Sakarya Eğitim Tarihi

Osmanlı’da 19. Asrın sonlarında taşrada eğitim işleri çeşitli kademeler ile yürütülmekteydi. İzmit’e bağlı olan Adapazarı’nda eğitim işleri Maarif Meclisi tarafından tayin edilen “Fahri Maarif Vekili” aracılığı ile yürütülüyordu. Fahri Maarif Vekili, ilçe dahilinde bulunan ve ilçe Maarif Meclisi tarafından belirlenen ibtidai-sıbyan okullarını (anaokul ve ilkokul düzeyi okullar) teftiş etmek, okul binalarını seçmek, okul açılacak köyleri belirlemek, öğretmen yardımcıları hakkında encümene görüş bildirmek ve mutasarrıflıkla eğitim konularında yazışma yapmak gibi yetkilere sahipti (Olgun, 2005: 948).

Bu dönemde Osmanlı’da eğitim alanında çeşitli girişimlerde bulunulmuştur. Osmanlı’nın aldığı yenilgilerden sonra eksikliğini hissettiği askeri alanda ilk olarak okullar açılmıştır. Çeşitli okullar bu dönemde açılmıştır. Mektep düzeyinde de açılan bazı okullar da bulunmaktaydı. Ayrıca bu dönemde ilkokul düzeyindeki okullarda zorunlu eğitime geçiş aşamaları da görülmüştür. (Akyüz, 1997: 125)

Sabihahanım İlkokulu / Adapazarı (1810)

Adapazarı’nda bilinen en eski ilkokul bugün de aynı isimle anılan Sabihahanım okuludur. Okul 1810-1820 yılları arasında Kocazade mahallesinde Kömürpazarı mevkiinde yapılmış olup, okulun ilk öğretmeninin kim olduğu bilinmemektedir. Okulda öğretmenlik ve müdürlük yapmış olan Sabiha Hanımın okulda büyük emeği ve fedakarlığı olmuş, okula adına hürmeten Sabiha Hanım adı verilmiştir. Sabiha Hanım ismi uzun yıllar söylene söylene Sabihanım haline gelmiştir. Sabihahanım İlkokulu’nda başlangıçta sadece kız öğrenciler eğitim görürdü. Okul 3 sınıf üzerinde eğitim verir, üç sınıfı da bitirenler mezun olurdu. Osmanlı Devleti 1899-1904 tarihleri arasında ülkedeki tüm kız okullarını devlet bünyesine almış, Sabihahanım okulu da böylece Maarif Nezareti’ne bağlanmıştır. Okulun giderlerini karşılamak amacıyla yapılan dükkanlar okulun merkeze bağlanmasıyla kullanılmamış ve zamanla çürümeye başlamıştır. Bu durum üzerine o dönemde Adapazarı Rehber-i Terakki Okulu Müdürü olan ve daha sonra Kocaeli Milletvekilliği yapan Ali Dilmen vasıtasıyla harekete geçilmiş, halkın ve Evkaf Nezareti’nin de yardımlarıyla okul yeni binasına taşınmıştır. Atatürk 1922 yılında Adapazarı’na geldiği zaman bu okulu da ziyaret etmiş ve birde hatıra fotoğrafı çektirmiştir.

Sabihahanım İlkokulu 1957 depreminde kullanılamaz hale gelmiştir. Bunun üzerine okul yıkılarak yine aynı yıl 8 dershaneli bir okul yaptırılmıştır. Yeni okul binasının ihtiyaca cevap vermemesi üzerine alt kattaki salon 3 sınıfa bölünmüştür. 1967 depreminde Sakarya Milli Eğitim Müdürlüğü bu okulun etrafına kurulan barakalarda çalışmıştır. (Olgun, 2005: 965-966)

Tanzimat Döneminde pek çok alanda olduğu gibi eğitim alanında da yenileşmeler gerçeklemiştir. Medrese dışındaki eğitim kurumlarında derecelendirme gerçekleşmiştir. Medrese dışındaki eğitim kurumlarında da Maarif-i Umumiye Nizamnamesi (1869) doğrultusunda düzenlemelere gidilmiştir. Bu dönemde ilk kez kızlar için orta dereceli okullar da açılmıştır.  (Akyüz, 1997: 1138-139)

Kuruluş tarihi net olarak bilinmeyen Adapazarı Rüşdiyesi ile ilgili Osmanlı Arşivlerinde rastlanan en erken belge 11 Temmuz 1872 tarihli bir belgedir. Bu belgede İzmid ve Adapazarı Mekteb-i Rüşdiye talebelerinin faydalanabileceği Hikmet-i Tabiiye ve “Tarih-i Tabiiye adlı kitaplardan gönderildiği, bu kitapların mekteplere beşer adet dağıtılarak demirbaş defterlerine kaydı tutulmuştur. (BOA MF.MKT,.2/ 104)

Taraklı Rüşdiyesi ile alakalı Osmanlı Arşivlerinde rastlanan en erken döneme ait belge 16 Aralık 1872 tarihli bir belgedir. Belgede, Maarif Kütüphanesi’nde mevcut bulunan kitap ve haritaların, ücretlerini bildiren pusulayla birlikte Taraklı Rüşdiye Mektebi’ne gönderilmesi ile ilgili kayıtlar mevcuttur. (BOA MF.İBT., 2/ 22)

Geyve Rüşdiyesi hakkında ise ulaşılabilen en erken belge ise 28 Haziran 1872 tarihli bir belgedir. Belge Geyve Mekteb-i Rüşdiyesi Muallimi Hüseyin Efendi’nin başarılı hizmetlerinden dolayı orada ibkası, Hasan Fevzi Efendi’nin ise başarısızlığı sebebiyle Gemlik kazasının Umurbey karyesindeki rüşdiye mektebine gönderilmesi hakkındadır. (BOA MF.İBT., 1/ 67)

Hendek Rüşdiyesi hakkında ulaşılan en erken belge 10 Aralık 1875 tarihli bir belgedir. Belgenin içeriği Hendek Rüşdiye Mektebi Muallim-i Sanisi (İkinci Öğretmenlik) Salih Efendi’nin vefatıyla boşta kalan yerine Meclis-i Deavi azasından Hafız Ahmed Efendi’nin tayinini konu alan bir belgedir. (BOA MF.İBT. 7 – 109)

