Sünnet

Sünnet yörede devam eden bir gelenek olarak karşımızda çıkmakta olup genel kanıya göre erkekliğin ilk adımı olarak kabul edilir. Sünnet olmayan bir kişi o topluluk tarafından tam erkek olarak kabul edilmemektedir. Sünnet-askerlik-evlilik üçlemesi içerisinde aileler evlatlarının erkekliğe adım attığı ilk basamak olarak düşündükleri sünnetin üzerinde durmaktadır. Köylerde erkek çocuklar genellikle 6-7 yaşlarında sünnet olmaktadır. Çocukların sünnetine genellikle anne-babalar karar vermektedir. İlde sünnet cemiyeti/düğünü çoğunlukla ilkbaharda okullar tatil olunca ya da sonbaharda okulların açılmasına yakın zamanda yapılır. Sünnet olacak çocuğa “Sünnet Çocuğu” adı verilir. Sünnet hazırlıkları birkaç ay önceden başlar. Çocuğun babası, sünnet giysileri ile çocuğun yakınlarına sünnette giyecekleri elbiseleri alır. Sünetten birkaç gün önce çocuk sünnet giysileri içinde yakınlarının ve komşularının ellerini öper. Eli öpülen her kişinin sünnet çocuğuna para vermesi adettendir. Nazar değmemesi için de sünnet şapkası mavi renktedir. Şapkanın ön kısmına mutlaka “maşallah” şeridi çekilir. Son yıllarda operasyonu daha çok diplomalı olan sünnetçiler yapmaktadır. Sünnetin genellikle mevlitli ve yemekli yapılması adettendir. Davetliler davet edilen yere toplanırlar. Bir yandan yemeklerini yerler bir yandan sünnet çocuğunun gelmesini beklerler. Sünnet çocuğu, sünnet edilmeden önce ya at üstünde ya da taksilerden oluşan bir kervanla dolaştırılır. Tam kuşluk vakti sünnet salonuna getirilen çocuk, bulunduğu at ya da taksiden babasından gerekli armağanı almadan inmez. Babası maddi gücüne göre bir armağan bağışlar, ondan sonra sünnet işlemi başlar. Günümüzde çocuklar artık önceden sünnet ettirilmeye başlandı. Çocuğa sünnet entarisi giydirilir. Davetlilerinin “oldu da bitti maşallah” sözleri ve bazen de orada bulunanların tekbirleri arasında sünnet yapılır. Sünnet edilen çocuk, salonun ya da evin bir köşesinde hazırlanan çok süslü sünnet karyolasına yatırılır. Yemek faslından sonra kadın erkek herkesin çocuğun başucuna gelip geçmiş olsun diyerek armağanlarını vermeleri adettendir. Bundan sonra akşama kadar eğlenceler yapılır. Sünnet edilerek sakatlamaya uğratılan çocuk kısa bir süre dinlendikten sonra günlük yaşantısına devam eder. Yörede köy dışında yaşayanlar bile, yazın daha önce yaşadığı köye gelerek sünnet çağına giren çocukları sünnet ettirirler.

Kaynakça

  • Aktaş, Ali (2008), Kültürel Renkleriyle Sakarya: Farklı Kimliklerin Kavşak Noktası: (Sakarya’nın Toplumsal ve Kültürel Yapısı), Adapazarı: Adapazarı Merkez Belediyesi
  • Sakarya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü/Kültürel Detaylar
  • Sakarya Yerel Kültür Derneği/Manav Hayatı