Resim

Leyla Gamsız, 1921 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Annesi bir göçmen babası ise tüberküloz üzerine uzmanlaşmış bir doktordu. Babası işi nedeniyle Anadolu’yu dolaşıyordu. Gamsız ilköğrenimine yatılı okulda başladı. Ortaokulu Erenköy Kız Lisesi’nde, liseyi ise Sivas’ta okudu.

Öğretmenleri onun resim yeteneğini çok erken keşfetmişlerdi, fakat en önemli şansı lisede Eşref Üren’in öğrencisi olmaktı. Üren, bu yetenekli öğrencisini ressam olma yolunda destekledi. Liseyi bitirdiğinde Gamsız, babasıyla birlikte, Güzel Sanatlar Akademisine yazılmak için İstanbul’a döndü. Fakat o tarihlerde Akademi ortaokul mezunlarını kabul ediyordu. Bu yüzden, Leyla Gamsız, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya bölümünde eğitimini sürdürdü. Üniversiteyi bitirir bitirmez de yeniden akademinin yolunu tuttu. Bu kez yüksek resim bölümüne kaydını yaptırdı.

Akademide Bedri Rahmi’nin öğrencisi olan Gamsız, atölye arkadaşları ile birlikte (1947) 10’lar grubu kurucu üyelerin içinde yer aldı. İlk sergilere bu grupla katıldı.

1949 yılında akademiden sınıf arkadaşı Hulusi Sarptürk ile evlendi. Çift, Hulusi Sarptürk’ün öğretmen olarak görev yaptığı bir yıl yaşayacakları Hendek’e yerleşti. Bir süre memuriyet hayatı olan sanatçı, başka bir kente atanmasından dolayı memurluğu bırakıp sadece resimle hayatını sürdürmeye karar verir.

Erken bir zamanda eşini kaybeden sanatçı, bundan sonraki yaşamını tamamen resme adar. Resimlerinde Anadolu ile Batı sanatını sentezleyen sanatçı, kendine özgü diliyle Türk resim sanatının yenilikçi ressamlarından biri olur.

2001’de Tevfik İhtiyar organizasyonunda Atatürk Kültür Merkezi’nde bir retrospektif sergisi açıldı. Müze ve özel koleksiyonlardan bir araya getirilen 213 eserle açılan bu sergi için sanatçı adına geniş kapsamlı bir kitap ve belgesel hazırlandı.

Leyla Gamsız bu sergiden sonra resmi bırakmaya karar verdi. Kendi deyişiyle artık kendini yaşlanmış hissediyor, kompozisyonlarla başa çıkamıyordu. İyi bir eser ortaya çıkaramayacaksa resim yapmanın anlamsız olacağını düşünüyordu.

İlk kişisel sergisini 1949’da, İstanbul’da (Fransız Konsolosluğu) açtı. 1952 yılında Fransız hükümetinden aldığı bir yıl süreli bursla Paris’e gitti. Andre Lhote ve Fernand Leger atölyelerinde çalıştı. 1964 ve 1967 yıllarında Akademi ödüllerini, 1987’de 11. Simavi vakfı Görsel sanatlar ödülünü kazandı.

Resimlerinde, atölye hocası Bedri Rahmi’nin de, Paris’te yanında çalıştığı Andre Lhote’un da doğrudan etkisi görülmez. Biçimi, belirli ölçülerde bozup değiştirerek, renge ağırlık vererek, içtenlikle ve kararlı bir üslup geliştirdi. Görsel olgunluk ve doğayı bilinç düzeyinde kavrama yeteneği, sanatını belirleyen başlıca ölçütlerdir. 1950 kuşağının önde gelen sanatçıları arasında yer alır. Türk resminin büyük ustalarından Leyla Gamsız 89 yaşında hayata veda etti.

Nilgün Yüksel

Kaynakça

https://turkishpaintings.com/index.php?p=37&l=1&modPainters_artistDetailID=779 (Erişim Tarihi 01.08.2022)