Bu sayfa Sakarya Üniversitesi’nin Valilik Makamına yazdığı 19.04.2021 tarihli 24890 sayılı yazıya istinaden yapılan ortak çalışma sonucu oluşturulmuştur.

Sakarya Valiliği İdare ve Denetim Müdürü Burhan AKDOĞAN ve personelinin yaptığı destek sonucunda 1960-2019 tarihleri arasında yapılan seçimlerde görev yapan muhtarların tabloları oluşturulmuştur. Geçmişte mahallelerine hizmet etmiş Adapazarı Muhtarları (2019-1960) için tıklayınız.

Kaynak

http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar/index.php?ILKODU=54&ILCEKODU=1 (Erişim Tarihi: 23.11.2021).

İlimizde veraset ve intikal yasaları çerçevesinde yıldan yıla küçülme eğilimindeki tarım arazilerinde bitkisel tarım faaliyetleri sınırlandığı gibi, hayvancılıkta da orta ve büyük ölçekli işletmelerin sayısı azdır. Hayvan varlığının dağılımı: Koyun, Keçi, Sığır, Manda, Tavuk Etçi, Tavuk Yumurta, Köy Tavuğu, Hindi, Ördek, Kaz, Arılı Kovan’dır.

Küçükbaş hayvancılıkta meraya dayalı sürdürülmekte, büyükbaşlar bazında ise otlatmaya dayalı hayvan besleme pek görülmemekte, daha çok kapalı sistem hayvancılık faaliyetleri tercih edilmektedir. Büyükbaş hayvancılıkta yetiştirici, besi ve süt sığırcılığına yönelmiş olup bu oran %14,84 olarak gerçekleşmiştir.

İlimizde sığırcılık sektörü yanında tavukçuluk sektöründe de önemli gelişmeler meydana gelmiştir. Modern beyaz et ve yumurta tesisleri faaliyete geçirilmiş ve bunlara bağlı kesimhaneler kurulmuştur. Broiler (Etçi) üretim yılda beş devre olarak yapılmaktadır. Broiler üretiminin yoğunluğu hayvansal üretimden elde edilen değeri yükseltmektedir.

Arıcılık ilimizde fennî kovan sayısında yıldan yıla bir artış, ilkel kovan sayısında bir azalış söz konusudur. Yetkili bakanlık tarafından bal üreticileri kayıt altına alınarak, yetiştiricilere ruhsat verilmiştir. Her üreticinin yıllık yaklaşık 1 ton bal üretimi yapılmaktadır.

Kaynak

http://www.adapazari.bel.tr/adapazari (Erişim Tarihi: 23.11.2021).

İlçe Hastaneleri

Sakarya Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Korucuk Kampüsü
Sakarya Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi
Sakarya Yenikent Devlet Hastanesi
Sakarya Sadıka Sabancı Devlet Hastanesi

Aile Sağlığı Merkezleri

Sağlık Evleri
Adapazarı TSM Karadere Sağlık Evi
Adapazarı TSM Salmanlısağlık Evi

Ketem Birimi
Adapazarı Ketem Birimi

Verem Savaş Birimi
Adapazarı Verem Savaş Birimi

Halk Sağlığı Laboratuvarı
Adapazarı Halk Sağlığı Laboratuvarı

Kaynak
https://sakaryaism.saglik.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 23.11.2021).
https://www.trhastane.com/adapazari-hastaneleri.html (Erişim Tarihi: 23.11.2021).

Sakarya bölgesinin doğa şartlarının ve çevre faktörünün sporun lehine çalışmasına bağlı ve genç nüfusun fazla olması sebebiyle sporsal faaliyetler yüksektir. İlçede Basketbol, Voleybol, Hentbol, Kürek, Kano, Yüzme, Atletizm, Bisiklet, Atıcılık, Wushu, Judo, Karate, Taekwando, Güreş, Boks, Satranç, Masa Tenisi, Kort Tenisi, Badminton, Bilardo, Jimnastik, Halter branşlarında 7000’e yakın sporcuyla müsabakalar yapılmış olup spor faaliyetleri yüksektir.