Ayrıca Akhisar (Pamukova) ve Sapanca’da yeni açılan mekteplerin rüşdiye seviyesine getirilmelerine dair karar çıkan bir belgeden hareketle her iki rüşdiyenin genel olarak kuruluş tarihlerini öğrenmiş oluyoruz. 12 Haziran 1872 tarihli belgeye göre Sapanca ve Akhisar’da açılan mekteplerin yarı rüşdiye olarak eğitim vermeleri hakkında bir karar çıkmıştır. (BOA MF.MKT, 1/ 72)

1. Meşrutiyet Dönemi’de modernleşme çabaları sürmekte iken eğitim konusunda da adımlar atılmıştır. Dini eğitimin daha ağırlıkta olduğu sıbyan mekteplerinden ziyade bu dönemde esas eğitim düzenlemeleri rüştiye mektepleride verilmeye başlanmıştır. Bu nedenle ilköğretimden sonraki ilk basamak olan rüştiyelere ayrı bir önem verilmiştir. II. Abdülhamid’in saltanatının ilk yıllarında Adapazarı ve çevresindeki rüştiyelerde toplam 140 öğrenci bulunmakta idi. 1877 yılında da Adapazarı Rüştiyesi’nde 54, Taraklı Rüştiyesi’nde 19 ve Hendek Rüştiyesi’nde ise 12 öğrenci öğrenim görüyor iken, Geyve Rüştiyesi’nde 55 öğrenci bulunmaktadır. (Keskin, 2020: 245)

1. Meşrutiyet’in ilan edilmesiyle birlikte eğitimde de çeşitli yeniliklere gidilmiştir. Yeni okullar açılmış ve mevcut okullarda çağdaş yenilikler yapılmıştır. Bu yeniliklere örnek olarak; rüştiyeler orta öğretimden ayrılmış ve ilköğretim kapsamına alınmıştır. Bunların yanı sıra dönemin dokusuna uygun olarak, kızların eğitim-öğretime dâhil edilmesi konusunda büyük gelişmeler yaşanmıştır. (Demirel, 2021: 39)

Ahmet Şerif Bey’in 1913 Adapazarı gezisi sırasında uğradığı okullar genelinde eğitim hakkında bazı bilgiler görülebilmektedir. Kız okulunda düzenli olarak devam etmeyen, kayıtlı 105 talebesi vardır. Rüştiyenin yanında yer alan ve İzmit Maarif Müfettişi Ali Bey’in Kurduğu Rehber-i Terakki okulundaki öğrenci sayısı ise 130’dur. Bu sayının içinde bir anasınıfı da bulunmaktadır. Genel olarak okullardaki öğrencilerin ve öğretmenlerin durumunu pek iç açıcı görmemiş ancak bir anasınıfı öğretmeninden övgüyle bahsetmektedir. Okulda Fransızca eğitimi alındığını ve jimnastik dersleri verildiği de edinilen bilgiler arasındadır. Zaman zaman bu durum çevreden “Fransız Mektebi” nitelemelerine de sebep oluyordu. Kazada bundan başka birkaç erkek okulu bulunmaktadır. Ayrıca Ermeniler’in okulları ile karşılaştırarak, onların üstünlüklerini utanç ile dile getirmektedir. 13 Ocak 1907 tarihli bir belgeye göre Adapazarı’ndaki Rum ve Ermeni mekteplerinde Osmanlıca eğitimi verildiği görülmektedir. 1908 yılında Adapazarı’nda bir İnas Mektebi (Kızlar Okulu) açılmasına ve muallimeliğine Şükriye Hanım’ın tayin edilmesine karar verilmiştir. Adapazarı Kazası’ndaki okulların sayısı yetersizdi.  II. Meşrutiyet’ten sonra eğitime verilen önemle birlikte bu konudaki eksikliklerin giderilmesi amacıyla önemli adımlar atılmıştır.  Adapazarı’nda Ermenilerin ve Protestanların açtıkları mekteplere ihtiyaç duyan Müslüman çocuklarının, bu okullarda eğitim görmeleri sakıncalı bulunmuş ve Adapazarı’ndaki okulların sayıca yetersiz olmasından ötürü Adapazarı kaymakamı 1911 yılında yeni Müslüman mekteplerinin açılması için talimat vermiştir. İzmit Maarif Müdüriyeti, Adapazarı’ndaki okulların sayısını yetersiz bulmuş ve bunun üzerine Hendek, Sapanca, Akyazı ve Karasu’ya Rüştiye mektebi inşa edilmesi hususunda talimat vermiştir.  Ayrıca kaza merkezine de bir idadi mektebi açılması yönünde çalışmalara başlanmasını istemiştir. Yine aynı sene içinde Akyazı’da mektep açılması için Mahmut Bey adlı kişi tarafından bir buçuk dönümlük arazi tahsis edilmiştir. (Demirel, 2021: 40)

1910 yılında Geyve’de bir rüştiye mektebi ve bir de erkek ve kızlara tahsis edilmiş ibtidai mektepler bulunmaktaydı. Sapanca’da ise rüştiye mektebi  kullanılamaz hale geldiğinden ötürü alınan teşvik ve bölge halkının da yarımları ile para toplanıp yeni bir binanın inşasına da bu dönemde girişilmiştir. Hendek’de halk tarafından başlatılan ve büyük bir kısmı tamamlanan okulun kalan kısmının tamamlanabilmesi için de yerel halk büyük desteklerde bulunup yaklaşık yetmiş iki bin kuruş para toplanmıştır. Karasu’da da merkezde bir rüştiyenin inşaası için bir taahhüt alınmıştır. Akyazı’da 1910 yılında henüz rüştiye mektebi bulunmadığından ötürü ahaliden Çerkez Mahmud Bey’in bağışladığı arsa üzerine halkın yardımı ile okul kısa sürede tamamlanmıştır. 1913 yılına gelindiğinde ise bir rüştiye ve bir de ibtidai mektep bulunmaktaydı. (Selvi, 2005: 460-461)

Bu Dönemde Açılan Okullar

Noksel İlkokulu / Hendek (1908)

