Alaaddin Kolçak


Hüneri ve iş hacmi ile öne çıkan bir diğer isim de Alaaddin Kolçak’tır. Boyacı Alaaddin lakabı ile tanınan Kolçak, 1941 yılında Adapazarı’nda eski adı İzmit Caddesi olan Akıncılar Mahallesi’nde doğar. İlkokul mezunudur. 16–17 yaşlarında Numan Balıca’nın yanında fabrikada işe başlar, resimleme maharetini kendisinden edinir ancak buradaki iş hayatı fazla uzun sürmez. Sektördeki açığı fark eden Kolçak, fabrikada kısa süre çalıştıktan sonra işi bırakır ve Yağcılar Mahallesi’nde kiraladığı boş arazide boyama ve süsleme işine girer. Bu sırada diğer ustası Necati Hüdaverdi’den boya ve boyama üzerine bilgiler edinir. Çevredeki firmalarının ürettikleri römorkları bizzat üretildiği mekâna giderek resimleyen Kolçak, kiraladığı arazide traktörlerin ve at arabalarının boyama ve resimlemelerini yapar. Boğaz köprüsü, Kefken’in yolları, keklik, gül ve benzeri çiçekler popüler işlemelerindendir.

İzmir’in Bornova ilçesinde 1961–1962 yılları arasında askerliğini yapar. Mubayaa Karnesi’ne göre, 15 Aralık 1970 tarihinde şu anki dükkânının karşısında Zevk Nalburiye’nin sahibi Sami Sipahi’nin teşviki ve önermesiyle ÇBS Boya’nın bayiliğini alarak Renk Boya adlı firmayı kurar ve boya satıcılığına başlar. İşinde öyle başarılı olur ki, 1975 yılında ÇBS Boya’nın Marmara Bölge Birincisi olur. 1977 yılında şu an oğlu Ahmet Kolçak’ın işlettiği dükkâna taşınır. 1977 yılında yeni dükkânına geçmesini takiben iş çıkışlarında boya sandığını alarak römork resimlemeye gider. Günde yaklaşık on traktör boyayıp süslediği belirtilen Kolçak; 1970 yılına kadar römork, traktör, bisiklet boyar ya da resimlemelerini yapar, aynı zamanda fırça ile yazılar da yazar. Dükkânının bulunduğu Eski Hendek Caddesi aynı zamanda römork üreticilerinin de dükkânlarının bulunduğu yer olması, römorkların ve traktörlerin yazılarını yazmasının önünü açar.

Kolçak, traktör ve römork yazılarından kazandığı deneyimle sayıca az da olsa tabelalar da yazar. 2 Nisan 1970 tarihli Üçler Tavuk için hazırladığı tabelada, birbirinden farklı yazıyüzleri ile yaptığı tipografik düzenlemenin yanı sıra, tavuk ve yumurta resimlerini de kendi çizer. Özellikle Kandıra bölgesinde, süsü olmayan traktörün tasvip edilmemesi nedeniyle traktör sahipleri, süsleme bitene kadar kentte ikamet eder ve süsleme bittikten sonra köylerine döner. Bu gelenek, Kolçak’ın önünü açar ve durup dinlenmeden traktör süsler. Kolçak, 2004 yılında 63 yaşında iken vefat eder ve Adapazarı’nda Güneşler Mezarlığı’na defnedilir. Kolçak, çalışma hayatı boyunca, yirmiyi aşkın çırak yetiştirir. Daimî çıraklığını yapmış olanlar arasından Hüsmen ve Rüstem Arslan kardeşler süslemeye ağırlık verirken; Kabil Aslan, Ali Uzavcı, Mehmet Yılmaz ve Recep Bahar boyama sektörüne yönelir.

Kaynak:

Ali Yıldırım, Görsel İletişim Tasarımında Vernaküler Tipografi ve Sakarya Örneği, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya 2020.

Ertürk, M. (2021). Halk Resminden Grafik Tasarıma Numan Ballıca ve Adapazarı’nda Yetiştirdikleri. Milli Folklor 17(130).