Adapazarı ilçemizde spor tesisleri açısından zengindir; 1 Stadyum, 4 Spor Salonu, 1 Olimpik Yüzme Havuzu, 5 Bireysel Çalışma Salonu, 9 Semt Futbol Sahası, 1 Havalı Silahlar Atış Poligonu ve Kürek – Kano Tesisleri ile 22 tesise sahiptir. 2010 yılında İl Özel İdaresi, Spor İl Müdürlüğü ve Adapazarı Belediyesi  işbirliği ile camili mahallesinde 500 kişilik “Camili Spor Salonu” devamında 2012 yılı içerisinde Adapazarı Belediyesi tarafından karaman mahallesinde 1438 metrekare  inşaat sahasına sahip, içerisinde sporcuların konakladığı odaları, sosyal tesisleri, kafeteryaların bulunduğu 1232 kişilik yarı kapalı tribünlü, UEFA standartlarına uygun sentetik çim sahalı “Karaman Spor Kompleksi” Mithatpaşa mahallesinde 25 metreye 50 metre ve 25 metreye 40 metre olmak üzere idari bina ve kafeteryasıyla kapalı iki adet halı saha yaptırılmıştır.

Sakarya İli itibariyle 205 kulüp bulunmaktadır. Adapazarı İlçesinde 70 Spor Kulübü, 7 İhtisas Kulübü, 6 Okul Spor Kulübü, 9 Gençlik ve Spor Kulübü ile toplam 92 kulüple birinci sıradaki ilçedir.

Her yıl yaz aylarında ücretsiz spor okulları düzenlenmekte ortalama bu hizmetlerden birinci kademe 2000 okul öğrencisi yararlanmaktadır. Her yıl Sakarya Gazeteciler Cemiyeti ile birlikte düzenlenen “Olgunlar Futbol Turnuvası” ve Belediyenin düzenlemiş olduğu Adapazarı ilçesi mahalleri arasında düzenlenen “Mahalleler Arası Minikler Futbol Turnuvası”,  atıcılık sporunu sevdirmek ve desteklemek adına “Trap Yarışması” öne çıkmaktadır.

Kaynak

https://www.adapazari.bel.tr/idet/59/132/spor  (Erişim Tarihi: 23.11.2021).

Sakarya bölgesinin yazılı tarih dönemleri M.Ö. XII. yüzyılda başlar. Eskiçağ yazarlarından Herodotos ve coğrafyacı Strabon’a göre o zamanlar Brigler adını taşıyan Frigler Anadolu’ya Makedonia ve Troyka’dan boğazlar yoluyla gelmişlerdi. Friglerin göçünü Bitinyanın istilası izledi. Ancak kurdukları devlet uzun ömürlü olmadı; Kafkaslardan Anadolu’ya gelen Kimmerler, Frig Devletini çökertti. Bundan sonra Frigler kuzeyde, Karadeniz kıyılarında küçük prenslikler halinde Lidya Devletine bağlı olarak yaşamaya devam ettiler; ta ki Pers kralı Kyros (Kuraş)’ın bütün Anadolu’yu ele geçirmesine kadar. Makedonya kralı İskender M.Ö. 334 yılında Biga çayı kenarında Pers ordusunu ağır bir yenilgiye uğratınca Frigya Eyâletini de ele geçirerek kendisine bağladı. Bitinya prenslerinden Botiras’ın oğlu Bas (M.Ö. 377–327) İskender’in satrap olarak atadığı Kalas’ı yenerek Bitinya topraklarına hâkim oldu. Daha sonra gelen krallardan Nikomedes kendi adını verdiği (Nikomedia-İzmit) bir şehir kurarak merkezi buraya taşıdı. M.Ö. 74 yılında ölen kral IV. Nikomedes vasiyetnâmesinde Btinya’yı Roma’ya bıraktı. Roma’da M.Ö. 27 yılında İmparatorluk dönemine geçildi. Anadolu’da bu sırada Asya eyâleti, Bitinya-Pontus Eyâleti ve Kilikya Eyâleti olmak üzere üç eyâlet bulunmaktaydı.

MS 395 yılında Roma İmparatorluğu ikiye ayrılınca Sakarya Bölgesi de Doğu Roma sınırları içerisinde kaldı. IV. yüzyılda Bizans İmparatoru Justinianos (527–565) döneminde Sakarya bölgesinde önemli bayındırlık çabaları görüldü. Bizans Bitinya’sındaki en önemli ve ünlü anıt 560 yılında Sakarya Irmağı (Sangarios) üzerine yapılan Jüstinianos köprüsüdür.