Noksel İlkokulu 15 Eylül 1908 tarihinde Hafız Hamdi tarafından “Mekteb-i İrfan” adı ile açılmıştır. Açılışından bir yıl sonra okulun adı, Mekteb-i Tefeyyüz olduğu yapılan kayıtların incelenmesinden öğrenilmiş olup, cumhuriyetin ilanına kadar aynı isimle eğitim ve öğretim sürdürülmüştür. Cumhuriyetin ilanından sonrada kısa bir süre Dumlupınar adı verilmişse de 4 veya 5 ay sonra Cumhuriyet adı konulmuştur. O tarihten sonra adı Cumhuriyet İlkokulu olarak kalmıştır. Noksel Okulu, eski binası Cumhuriyet İlkokulu olarak; hatıra defterinde yazılan bilgilere göre imece usulüyle yapılmıştır. O tarihte Bucak Müdürü Agop diğer adı ile Ferit Bey olan zâtın başkanlığında Akif Bey, Kirmastalı Mustafa Kemal, Yusuf Bey, Tayfur Bey, Şişmanoğlu Mehmet Hafız Ali, İsmailEfendi’den oluşan heyet tarafından yapıldı. İkinci katı ise, daha sonraki yıllarda tütün alımlarında toplanan yardım ve teberrularla yapıldığı bilinmektedir. 1942 yılı depreminden sonra okulun üst katı sökülerek alınmıştır. 1954 yılına kadar tekli öğretim yapan okul, bu tarihten sonra ikili öğretime başlamıştır. 1967 yılındaki depremde de hasar görmüş yapılacak tamir ile eğitim öğretime devam edemeyeceği anlaşıldığından 1972 yılında yeni okul yapımına karar verilmiş ve 1974 yılında yeni okul yapılarak aynı yıl hizmete girmiştir. Öğrenci mevcudunun çoğalması ve mevcut haliyle ihtiyaca cevap verememesi nedeniyle 1986 yılında 6 derslikli ek bina ilave edilmiştir. İlköğretimin sekiz yıla çıkarılması, ilkokulların ilköğretim okuluna dönüştürülmesi nedeniyle 1997–1998 öğretim yılı başında okulun adında ufak bir değişiklik daha yapılarak Cumhuriyet İlköğretim Okulu olmuş ve 6. sınıflar açılmıştır. 2010 yılında yeni hizmet binasına taşınmıştır. 2011 Ocak ayında adı Noksel İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir. 2012 Yılı Haziran Ayında 4+4+4 okul dönüşümleri kapsamında Şehit Mahmut Bey İlköğretim Okulu İlkokul kısmı ile birleşmiş olup, Noksel İlköğretim Okulunun da Ortaokul kısmı Şehit Mahmut Bey Ortaokuluna devredilerek Noksel İlkokulu olarak eğitim öğretim faaliyetlerini sürdürmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Merkez Konuralp İlkokulu / Akyazı (1912)

Akyazı ilçesindeki Merkez İlkokulu, Beynevit Köyü’nden Mehmet Koç tarafından bağışlanan okul arsası üzerinde kurulmuştur. Okulun yapılmasında güçlük çekilince halk Padişah Mehmet Reşat’a müracaat etmiş neticede alınan 20 altın lirayla inşaat tamamlanmış ve 1912 yılında öğretime açılmıştır. 1943 yılına kadar aynı binada eğitime devam eden Merkez İlkokulu, sınıfların ihtiyaca cevap vermemesi nedeniyle tadilata uğramış ve dershaneler büyütülmüştür. 1956 yılında Akyazı’da ikinci bir ilkokul açılınca merkez ilkokulunun adı Akyazı ve yöresini fetheden Osmanlı Komutanı Konuralp’in adından dolayı Konuralp İlkokulu olmuştur. 1957 depreminde Konuralp İlkokulu hasara uğradığından yıktırılarak deprem fonundan karşılanan paralarla yeni binası yaptırılmış ve okul 1960 yılında bu binada öğretime başlamıştır. (Olgun, 2005: 967)

75.Yıl İlkokulu/ Pamukova (1911)

Okul, 1911 Yılında Eğitim Öğretime başlamasına rağmen, ilk yazılı belgesi 1930 Yılına ait Diploma Defteridir. 1937 Yılına kadar Akhisar Mektebi diye anılır. Daha sonra okul binası 1994 Yılında yanarak yok olmuştur. 1956 Yılında Devlet Halk işbirliği ile Orta Okul olarak yapılan öğrenci sayısı artması sonucu 2. Kat ilavesi yapılmıştır. 1975 Yılında Ortaokul bu günkü Endüstri Meslek Lisesine tanınca bina İlkokul olarak kullanılmaya başlamıştır. 1996 Yılında 15 derslikli ek bina yapılarak okula dahil edilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Merkez İlkokulu / Pamukova (1911)

Bir ara Akşam Kız Sanat Okulu olarak da kullanılan Pamukova İlkokulu binası 1911 yılında yaptırılmıştır. Okulun ihtiyaca cevap vermemesi ve harap olması nedeniyle iki katlı olan yeni binası halk ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1956 yılında yaptırılmıştır. Bina 1973 yılına kadar ilk ve ortaokul olarak kullanılmaktayken 1973 yılında ortaokulun kendi binasına taşınmasıyla sadece ilkokul olarak faaliyetine devam etmiştir. Bu okul daha sonra kullanılamaz hale gelmiş, bir yangın neticesinde yıkılarak yerine yeni bir okul yapılmıştır. Bugün Pamukova 75. Yıl İlköğretim Okulu adıyla devam etmektedir. (Olgun, 2005: 967)

Mustafa Kemal Atatürk Ortaokulu / Adapazarı (1915)

