Enver Yücebalkan


Enver Yücebalkan, 11 Mart 1927’de Bulgaristan’ın Hasköy (Haskovo) kentinde dünyaya gelmiştir. Eğitimini, bugün yerinde Sakarya Büyükşehir Belediyesi’nin bulunduğu Adapazarı Merkez Ortaokulu’nda tamamlamıştır. Ortaokulu bitirdikten sonra eğitimine devam etmemiştir.

1945 yılının sonlarında Kavaklar Caddesi’nde bugün Erman Han’ın bulunduğu yerde 120 kişilik balkonu ve 8 locası ile 870 kişilik Saray Sineması kurulmuştur. (Ertürk, 2018, s. 78

219) Yücebalkan, 19 yaşındayken bu sinemada çalışmaya başlamıştır. 45 yıllık çalışma süresi boyunca bilet satıcılığı, film tedariki gibi görevlerine ek olarak gösterime giren filmlerin de afişlerini yapmıştır. Sinemada gösterime giren filmlerin büyük boy afişlerini hazırlamış ya da İstanbul’dan gönderilen film afişlerinin üzerinde değişiklikler yaparak afişleri filmin gösterildiği Saray Sineması’na uyarlamıştır (Ertürk, 2018, s. 219).

Güzel yazı, resimleme işlerinde bileği kuvvetli olduğu anlaşılan Yücebalkan, sinema afişlerinin dışında kentin görsel iletişim ihtiyaçlarını karşılamak üzerine serigrafi, bez afişler, duvar yazıları, apartman isimlikleri ve fırça tabelalar da hazırlamıştır. Bunun yanı sıra portakal sandıklarına saçtan oyma harfler ile yazılar yazmıştır (Ertürk, 2018, s. 220). Yücebalkan ile aynı dönemlerde çalışmalarını sürdüren Ali Kayhan Piliççi, onun mezar taşlarına harf oyduğunu da ifade etmektedir (Ali Kayhan Piliççi, Kişisel İletişim, 7 Aralık 2019).

Saray Sineması’nın yerine 13 Mayıs 1991 tarihinde Erman Han’ın inşa edilmesi üzerine çalışmalarına Ekmek Pasajı’nda kiraladığı bir ofiste devam etmiştir (Ertürk, 2018, s. 223). Yaşamının son zamanlarında ise resim yapıp satmaya başlamıştır. Vatani görevini 1947–1950 yılları arasında 26 ay olmak suretiyle Erzurum’da sıhhiye bölümünden seçilerek bandoda yapmıştır. Bu yüzden trompet, mızıka ve akordeon enstrümanlarını çalabilmektedir. Yücebalkan’ın Sanatçı kişiliğinin yanı sıra maceracı ruhu da bulunmaktadır. Motosiklet ile iki defa Türkiye’yi dolaşmıştır. İlk evliliğini 1951 yılında 23 yaşında iken Ayten Hanım ile yapmış, bu evliliğinden Naciye adlı bir kızı olmuştur. Akabinde 1966 yılında Şükran Güvenol ile evlendikten sonra Bülent, Nilgün ve Levent adlarında üç çocuğu daha olur. 13 Nisan 1998 tarihinde 71 yaşındayken vefat etmiştir. Mezarı Adapazarı Yorgolar Mezarlığı’nda bulunmaktadır.

Kaynak:

Ali Yıldırım, Görsel İletişim Tasarımında Vernaküler Tipografi ve Sakarya Örneği, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya 2020.

Ertürk, M. (2021). Halk Resminden Grafik Tasarıma Numan Ballıca ve Adapazarı’nda Yetiştirdikleri. Milli Folklor 17(130).