Türkler XI. yüzyılda Anadolu’ya yönelttikleri akınları yoğunlaştırdılar. Türkleri Anadolu’dan kesin olarak çıkartmak düşüncesiyle Bizans İmparatoru Romanos Diogones’in hazırladığı büyük ordu 1071 yılında Malazgirt’te Alparslan komutasındaki Selçuklu ordusuna yenilince Anadolu yolu Türklere açılmış oldu. Alparslan’ın Anadolu’nun fethi için görevlendirdiği Artuk Bey komutasındaki Türkler Sakarya Irmağına kadar olan bölgede hâkimiyet kurmuşsa da Alparslan’ın ölümüyle doğan kargaşada Bizans buralara tekrar hâkim olmuştur. Süleyman Şah’ın kurmuş olduğu Anadolu Selçuklu Devleti’nin güçleri 1075’te İstanbul’un hemen yanında büyük ve tarihi bir Bizans kenti olup sağlam surlara sahip bulunan İznik’i fethetti. Ancak Bizans’ın yardım istemesi üzerine 1096’da Anadolu’ya düzenlenen I. Haçlı Seferinde Haçlılar İzmit, İznik ve Adapazarı yörelerini ele geçirip Bizans’a geri vermişlerdir.

Oğuzların sağ kolu olan Gün Han kolunun Kayı Boyu’na mensup bir takım aşiretlerin Anadolu’nun bazı bölgelerine yerleştirildikleri bilinmektedir. Kayılar 13. yüzyılın ilk yarısında I. Alaattin Keykubat zamanında (1219–1236) Ankara’nın kuzeybatısındaki Karacadağ civarına kondurulmuşlardı. Daha sonra aşiret beyi Ertuğrul Bey’in zapt etmiş olduğu Söğüt, Domaniç ve Ermeni Derbendi civarına geldiler ve buraları kendilerine yaylak ve kışlak olarak verildi. Ertuğrul Bey’den sonra beyliğin başına geçen Osman Bey Selçuklu sultanına bağlı bir uç beyi olarak sınır boylarındaki Bizans’a ait toprakları kendi hâkimiyetine almaya başladı.

1299’da Bilecik ve Yarhisar fethedildi. Osman Bey’in bölgedeki ilerleyişini durdurmak için yapılan ittifakla Gemlik civarında Koyunhisar Savaşı gerçekleşti, kazânılan bu zafer sonucunda Bursa’nın batısındaki Kite Hisarı fethedildi. 1313’te Lefke (Osmaneli), Mekece, Geyve, Akhisar (Pamukova) ve Gölpazarı yöresindeki kaleler ele geçirildi. 1321’de Osman Bey’in oğlu Orhan Bey Mudanya’yı aldıktan sonra Karadeniz’e doğru uzanan bölgenin de ele geçirilmesi için görev verdiği Konuralp Akyazı ile Hendek’i ele geçirdi. 1323’te Akyazı ile Sapanca Gölü’nün batısında bulunan Ayan Köyü zaptedildi. Yine komutanlardan Akçakoca 1324’te Sapanca Gölü ile bu günkü Adapazarı yöresini Osmanlı Beyliğine kazandırdı. Bir pazar yeri olarak kurulan Adapazarı’nda Türkler, Rumlar ve Ermeniler bir arada ticaret yaparlardı. Başlangıçta dışarıdan gelen bu halklar zamanla pazar yerinde yerleşerek köyün iskân sahasını genişlettiler; Rumlar ve Ermeniler pazarın kuzey kesiminde, Türkler de merkezde ve güneyde mescitler binâ ederek yeni yeni mahalleler kurdular. Önceleri bir köy, sonra nahiye, kazâ ve bir şehir, nihayet günümüzde bir vilâyet merkezi olan Adapazarı’nın 1536 yılında bir köy konumunda iken “Ada Kadılığına” yazılan 25 Zi’l- Ka’de 966 (29 Ağustos 1559) tarihli bir hükümden itibaren en geç bu tarihte kazâ hüviyetine sahip olduğunu söyleyebiliriz.