Okul 1915’de bir ibtidai ve birde ihzari kısım olarak (Adapazarı İdadisi) adı ile açılmıştır. Her yıl bir sınıf ilave edilerek 1917 yılında tam şeklini almıştır. 1920 yılında tasarruf kastiyle Vilayet tarafından resmen kapatılmıştır. Halk Vilayet nezdinde teşebbüse geçmiş ve mektebin muallimlerinden Faik, Asım, Hakkı, Cemil ve İstapen Beyler bir yıl talebeyi parasız olarak okutmuşlar ve talebelerin dağılmamasına gayret etmişlerdir.5 Mart 1921 tarihinde Vilayet tarafından mektep tekrar açılmıştır. 27 Mart 1921 ‘de düşman işgali üzerine Hendek’de tekrar açılmıştır. 27 Mart 1923 tarihine kadar okul istikrarsız bir halde olduğundan resmi kayıtlar bulunamamıştır. 1923 yılında Büyük Millet Meclisinin çıkardığı bir kanun gereğince idadiler hususi muhasebeden umumi muvazeneye alınmıştır. Maarif Vekâleti bu arada 14 kazadaki idadiyi kapatmıştır. Bunların arasında Adapazarı İdadisi de bulunmaktadır. Atatürk’e yapılan ricalar üzerine bu idadiler tekrar açılmıştır ve 1924 ‘den sonra bu idadiler lise adını almıştır. Bu arada Adapazarı İdadisi de Adapazarı Lisesi olmuştur. 1926-1927 ders yılında mektebin adı Teşkilat-ı Orta Mektebe çevrilmiş ve ilk kısım kapatılmıştır. Bu tarihten 1955 yılına kadar ortaokul olan okul 1955-1956 ders yılında iki sınıfı açılmak suretiyle ikinci devresinde ilave edilerek lise haline getirilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Atatürk İlkokulu ve Ortaokulu / Kaynarca 1917

Kaynarca’nın en eski okuludur. Açılış tarihi kesin olarak bilinmese de tahmini olarak 1917 yılında verilmektedir. İlk açıldığında ismi Şeyhler Mektebi olup ilk hocası da Abdullah Efendi’dir. İdareten eğitim görülen okul, 1921 yılında işgal zamanlarında Rumlar tarafından yakılmıştır. Bunun neticesinde de devlete ait küçük bir binada eğitim sürdürülmeye devam edilmiştir. Mevcut yerin dar gelmesi neticesinde de 1927 yılında yeni bir bina yapımına başlanıp 1934 yılında açılmıştır. Zamanla Kaynarca’nın gelişmesi ile birlikte öğrenci nüfusu da artmış 1934’de yapılan bina yetersiz kalınca yıktırılıp yeni bir binanın yaptırılması uygun görülmüştür. 1998 yılında yıktırılmaya başlana bina 1999-2000 Eğitim ve Öğretim yılında açılmıştır. Halen daha İlkokul ve Ortaokul bu binada hizmet vermektedir.

Fatma Hanım İlkokulu / Pamukova (1922)

Okul Boşnak Sabri Bey adıyla anılan Bosna Beylerinden Sabri Beyin halası Fatma Hanımın vasiyeti üzerine evinde mahalle mektebi olarak açılmıştır. Zaman içinde okul binası kullanılamaz hale geldiğinden 1921 yılında Kocaeli Özel Idaresince yıktırılarak yeniden inşa ettirilmiştir. Fatma Hanım İlkokulu’nda önceleri 3. sınıfa kadar okunmakta 4. sınıf için Kemalpaşa İlkokulu’na gidilmekteydi. Halkın yardımlarıyla eski binaya ilaveler yapılmış ve 5 derslikli hale getirilmiştir. (Olgun, 2005: 966)

Sapanca Kemalettin Samipaşa İlkokulu / Sapanca (1922)

1921 yılında İngiltere’nin işgalinden kurtarılan Sapanca’ya giren Kolordu Komutanı Kemalettin Sami Paşa, 1922 yılında düşman askerlerine okulun temelini attırmış ve bu esirlere çatı kısmına kadar okulun inşaatını yaptırmıştır. Paşanın birlikleriyle Sapanca’dan ayrılması inşaatın yarım kalmasına sebep olmuştur. Fakat dönemin Bucak Müdürü Münir Bey, yarım kalan inşaatı halkın yardımıyla tamamlamıştır. Bu binada öğretime 1956 yılına kadar devam edilmiş, binanın ihtiyaca cevap vermemesi nedeniyle okulda tadilat yapılarak derslik sayısı 16’ya çıkarılmıştır. (Olgun, 2005: 967)

Cumhuriyet’in ilanından sonra eğitim konusunda büyük adımlar atılmıştır. Dönemin dinamiklerinin bir getirisi olduğu için düşük olan okuma yazma oranları bu dönemde kat be kat artmıştır. Mustafa Kemal Atatürk “Başöğretmen” unvanını alarak eğitimde gerçekleşen yeniliklerin öncüsü olmuştur. Hem okul, hem öğretmen hem de öğrenci sayılarında net bir artış gözlemlenmiştir. 1914’te çıkarılan Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile bütün eğitim öğretim kurumları birleştirilmiş ve medrese usulü eğitime de son verilmiştir. Ayrıca bu dönemde karma eğitime kesin bir geçiş yaşanmıştır. Yeni açılan okullarda kız-erkek beraber okumaya başlamıştır. (Akyüz, 1997: 283)

Cumhuriyet’in ilanı ile yurdun dört bir tarafında başlatılan eğitimde gelişme seferberliğine Sakarya da katılmıştır. Zaten 19. asırdan itibaren gelişmiş bir eğitim altyapısı bulunduğundan ötürü hızlı bir gelişme kaydedilmiştir. Bu dönemde Sakarya henüz ilçe konumunda olduğundan ötürü Kocaeli genelinde incelenmektedir. Cumhuriyet’in ilk yıllarında Kocaeli’nde mevcut eğitim durumu şu şekildedir: (Narin, 2022: 280)

1925-1926 Kocaeli Vilayeti Eğitim İstatistiği

1931-32 Eğitim Öğretim döneminde Kocaeli Vilayeti özelinde idari bölgelerinin eğitim durumu şu şekildedir: (Narin, 2022: 281)

1934 yılında Sakarya’da yeni okulların açılmaları yönünde bazı adımlar atılmıştır. Bu hareketin öncülerinden biri ise İlk Öğretim Müfettişi Nurettin Bey idi. Şehirdeki mevcut öğrenci nüfusuna az gelen okullar için yenileme ve yeni binalar açılmasına ehemmiyet verilmiştir. (Narin, 2022: 282) Sakarya İlkokulu, 1934’e kadar yetersiz bir binada eğitim görmekteyken bu tarihten sonra yapımına başlanan yeni binada eğitim öğretime devam etmiştir. (İl Yıllığı, 1973: 120) Bazı diğer okullar ise şu şekildedir: Ferizli Konuklu İlkokulu, Geyve Eşme İlkokulu, Hendek Aşağı Çalıca İlkokulu. Yeni binasına geçen okullar ise Kaynarca Atatürk İlkokulu’dur.

