Yenigün Gazetesi
Erkal Etçioğlu
Atatürk'ün Azerbaycan Sevgisi
Kardeş Azerbaycan ile aramızda çıkarılan “bayrak ” ve “Ermenistan Sınırı” krizleri şüphesiz önceden planlanmış bir nifak çıkarma projesidir. Bunu Batı ve Rusya’nın anlaşarak çıkardığından şüphelenen çok sayıda dış politika araştırmacısı vardır. İyi düşünüldüğünde Azeri vatan toprağı Karabağ’ı işgal eden fiiliyatta Rus birlikleridir. Daha önce aynı ordu Bakü’yü de işgal etmeye kalkmış ancak Azeri Türklerinin kanlarını dökerek kahramanca direnmesi üzerine Bakü’yü terk etmek zorunda kalmışlardır.Daha sonra Azerbaycan bağımsızlığına kavuşmuş ve onu ilk tanıyan ülke de kardeş Türkiye olmuştur.Şimdi aynı güçler iki dost ve kardeş ülkenin arasını açmaya uğraşıyorlar.
Bu olayın benzeri ise 1918 yılında Azerbaycan’ın bağımsızlığını ilan ettiği yılların devamında tam tersi olarak yaşanmış idi. Anadolu’da henüz Türkiye Cumhuriyeti kurulmadan TBMM Meclisi Hükümetini ilk tanıyan ülke Azerbaycan idi. Kardeşliğin gereği olarak bizlere kurtuluş savaşımızda ellerinden her türlü yardımı yapmışlardı.1921 yılında Ankara’da ilk açılan elçilik Azerbaycan elçiliğidir. Bu elçiliğin açılışında Azerbaycan bayrağını bizzat Gazi M.Kemal Atatürk elleri ile göndere çekmiştir.Bu sırada da aşağıdaki sözleri ile bu durumu halka duyurmuştur.
“Rumeli ve Anadolu halkı, Azerî kardeşlerinin kalbinin, kendi kalbi gibi çarptığını bilirler. Bunun için getirdiğiniz selâm hediyesinin ne kadar derin ve yüce bir duygunun eseri olduğunu bilir ve bu selâmı alırken Azerî Türklerinin de bir daha esarete düşmemelerini ve haklarının ayaklar altına alınmamasını istemektedirler. Azerî Türklerinin dertleri kendi dertlerimiz ve sevinçleri kendi sevinçlerimiz gibi olduğu için onların dileklerine ulaşmaları, özgür ve bağımsız olarak yaşamaları bizi çok sevindirir.
Türk’ün mutluluğu ve haksızlığa uğramışların kurtuluşu yolunda Azerbaycan Türklerinin de, kanını dökmeye hazır bulunduklarına dair açıklamalarınız işgalcilere karşı Türk’ün ve haksızlığa uğramışların gücünü artıran çok değerli bir sözdür. Türkiye Büyük Millet Meclisi ve hükümetinin iki kardeş millet arasındaki bağ ve ilginin daha sağlam ve dayanıklı bir şekle konulmasına bütün gücüyle çalışacağını ve bu konuda size gereken her türlü yardımları yapacağını arz ederim.” (Hâkimiyet-i Milliye: 15.10.1921)
Azerbaycan ile Türkiye arasında var olan kardeşliğin, içtenliğin doğurduğu bağdan başka, Azerbaycan’ın diğer dostlarımızla ilgi kurması da önem taşımaktadır. Coğrafî konumu göz önüne getirilirse gerçekten Azerbaycan’ın Asya’daki kardeş hükûmet ve milletler için bir ilişki ve buluşma noktası olduğu görülür, Azerbaycan’ın bu özel yeri, görevini çok önemli kılmaktadır.Bugün Azerbaycan’ın bağımsızlığını temsil eden sancağı çekerken ellerimin birtakım duygular ve üzüntülerle kımıldadığını duyuyorum. Gerçekten sancağı çeken benim ellerimdi. Fakat ellerimi hareketlendiren, bugünkü bayramda, manen ortak olan bütün Türk halkının gerçek ve içten kardeşlik duygularıydı.
Elçi Hazretleri, Azerbaycan sancağının Türkiye sancağının yanında, Türkiye’nin semalarında dalgalandığını görmek bütün milletimiz için büyük bir bayramdır. Bize böyle bir bayram günü yaşattığınızdan dolayı içten teşekkürlerimi tekrar ederim.(Hâkimiyet-i Milliye: 20.11.1921)