1646’da nahiye olan Adapazarı Akyazı Nahiyesine bağlanarak tekrar köy olmuş ve bu dönemde Tığcılar Karyesi(köyü) adını taşımıştır. 1692’de kazâ, 1701’de Sapanca’ya bağlı bir köy, 1742’de nahiye ve 1837 yılında İzmit sancağına bağlı bir kazâ haline gelmişse de daha önce bağlı olduğu Sapanca Kazâsı merkezi Adapazarı’na nakledilerek resmi belgelerde “Adabazarı ma’a Sapanca Kazâsı” adı ile anılmıştır. 1844-45 yılında hazırlanan Temettuât defterlerine göre bu tarihte Adapazarı Bolu Eyâleti’ne bağlı İzmit Sancağı’nın bir kazâsıdır. Adapazarı’nda, bir Osmanlı kasabasında bulunan ve çeşitli kamu görevleri ifa eden yöneticiler bulunmuştur. Askerî-reâya ayırımı içinde askerî sınıf mensubu olarak kabul olunabilecek bu kişiler; kadı, kadı nâibi, imam, muhtar, subaşı, kethüdâ, mütevelli ve tımar sahiplerinden oluşmaktadır. Bunlar sokağın, mahallenin, köyün, kasabanın ve bütün nahiye veya kazânın çeşitli işlerinden cari hukuk kurallarında alt-üst ilişkisi içinde birbirlerine veya doğrudan merkeze bağlı olarak sorumludurlar.Her görevli kamu hizmetini kendi ilgi alanı içinde yerine getirmektedir. Bu resmi görevlilerin dışında halktan bazı kişiler de dolaylı olarak yönetime katılmaktadırlar. “İhtiyârân” özellikle hukukî anlaşmazlıkların çözümünde kendilerine başvurulan zümredendirler.

Ayrıca bölgede bulunan bazı kurumlarda görevli hatip, müderris gibi bazı görevliler de söz sahibi kimselerdir. Bütün görevliler çeşitli yetkilere de sahip olarak yerleşim biriminin kültürel, hukukî ve iktisadi olaylarıyla ilgilenmektedirler. Kadı veya nâibi, beldenin yürütme ve yargı sorumlusu durumundadır.1852’de Adapazarı, Tanzimat’tan sonra kurulan ve doğrudan Dâhiliye Nezâretine bağlı olup hiçbir eyâlete bağlanmayan İznikmid Mutasarrıflığı’na dâhil edildi. Bu durum 1954 yılında Sakarya adında ayrı bir vilâyet oluşuna değin devam etmiştir.

1868 yılında “Adapazarı Belediyesi” adıyla belediye teşkilatı kurulan ilçe, 17 Haziran 1954 tarihinde TBMM’de kabul edilen kanunla, Kocaeli Vilayeti’nden ayrılarak merkez ilçesi Adapazarı olan Sakarya Vilayeti kurulmuştur. 6 Mart 2000 tarihli Resmi Gazete’ de yayınlanan 593 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile “Büyükşehir Belediyesi” kurulmuş, Adapazarı Belediyesi de Büyükşehir Belediyesi’nin “Merkez” isimli alt kademe belediyesine dönüştürülmüştür. Bu tarihten ilk mahalli idari seçimlere kadar (28.03.2004) Adapazarı Merkez Belediyesi’ne ait görev ve yetkiler Büyükşehir Belediyesi’nce yerine getirilmiştir. 22.03.2008 tarihli ve 26824 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5747 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda Belediyemizin “Merkez” olan ismi, Adapazarı Belediyesi olarak değiştirilmiştir.

Kaynak

http://www.adapazari.bel.tr/adapazari

Sakarya’nın ekonomisi tarım ve sanayiye dayanır. Faal nüfusun % 65’i tarım sektöründe % 15’i sanayi sektöründe, %20’si diğer sektörlerde çalışır. Türkiye’nin hızla gelişen bir ilidir. Tarım ve  ovalar yurdun en verimli tarım alanları arasında yer alır. Modern tarım yapıldığı için verim fazladır. Toprakların %5o’si Tarım alanı, %42’si orman ve fundalık alanı, %2’si çayır ve mera, %6’sı tarım dışı alandır.  