 “1945 yılında tahsil çağındaki çocuklar: Adapazarı şehrinde 2.395 kız, 2.782 erkek olarak 5.177 ve nahiye merkezleri ile köylerde 3.917 kız, 5.309 erkek olarak 9.226 ki toplam 14.403 çocuk ilk tahsil çağındaydı. Bunlardan Adapazarı şehrinde 1.169 kız, 1.850 erkek olarak 3.019 nahiye merkezleri ile köylerde 2.642, kız, 3.933 erkek olarak 6.575 toplam 9.594 çocuk okullara devam etmekteydi. 1942-1943 yılında 6.892, 1943-1944 yılında 7.037 ve 1944-1945 yılında 9.594 çocuk okullara devam ettiğine göre her yıl öğrenci mevcut ve devamının artmakta olduğu ve 1944-1945 yılında 2.557 çocuk gibi oldukça mühim bir artış bulunduğu görülmektedir.” (Narin, 2022: 286-287)

Sakarya’da ilköğretim özelinde yaşanan bu gelişmeler kendini okur-yazar istatistiklerinde göstermiştir. Sakarya genelinde 1935 yılında okur-yazarların nüfusa oranı %22.07 iken bu 1955 yılına gelindiğinde bu oran %47.68’e kadar çıkmıştır. Sakarya’da 20 sene içinde %100’den fazla bir artış yaşanmıştır. (Olgun, 2005: 968)

Sakarya’da ortaöğretimde de büyük gelişmeler yaşanmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında 1926-1927 eğitim öğretim yılında Sakarya’da bir tane ortaokul bulunuyorken 1954-1955 eğitim öğretim yılına gelindiğinde bu sayı altıya çıkmıştır. Sakarya’da bu dönemlerde ortaöğretimde yaşanan değişimler için şöyle bir durum mevcuttur: (Olgun, 2005: 968)

Bu Dönemde Açılan Okullar

Büyük Gazi İlkokulu / Adapazarı (1923)

 Büyükgazi İlkokulu Adapazan’nın Karaağaç mevkiinde eski Kandıra caddesi yeni adıyla Ozanlar sokağının başındadır. 1923 yılında 4. Kolordu Komutanı Kemalettin Sami Paşa Adapazarı’nda bulunduğu zamanlarda mevcut okulları gezerek binaların ve okul sayısının ihtiyacı karşılamadığını görmüş ve yeni bir okul yaptırmaya karar vermiştir. Kemalettin Sami Paşa’nın verdiği malzeme ile okulun bodrum ve birinci katı yapılmış, Paşanın Adapazarı’ndan ayrılmasıyla inşaat yarım kalmıştır. Ancak, okul özel muhasebeden sağlanan ödenekle 1929 yılında bitirilmiş ve öğretime açılmıştır. 1934 depreminde okul binasında meydana gelen küçük çapta hasar tamir edilmiştir. 1967 depreminde ise öğretime devam edemeyecek şekilde hasar görmüş, bunun üzerine zamanın valisi Alaaddin Eriş tarafından Uniroyal’in yardımı sağlanarak yeniden yaptırılmıştır. 17 Temmuz 1968 tarihinde temeli atılan okul 6 Kasım 1969 günü tekrar hizmete girmiştir. (Olgun, 2005: 966)

Cumhuriyet İlkokulu / Adapazarı (1924)

1924-1925 öğretim yılında Kömürpazarında “eski kilise” civarında büyük bir binada öğretime başlamıştır. 1943 depreminden sonra gerekli tadilatların yapıldığı eski kilise binasına taşınmıştır. 1957 depreminde bu binanın hasar görmesi üzerine bina yeniden onarılmış, Cumhuriyet İlkokulu binası yıkılan Karaosman İlkokulu ile birlikte aynı binada 1963 yılına kadar öğretime devam etmiştir. 1964 yılında eski kilise binası yıkılarak yerine yeni bir bina yapılmış, bina 29 Ekim 1964 tarihinde hizmete açılmıştır. Depremler sonrası daimi surette başka okulların kendi binasına taşınmasıyla bir süre iki okul birlikte eğitim görmek zorunda kalan Cumhuriyet İlkokulu binası 1967 depremi sonrasında da aynı sonucu yaşamıştır. 1967 depreminde binası hasar gören Büyük Gazi İlkokulu 1969 yılına kadar Cumhuriyet İlkokulu’nda öğretime devam etmiş ve okulda ikili öğretim uygulanmıştır. (Olgun, 2005: 967)

Ziya Gökalp İlkokulu / Hendek (1931)

1931 yılında inşa edilen okul aynı yıl öğretime başlamıştır. Okulun ilk adı İsmet Paşa İlkokulu iken 1956 yılında ismi değiştirilerek Ziya Gökalp adını almıştır. (Olgun, 2005: 968)

Merkez İlkokulu / Kaynarca (1928)

1928 yılında halk tarafından 4 derslikli ahşap bir bina olarak yapılmıştır. Zamanla bazı eklemeler yapılmış derslik sayısı altıya çıkartılmıştır. (Olgun, 2005: 968)

Çökekler Şehit Fatih Kemal Yarar İlkokul ve Ortaokulu / Adapazarı (1943)

