilk günlük gazete; Adapazarı Akşam Haberleri

Tam 63 yıl önce Adapazarı ilçesinde günlük bir gazete çıkarma hazırlığı vardı.

Ayvalık’tan gelen Adapazarı Sorgu Yargıcı Nazmi Savaş’ın oğlu Selami Savaş tarafından arandım, bulundum. Selami Savaş ve çok değerli babaları ile üçümüz köfte yedik. 4 Aralık 1951 günü gazeteyi konuştuk. 4 Aralık 1951 günü özellikle benim önerimle cuma günü ilk sayısı okurlara sunulacak. 1949 Nisan ayından sonra İzmit’te yayınlanan Türkyolu da önce ‘İcabettikçe’ sonra ‘Gerektikçe’ ve daha sonra ‘Köyden Sesleniş’ yazılarını yazmayacak günlük Adapazarı Akşam Haberleri Gazetesi’nde sürekli yazacağım. Ücret alacağım. 3-5 kuruş da ücret alacağım, anlaştık. Sorgu Yargıcı Nazmi Savaş’ı Kavaklıorman Köyü’nün genç öğretmeni iken Hasan Gündoğan diye bir köylünün yerini hiç gerekmez diye alıp, okulun var olan geniş bahçesine eklemişler. Sonra bu uygulama yersiz gelmiş, 5129 sayı yasa çıkmış. Yerler sahiplerine verilecek, Verilen para geri alınacak. Kavaklıorman’a atama yazımı aldım. Sapanca’nın Feyziye Köyü’ndeyim. Dereköy’den Kör Mahmut’un topal atını aldım. Kavaklıorman Köyüne gittim. Okul önünde muhtar Kamil Yılmaz. Üye Şaban Akgün geri verilecek yeri gösterdiler. Üye Şaban Akgün ciddi ciddi; Bu 300 TL’yi üçe bölün 100’er lira dedi.

Muhtarın yüzüne baktım. Kızardı. Teklifi iyi bulmadı gibi. ‘Olmaz okula harcarız’ dedim. Israr etti. Anlaştık. Sonra köy katibi uzun Mehmet Amasyalı gelmiş. Muhtarın evine çağırdılar. Bütçe yapılıyor. Ş.A., ‘Muallim bey 100 senin olacak, 200’ü biz üçümüz bölüşeceğiz’ dedi.  Amasyalı kafayı salladı, ‘Kabul et’ dedi. ‘Olmaz okula harcayalım’ dedim. Ayrıldım Meşhur Sabri’nin kahvesine döndüm. Gazete okuyorum orada.

Çıt yok. Dinliyorlar. Ayrıldık eve geldim. Sabahleyin dersteyim Budaklar Jandarma Kara Komutanı Niyazi User geldi okula. Dersteyim. Şaşırdım ‘Karakola gideceğiz. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü aleyhinde konuşmuşsun. Tutanak tutmuşlar.’ Falan filan.

Gittik, Budaklar Komutan beni ilçe Kaymakamı Kuzucu’ya götürdü. Kaymakam beni bir azarlamasın mı? Şaşırdım ‘Kesinlikle yalan’ dedim. ‘Adliye’ye göndereyim’ dedi. ‘Hemen, hemen. Ben köy çocuğuyum, Köy enstitüsü mezunu köy öğretmeniyim. İsmet Paşa aleyhinde konuşur muyum, deli miyim? İçki kullanmam’ dedim. Jandarma Onbaşı User beni Savcı Rıfat Aslanoğlu’na götürdü. Savcı iyi davrandı. ‘Olur böyle şeyler’ dedi. İfadelerimi aldı. Salıverdi. Tutuklanmadık, Sorgu Yargıcı Nazmi Savaş’a havale etti. Nazmi Beyle o zaman tanıştık. Bir gün uğradım. Çok hanımefendi sekreteri de vardı. Siz dua edin İsmet Paşa’ya yargılanma veya izin vermedi. Öğretmen benin aleyhimde konuşmaz demiş, dediler. Nazmi Beyle dost olduk.

Çay ikram etti. Zevkli, anlamlı konuşmalar oldu. Yazının sonunda 13.07.1948 tarihli kararı veriyorum.

İlk günlük gazete  (Adapazarı)  Akşam Haberleri tek gazete. Okunuyor. 8-10 çocuk kapı önünde birikiyor gazete çıkar-çıkmaz alıyor ‘Yazıyor, yazıyor, Aksam Haberleri yazıyor’ diye her tarafa gidiyorlar, satıyorlar. Halen yaşayanlar var. Anlatıyorlar o günleri. Sonradan müdürü bulunduğum okula 88 numaralı 5 lisan bilen Mesut Şimşek gibiler var. gazete işi iyi tuttu. Herkes memnun, Nazmi Bey de çok memnun. Ben olayı İsmet İnönü’ye anlattım. Ciddileşti. ‘Hiç kimsenin yargılanmasına izin vermedim’ demişlerdi.

Editörün Notu

Abdullah Çelik Adapazarı Akşam Haberleri yazı işleri müdürüyken