Çok çeşitli tarım ürünleri yetişir. Başlıca tarım ürünleri: Buğday, arpa, mısır, fasulye, şekerpancarı, ayçiçeği, patates, soğan ve tütündür. Sebze üretimi bol ve çeşitlidir. İstanbul’un sebze ihtiyacının çoğunu karşılayan şehirdir. Yazlık, kışlık ve turfanda sebzeleri çoktur. Meyve de bol ve çeşitlidir. Başlıca meyva ürünleri: Elma, armut, ayva, erik, kiraz, şeftali, ceviz, fındık, kestane, çilek, üzümdür.

Sakarya ili Türkiye tarımında önemli bir yere sahiptir. Patates ve şekerpancarı iki önemli ürünüdür. Patates denilince akla Adapazarı gelir. Adapazarı’nda 1980’lerin sonlarında ‘Arıcan’ adıyla tescil ettirilmiş ve izolasyonlu alanlarda üretilmeye başlanmış özel bir kabak türü de bulunmaktadır. Aşağı Sakarya Havzası bol yağmur alır. Ormanlar bakımından zengin olduğundan bu su depolanır ve akarsular düzenli beslenir. Ortalama su hacmi 4 milyar metreküptür. Sakarya havzasında 2 milyon 75 bin hektarlık ovalık alanın, 1 milyon 671 bin 600 hektarı sulanabilir özelliktedir. Şekerpancarında verim yüksektir.

Kaynak

http://www.adapazari.bel.tr/adapazari (Erişim Tarihi: 23.11.2021).

CAMİLER

Kültür varlıkları kapsamında Adapazarı ilçesinde tescilli olarak yedi cami bulunmaktadır. Adapazarı’nda dini tesisler bağlamında ilk cami Konuralp’in 1326’da bölgeyi fethinden sonra şehrin merkezi de ahşap bir Orhan Camii inşa edilmesidir. Adapazarı’nın, XVIII. yüzyılın başlarına doğru nüfus olarak büyümesi, ticari hareketliliğin artması ve şehrin şehircilik olarak gelişmesine bağlı zanaat çarşıların kurulması çevre köy ve kasabalardaki halkın alışveriş yapmak ürünlerini satmak için  “Ada”nın “Pazarı”na gelmeleriyle şehir içerisinde dini vecibelerini yerine getirecekleri camilere ihtiyaç duyulmasıyla Pazar alanlarının yanlarında şehrin ileri gelen kişiler ve hayırseverler tarafında camiler yaptırılmıştır. Bugünde şehrin ticari alanlarında ki esnaf eşrafının ve halkın kullanımına açıktır.
Adapazarı İlçesinde kültür varlıkları kapsamında tescilli 7 adet cami bulunmaktadır. Orta Camii (1760),  Ağa Camii(1809), Şerefiye Camii (1809),  Orhan Camii (1894),  Yeni Camii (1948)  İhsaniye Camii (1951), Hasırcılar Camii (1965).

MEZARLIKLAR

Adapazarı mezarlıklarında Osmanlı dönemi 18. ve 19. yüzyıla ait karakteristik izleri ve özellikleri taşıyan mezarlar bulunmaktır. Bu mezarlar Osmanlı kültürünün, inancının günümüze kalan bir yansımasıdır. Mezar taşları bir milletin tarihi belleği, tarihi belgeleridir. Bulunduğu coğrafyada kimlerin yaşadığını gösteren en önemli kanıtlardan bir tanesidir. Bir milletin tapu senetleridir ki bu mezarlar Osmanlı medeniyet’inin izdüşümlerini gösteriyorsa daha da önemlidir. Bu mezarlar üzerinde dönemi içerisinde mermer yazılarda çoğunlukla kullanılan sülüs ve talik yazılar kullanılmıştır. Zaten Osmanlı dönemi mezar taşları ve kitabeleri gerek işçiliği, gerek yazı sanatıyla birer sanat harikası olup bir dantel gibi taşa oyulmuştur. Taşların üzerinde meftunun kimlerden olduğu doğum ve ölüm tarihleri, mesleği arzusu yazılmıştır ki hepsinin sonunda beklenen tek şey, ruhlarına birer “Fatiha” okunması isteğidir. Adapazarı’nda Osmanlı mezarları olarak Dağdibi, Karaman, Camili, Emirdağ mezarlıklara dağılmıştır. Dini kültür varlıklar olarak kayıtlı olan Osmanlı mezar taşları yoğun olarak “Yorgalar Mezarlığı”nda bulunmaktadır. Bu mezarlığın bir bölümü “Adapazarı Şehitliği” olarak düzenlenmiş olup, mezarlık kültür varlıkları içerisinde 22.01.1989/363 sayılı kayıtla dinsel alan olarak tescillenmiştir.