Okul, 1943 yılında kuruldu. İlköğretim olarak eğitime başlayan okulun ilk ismi Çökekler İlköğretim Okulu’dur. İlk öğretmeni ve ilk müdür yetkilisi Kemal Altay’dır. Altay, Çökekler’in çevresindeki 7 köyün öğrencilerini Çökekler İlköğretim Okulu’nda bir araya getirerek eğitim hayatlarına katkı sağladı. 1960 yılında öğretmen kadrosu 3’e yükseldi. 1972 yılında okula müdür olarak Salim Yarar atandı.  Yarar, Çökekler İlköğretim bünyesinde ortaokul açılmasına öncülük etti. Ekim 1980 yılında Çökekler Ortaokulu eğitim öğretime açıldı. Ocak 1994’te Salim Yarar’ın oğlunun şehit edilmesinin ardından Abdullah Çelik ve Eski Milli Eğitim Müdürü Fatih Yetiş dönemin valisi Erbil Büyükatalın’a okula Yarar’ın oğlunun isminin verilmesini istediklerini bildirdi. Şehit cenazesi Adapazarı’na ulaşmadan Vali Büyükatalın Ocak 1994’te okula Şehit Fatih Kemal Yarar adını verdiğini, açıkladı. Okul binasının yetersiz kalması sebebiyle bugün ki okul binası yapıldı. 2014-2015 Eğitim Öğretim yılında yeni okul binasının yapılması üzerine Şehit Fatih Kemal Yarar İlköğretim Okulu olarak eğitim veren okul, ortaokul ve ilköğretim olmak üzere ikiye ayrıldı. Okul bugün Çökekler İlköğretim Okulu olarak eğitime devam ediyor. Ortaokul ise Şehit Fatih Kemal Yarar Ortaokulu olarak eğitim öğretimine tam gün eğitim olarak devam edilmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Karakamış İlkokul ve Ortaokulu / Adapazarı (1940)

 Okul 1940 yılında köye ait bir evde bir eğitmenle eğitim öğretime başlamış olup 1950 yılına kadar eğitim öğretimini bu şekilde devam ettirmiştir. 1950 yılında devlet tarafından yaptırılan 2 derslikli İlkokul binasıyla 5 (Beş) yıllık öğretime geçilmiş ve 4 öğretmenle 1999 yılına kadar eğitim öğretim faaliyeti devam etmiştir.  1997 yılında İlköğretimin 8 (Sekiz) yıla çıkması nedeniyle yeni bina inşaatına başlanmış ve binanın 1999 yılında 15 derslikli olarak yapılması neticesinde yeni binada 8 yıllık eğitim öğretime başlanmıştır. 2012/2013 Eğitim Öğretim yılında Karakamış İlkokulu, Karakamış Ortaokulu olarak ikiye ayrılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Kurtuluş İlkokulu / Adapazarı (1953)

 İlk olarak cumhuriyetin 30. yıldönümü olan 1953 yılında İzmit’e bağlı Adapazarı’na okul yapımı için il özel idaresince para ayrılır. Eski adı Karakalpak olan Tuzla Mahallesi halkı okulun kendi mahallelerine devlet- millet işbirliği ile yapılması için harekete geçerler. Öğretmen Celal Akın başkanlığında okul yaptırma derneği kurulur. Okulun önce arsası araştırılır. Milli mücadele ekibiyle ülkenin ve Sakarya’nın kurtuluşunda büyük yararı dokunmuş Gazi Osman Kaptan (Büyükdoğan)’dan okul arsası değerinin çok altında alınır. Mahalle halkı tarafından 1953 Yılında okulun temeli atılır ve Cumhuriyetin 30. yılında 6 sınıflı binasını tamamlayarak 1954’te eğitim öğretime açılır. Okulun adı: Aynı yıl Adapazarı’na iki okul yapılmıştır. İl özel idaresi okulların isminin kura ile belirlenmesini kararlaştırır. “21 Haziran kurtuluş günü” tarih ve söz kısmı ikiye bölünür. Yapılan kura sonunda okul “Kurtuluş İlkokulu” adını alır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Sakarya İlkokulu/ Adapazarı (1934)

Okul 1934-1935 yılına kadar bugünkü hükümet konağının karşısında bulvar üzerinde Rehber-i Terraki özel okulu olarak çalışmıştır. Ekonomik ve politik yönden yönetimi günden güne güçleşen okul daha sonra Milli Eğitim Bakanlığına bağlanarak resmi okullar arasına girmiştir. Okulun resmi okullar kapsamına alınmasında Kocaeli Milletvekili Ali Bey’in hizmeti büyüktür. Okulun adı; vilayet encümeni tarafından Sakarya Savaşına atfen Sakarya İlkokulu olarak kabul edilmiştir. Sakarya İlkokulu 1936-1937 ders yılında yeni binasında hizmete açılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Medine Müdafii Fahreddin Paşa İmam Hatip Ortaokulu / Adapazarı (1923)

1923 yılında 4. Kolordu Kumandanı merhum Kemalettin Sami Paşa Adapazarı’nda bulunduğu sırada mevcut okulları gezerek okul sayısının ve binalarının ihtiyacı karşılamadığını görmüş, yeni bir okul yaptırmak üzere zamanın ilk tedrisat müfettişi Nail Saraç’ı davet ederek plan yaptırmak üzere bir mühendis teminini rica etmiştir. Günün mühendislerinden merhum Abdullah Tiryaki kendisine takdim edilmiş ve bilahare aldığı talimatla hazırlanan 64 metre cepheli okul planı Kaymakam Sabri Bey ve Kemalettin Sami Paşa tarafından uygulamaya konularak temeli atılmıştır. Paşa o günün askeri imkanlarıyla bodrum katını bitirmiş, ancak Adapazarı’ndan ayrılması üzerine bina yarım kalmıştır. Bilahare cephe yarıya indirilerek hususi muhasebeden sağlanan ödenekle 1929 yılında bina inşa edilmiş ve öğretime açılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Atatürk İlkokulu / Karapürçek (1925)

Okul 1925 yılında 3 yıllık olarak açılmıştır. 1933 yılında 5 yıllık mezun veren duruma gelmiştir. 1981 öğretim yılı sonuna kadar Karapürçek ilkokulu iken bu yılın sonunda Akpürçek ilkokulu olarak değişmiş daha sonra Akpürçek kasabasına ilçe statüsü verilmesi ve adının Karapürçek olarak değiştirilmesi nedeni ile okulun adı Karapürçek Merkez İlkokulu olarak değiştirilmiştir. 1992-1993 öğretim yılında ilköğretim okulu uygulamasına geçilmiş okulun adı da Karapürçek merkez ilköğretim okulu olarak değiştirilmiştir. Daha sonra Atatürk İlköğretim Okulu adını almıştır. 2012/2013 öğretim yılından itibaren ilkokula dönüşmüştür. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Cumhuriyet Anadolu Lisesi / Adapazarı (1925)

