Sedat Topan
Sedat Topan 1955 yılında Adapazarı’nda dünyaya gelmiştir. İlkokul eğitimini Atatürk İlkokulu’nda, ortaokul eğitimini ise Merkez Ortaokulu’nda tamamlamıştır. Lise eğitimini ise o dönemlerde imtihanla öğrenci alan Erkek Sanat Okulu’nda Motor Bölümü’nü kazanarak tamamlamıştır. Aynı zamanda Teknik Bilimler bölümünde de yüksek okul eğitimi sürdürmüştür.
Tabelacılık işiyle ilk tanışıklığı Mehmet Önen’le birlikte başlamıştır. Çark Caddesi’nde Önen’in ustalığında Mehmet Menlik ile birlikte çalışmışlardır. Önen’in yanında başlayan çıraklık hayatı Zirai Donatım Fabrikası’na kadar uzanmıştır. Başak Traktör’ün ilk istihdam ettiği elemanlarındandır. Sakarya’da üretilen ilk traktörlerin montajında yer almıştır. Resime olan merakından dolayı Başak Traktör’den ayrılıp Tank Palet Fabrikası’nda makine teknik ressamı olarak çalışmaya başlamıştır. Fabrika içinde açtığı serigrafi atölyesini işleten Topan, aynı zamanda fabrika işinin dışında Seda Reklam adında bir tabelacı dükkânı açmıştır. Bir süre iki işi de aynı anda götüren Topan, Tank Palet Fabrikası’ndan emekli olduktan sonra 12 yıldır kendi açtığı dükkânında çalışmalarını sürdürmeye devam etmiştir ve hâlen devam etmektedir.
Baskı teknolojisinin gelişmesi ve yaygınlaşmasıyla fırçayla yazılar yazan bazı ustalar emekliliğe ayrılırken Topan çağa ayak uydurarak çalışmalarını dijitale de aktarmıştır.
Bilgisayarlı kesim makinelerini kullanarak ışıklı tabelalar yapmış ve hatta bir dönem yoğun talep gören led tabelalar da yapabilmiştir.
Görsel iletişim ihtiyaçları günümüzde ağırlıklı olarak dijital yöntemlerle hızlı bir şekilde çözülebilmektedir. Fırça ile yazılan el emeği levhalara olan talep azalsa da Topan talep oluşması halinde fırça ile yazmaya devam etmektedir. Bugün Çark Caddesi’nde Şerefiye Camii’nin altında yer alan Aş Evi Hacının Yeri (bkz. Resim 17) levhası Sedat Topan tarafından fırça ile yazılmış günümüze kadar gelen iyi örneklerden bir tanesidir.
Kaynak:
Ali Yıldırım, Görsel İletişim Tasarımında Vernaküler Tipografi ve Sakarya Örneği, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya 2020.
Ertürk, M. (2021). Halk Resminden Grafik Tasarıma Numan Ballıca ve Adapazarı’nda Yetiştirdikleri. Milli Folklor 17(130).