ÇEŞMELER

Adapazarı’nda içme suyu ihtiyacı bahçelere açılan kuyular daha sonra bu kuyulara takılan tulumbalar, tulumbaların yerini alan mahalleler aralarına yapılan çeşmeler yer almıştır. Tarihsel kayıt olarak Adapazarı’nın çeşmelerle şehrin suya kavuşması mesirede kenarında bulunan melas deresinin üzerine yapılan çarkın yapılması ve bu çarktan Adapazarı merkezine su pompalanması milat olmuştur. Adapazarı ilçesinde Kültür Varlıkları kayıtlı olarak tespiti yapılmış Bezirci Sokak  Çeşmesi, Kemahlı Hacı İsmail Ağa Çeşmesi, Kömürpazarı Çeşmesi, Hacı Mehmet Hilmi Efendi Çeşmesiyle 4 çeşme, Kültür Varlıkları içerisinde yer almayan tespiti yapılmış Ekici Sokak Çeşmesi, Bostancıoğlu Sokak Çeşmesi, Başlar Sokak Çeşmesi, Alicanlar Evi Çeşmesiyle kayıtlı 4 çeşme, Kültür Varlıkları içerisinde Orta Camii’nin şadırvanı olmak üzere toplam 9 çeşme bulunmaktadır.

HARMANTEPE KALESİ

Harmantepe Köyü’nün kuzeyinde yer alan kale bir tepecik üzeride yer almaktadır. Adapazarı’nın 13 kilometre uzaklıkta olup il içerisinde nerdeyse tüm hatlarıyla ve savunma sistemleri ile gelebilen ender kalelerden biridir.  Kale Bizans’ın doğu sınırını korumak amacıyla Sakarya nehrinin batı yakası boyunca birbirini gören ileri karakol ve gözetleme kuleleri taşıyan savunma yapılarından biridir. Kalenin ana giriş kapısı güneyde olup, kalenin farklı yönlere bakan değişik ebatlarda beş adet yuvarlak kemerli girişleri mevcuttur.  Sur duvarları yaklaşık olarak daireye yakın dikdörtgen planlı olup 17000 metrekareIik bir alanı kaplamaktadırlar. Duvarlar arazi yapısına bağlı ve kullanılan bölüme göre yükseklik en fazla 10 metre. genişliği 4 metredir. Kuleleri kareye yakın dikdörtgen planlı toplam altı kulelidir. Tam olarak sağlam gelebilmiş olanlarından tespit edilebildiği üzere dış boyutları 440×315 santimetredir. Harmantepe Kalesi mimari yapısı ve taş işçiliği yönünden, bölgemizdeki diğer kalelerle benzer özellikler taşımaktadır. Duvar işçiliğinde, çeşitli boyutlarda kaba dikdörtgen kesimli taşlardan kullanılmıştır. Duvar dolguları moloz taş ve beyaz renkli oldukça az çakıl katkılı ve sert kireç harcının kullanılmasıdır. Duvarın toprak altında kalan bölümlerinde ise duvarların beyaz bir harçla sıvandığı görülür.

 SAKARYA KÖPRÜSÜ (TRABZANLAR KÖPRÜSÜ / GÜNEŞLER KÖPRÜSÜ)