 Orta Mahalle Avcılar Sokakta bugünkü arsanın üzerine 1925 yılında var olan kilise binasında Cumhuriyet İlkokulu açılmış ve yıllar sonra aynı yerde okul binası yapılarak öğretime devam edilmiştir. 17 Ağustos 1999 Marmara depreminde okul binası ağır hasar görmüş olup daha sonra yıkılmış ve okul bahçesine 12 derslikten oluşan prefabrik bina inşa edilerek 2000 yılında Cumhuriyet İlköğretim Okulu olarak prefabrik binada hizmet vermeye devam etmiştir. Sakarya Valiliğinin teklifiyle, Ortaöğretim Genel Müdürlüğünün 20.08.2003 tarih ve 8034 sayılı olurları ile Cumhuriyet İlköğretim Okulunun kapatılarak Sakarya İlköğretim Okulu ile birleştirilmesine ve aynı prefabrik binada Sakarya 80. Yıl Cumhuriyet Lisesi’ nin açılmasına karar verilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Çamlıca İlkokulu/ Hendek (1925)

Okul, 1925 yılında 3 sınıflı olarak eğitim öğretime başlar. 1940 yılında 5 sınıflı olarak eğitim öğretimi sürdürmüştür. Daha sonradan geçirdiği dönüşümler neticesinde de iki okul olarak ayrılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Büyükesence İlkokul ve Ortaokulu / Erenler (1926)

1925 yılında yapımına başlanan ahşap okul binası 1926 yılında tamamlanarak eğitim öğretime başladı. Bu binanın 1954 depreminde hasar görmesinden dolayı yeni bina yapımına başlanıp 1956 yılında yeni binada eğitim öğretime devam edildi.1968 yılına kadar eğitim öğretime aynı binada devam edildikten sonra 1969’da şuan hala mevcut olan 3 derslikli bina yapılarak eğitim öğretime devam edildi. 1997 yılında öğrenci mevcudunun artması nedeni ve eski binanın yetersiz kalması nedeni ile şuan eğitim öğretime devam edilen binanın ilk katının yapımına başlanarak 1998 yılında eğiitm öğretime başlandı. 2004 yılında ise ikinci katın yapımına başlanarak 2005 yılında hizmete açıldı. 2012 yılında yeni eğiitm sistemine geçilmesinden dolayı giriş katı ilkokul üst katı ise ortaokul olarak hizmet vermeye devam edilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Süleyman Gülsüm Odabaş İlkokul ve Ortaokulu / Geyve (1926)

Okul, 1926 yılında köy mektebi olarak açılmış olup 1933 yılında 4 sınıflık ilkokul olarak ‎eğitim öğretime devam etmiş. 1999 – 2000 yılında 1 – 3 olarak eğitime devam etmiş olup 4 – 8 ‎sınıflar Karaçam Köyü ilkokuluna taşınmaya başlanmışır.‎ ‎2005 eylül ayında 8 derslikli okulun temeli atılmış. 2006 şubat ayında bitirilmiştir. Okul, hayırsever ‎adın Hanife Akata’nın yardımları ile köy muhtarı Recep Yıldız’ın katkılarıyla vatandaş devlet ‎işbirliği ile yapılmıştır. Şubat 2006 dan itibaren 1 – 5 olarak eğitim öğretime devam etmiştir. 2008-‎‎2009 eğitim öğretim yılından itibaren 1-8 olarak eğitime açılmıştır. ‎ Okul, ilk ve ortaokul olarak eğitim öğretim faaliyetlerine devam etmektedir.‎ (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Fatih İlkokul ve Ortaokulu / Hendek (1927)

1927 yılında ilkokul olarak ilk mezununu vermiştir. 1987 yılına kadar Ortaköy İlkokulu olarak çeşitli binalarda eğitim vermiştir. 1987 yılında Ortaokul açılmıştır. 1992-1993 öğretim yılından itibaren yeni binasında İlköğretim Okulu olarak hizmet vermiş,2012-2013 eğitim öğretim yılında 4+4+4 eğitim sistemi ile birlikte Fatih İlkokulu adını almış ve Fatih Ortaokulu ile birlikte aynı binada hizmet vermeye devam etmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Kabakulak Anadolu Kalkınma Vakfı İlkokul ve Ortaokulu / Akyazı (1928)

Kabakulak İlkokulu 1928 yılında üç sınıflı olarak açılmıştır. İki öğretim yılı boyunca köy camisinin odasında hizmet vermiştir. Çevre köylerin merkezi konumunda olan Kabakulak Köyü’ne 1930 yılında beş derslikli, bodrum katlı taş bir binadan müteşekkil bir okul inşaa edilmiştir. Bu okula çevre köylerden (Yahyalı, Uzunçınar, Erdoğdu, Balballı, Kazancı) gelen öğrencilerle eğitim öğretim sürdürülmüştür. 1967 yılında Sakarya depreminde büyük hasar gören okul binası için kullanılamaz raporu verilince okul binası yıkılmış, yerine eğitim öğretimin aksamaması için acil olarak üç derslikli tek katlı bir okul binası ve öğretmen lojmanı yapılmıştır. 1999 Gölcük depreminden sonra ağır hasar alan okul binası yıkılmış yerine üç katlı on derslikli şu an kullanımda olan okul binası yaptırılmıştır. Yeni okul binası Anadolu Kalkınma Vakfı ve Alman Caritas Derneği tarafından yaptırılmış ve 21.02.2001 tarihinde kullanılmaya başlanmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Geyve Anadolu İmam Hatip Lisesi / Geyve (1928)          

Okulun Eğitim-Öğretim hizmeti verdiği bina, 1928 yılında Geyve İlkokulu olarak faaliyetine başlamıştır. Zamanla Okulun öğrenci sayısı arttıkça buna bağlı olarak artan derslik ihtiyacını gidermek için ilk binaya eklemeler yapılarak, günümüze kadar gelmiştir. İmam Hatip Lisesi olarak da faaliyetlerine başlamıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Küçücek Ortaokulu / Akyazı (1929)