Sakarya Köprüsü Adapazarı’nın kuzeydoğusunda Sakarya Nehri üzerinde Köprübaşı mahallesinde yer alır. Trabzanlar ve Güneşler köylerine olan yakınlığından dolayı belirttiğimiz isimleri alır. Günümüzde kullanılan köprünün yerinde daha önceleri yer alan ve Tavuklar Köprüsü diye bilinen ahşap köprü Kurtuluş Savaşı’nda çatışmalara sahne olur. Birliklerimiz tarafından yakılarak düşmanın köprüyü kullanarak nehrin doğusuna geçmesi engellenmiştir. Yanan Tavuklar Köprüsü’nün yerine Bizzat Atatürk’ün Emri ile inşa edilen Sakarya Köprüsü Browstrink tipinde inşa edilmiş olup her iki yandan her biri 35 metre açıklığa sahip üçer büyük kemerle taşınmaktadır. Yarım daire formundaki betonarme kemerlerin iç kısımları dikey beton hatıllarla takviye edilmiş olup üstten ikişer betonarme kirişle karşılıklı olarak birbirlerine bağlanmıştır. Köprü dört betonarme ayak üzerine yerleştirilmiştir; Bunların ikisi nehrin ortasında, diğer ikisi köprünün uç kısımlarındadır.

Kaynak

http://www.adapazari.bel.tr/adapazari (Erişim Tarihi: 23.11.2021).

KARAYOLU

İstanbul’u Anadolu’ya bağlayan karayollarının kesim noktası Sakarya Dörtyol kavşağıdır. 1967 yılına kadar Adapazarı’nın içinden geçen İstanbul – Ankara karayolu bu tarihte kent dışına alınmıştır. E-5 karayolu buradan geçer. E-5 karayolu ise Türkiye’nin en işlek karayoludur. İstanbul-Şile-Kandıra devlet yolu ile ZonguldakAkçakoca-Karasu devlet yolu Adapazarı’nda birbirine bağlanır. Eskişehir-Bilecik hattından gelen devlet yolu Adapazarı’nda E-5 karayolu ile birleşir. Ankara-İstanbul otoyolu Sakarya topraklarından geçer. Şehir merkezi bütün ilçelerine asfalt yolla bağlıdır.

DEMİRYOLU

Sakarya, Bursa-Eskişehir-İzmit ve İstanbul’un yakınlığı ve demiryolu kavşak noktasında olması nedeniyle doğu ve batıdan gelen bütün demiryolları Arifiye istasyonundan geçerler. İlimizde 50 bin öğrencinin bulunması ve bu öğrencilerin memleketleri ile bağlantıları, Eskişehir, İzmit ve İstanbul gibi şehirlerden Sakarya’ya öğrenim ve sanayi kolunda günübirlik iş için gidip gelmelerini sağlaması açısından demiryolunun önemi büyüktür.  Adapazarı demiryolunun Arifiye beldesine 8.7 kilometre mesafede çok yakın olması ve günde il dışı 12 karşılıklı ekspres treni ve 8 vagonla 476 kişilik yer kapasiteli trenle bu talepler sefer olarak karşılanmaya çalışılması ayrıca önem arz etmektedir. 2012 yılı sonu toplam 44581 yolcu taşınmıştır.

Şehir içerisine hafif raylı sisteme geçilerek şehrimizin 4 adet yeni banliyö durağı yapılmak suretiyle Adapazarı- Arifiye-Adapazarı arasında “ADARAY” banliyö işletmeciliği başlamıştır.  Hızlı Tren Projesi’nin 1. etabı olan Ankara-Eskişehir 206 kilometre lik bölümü Yüksek Hızlı Tren seferlerine işletmeye açılmış olup projesinin 2. etabı ve bu arada ilimiz Sakarya’yı da kapsayan ve ihaleleri tamamlanan İnönü-Vezirhan ve Vezirhan-Köseköy kesimlerinin ise 2013 yılı son çeyreğinde işletmeye açılması planlanmaktadır. Bu etap dâhilinde Vezirhan-Köseköy arasında 55 kilometrelik tünel hattın 16 kilometresi tamamlanmış; 55 kilometrelik bu kısımda yer alan 36 tünelden 14 tanesi bitmiştir. Her iki etabın bitmesi ile birlikte, iki büyük kent arasında çift hatlı, elektrikli, sinyalli, saatte 250 kilometre hıza uygun hızlı demiryolu inşa edilerek iki büyük kent arasındaki seyahat süresi sadece 3 saat olacak ve bu arada Sakarya’ya Eskişehir tren ile seyahat süresi 45 dakikaya, Ankara’dan 2 saate, İstanbul’dan ise tren ile seyahat süresi sadece 55 dakikaya düşecektir.

Kaynak

 http://www.adapazari.bel.tr/adapazari