Küçücek Ortaokulu, ilk kez 1929 yılında, Üç sınıflı bir okul olarak hizmete açılmıştır 1939 yılında beş derslik olarak eğitimini sürdürmüş Köy merkezinde değişik tarihlerde mevcut binanın yeri değişmiş, bazı ekler yapılmıştır.İlk defa belli plan dahilinde 1989 yılında Köy merkezinden biraz dışına çıkılarak bugünkü Sakarya caddesi üzerinde mevcut alan eski bir mezarlık olan Cuma Camiinin karşısındaki alana 7500 m karelik bir alan tahsis edilmiş ve tip projeye çok uygun olmayan 10 derslikli bir bina inşaatına başlanmış belli aralıklarla 1992 yılında kısmen bina bitirilmiştir. Bahse konu olan binada Eğitim öğretim sürdürülmüş fakat artan öğrenci ihtiyacını karşılamadığında bina içine bazı tadilat değişikliklere gidilmiş bazı birimler dersliğe dönüştürülmüştür. Bir dönem ikili öğretim yapılmış ihtiyacı karşılamayacağı kesinlik kazanınca talepte bulunulmuş ve bu bölüm için planlanan ek bina Cumhuriyet mahallesine Cumhuriyet İlköğretim Okulu olarak yapılmış olmasına rağmen merkezin yükünü hafifletmemiş sonuçta mevcut sanayi kuruluşları Milli Eğitim ve Okul Aile Birliği, Belediye ve Kaymakamlık katkıları ile aynı bahçe içinde kuzey tarafında tip projeye uygun mevcut ek bina yapılmıştır. Binanın hizmete girdiği tarih 31/12/2003 dir. 2012 yılında çıkan 4+4+4 yeni eğitim sistemi nedeniyle ek bina Küçücek İlkokulu olarak eğitim- öğretime devam etmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Yücel Ballık Ortaokulu / Erenler (1929)

Erenler Yücel Ballık İlköğretim Okulu Erenler bölgesinin en eski okuludur. Eğitim-Öğretime 1929-1930 yıllarında cami avlusunda iki odalı bir mekânda başlamıştır. Zamanla öğrencilerin artış göstermesi sonucunda köyün merasına 5 sınıflı ahşap bir okul yaptırılmıştır. 1973 yılında Cumhuriyetin 50. Yılı sebebiyle her ilde o yılın anısına bir okul yaptırılmış. İşte adını 50. Yıl olarak alan okul 1973 yılında betonarme ve 6 sınıftan ibaret olarak eğitim öğretime başlanmıştır. Zamanla yörenin göç kaybetmesi ve gelişmesi sonucu mevcut bulunan bina yetmeyerek 2 katlı bir bina daha yöre halkına kazandırılmıştır. 17 Ağustos depreminde 6 sınıflı tek katlı bina ağır hasar görmüş iki katlı binanın da çatısı hasara uğramıştır. Yerine 12 sınıflı prefabrik bina olarak 13 Mayıs 2000 tarihinde hizmete girmiştir. Yapımı Bayındırlık ve İskân Bakanlığı´nca gerçekleştirilmiştir. İki katlı binada depremde hasar görmüş ve çatısı tamamen yıkılmıştır. 13 Mayıs 2000 tarihinde okulun prefabrikte eğitime ve öğretime devam edildi. 2009-2010 yılında prefabrik bina yıkılarak yerine yeni bina yapılmıştır. Okulun adı Yücel Ballık İlköğretim Okulu olarak değişmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Rüveyde Güneş İlkokul ve Ortaokulu / Ferizli (1930)

Okul, ilk olarak 1930 yılında Damlık ve Değirmencik Köylerinin ortasında bulunan arsaya yapılan binada eğitim-öğretime başlamıştır. 1960 yılında şu an kullanılan arsa üzerine inşa edilen üç derslikli binada eğitimine devam edilmiştir. Okula derslik sıkıntısı nedeniyle 1984 yılında iki ek derslik yapılmıştır. 1998 yılında okulumuza üç ilave derslik daha yapılmıştır.1960 yılında yapılan üç derslikli binanın kullanılamaz durumda olmasından dolayı 2000 yılında okul bahçesine prefabrike bina yapılmıştır. Öğrencilerimizin daha sağlıklı ortamda eğitim-öğretim görebilmesi için işadamı Muzaffer Güneş’in katkılarıyla 28 Şubat 2006 tarihinde yapımına başlanan 8 Derslikli Okul Binası 25 Eylül 2007 tarihinde tamamlanarak 2007-2008 Eğitim-Öğretim yılında faaliyete geçmiştir. Okulun adı da Değirmencik İlköğretim Okulu iken Değirmencik Rüveyde Güneş İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir. Okul Rüveyde Güneş İlkokulu ve Rüveyde Güneş Ortaokulu olarak aynı binada hizmet vermektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Dokurcun İlkokulu / Akyazı (1930)

Okul, 1930 yılında Eğitim-Öğretime açılmış Akyazı´nın en köklü kurumlarından biridir. Okulun 1. Kademesi 1930 yılında Eğitim-Öğretime açılmış olup 1957 yılına kadar aynı binada eğitime devam edilmiştir. Deprem nedeni ile hasar gören bina yeniden inşa edilmiş, 1958 yılından 1990 yılına kadar bölgeye hizmet etmiştir. 1990/1991 Eğitim-Öğretim yılı başında ihtiyaçları karşılamakta zorlanan bina yıkılarak yerine bugünde kullanılmakta olan 3 katlı bina inşa edilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Cumhuriyet İlkokul ve Ortaokulu / Geyve (1930)

1930’da Geyve Kazası İstasyon Köyü’nde Geyve Üçüncü Mektebi olarak 30 kız ve 39 erkek ile Eğitim ve Öğretime başlamıştır. Aynı yıl ismi İstasyon Mektebi olarak ismi değiştirilmiştir. İstasyon Köyüne Geyve Kahramanı Ali Fuat Paşa (Cebesoy)’nın ismi verilmesi ile okulun ismi de 1949-1965 arası Alifuatpaşa Köyü Okulu olarak kalmıştır. 1966 yılında okulun ismi Cumhuriyet İlkokulu olarak değişmiştir. 1997 yılında 8 yıllık eğitime geçilince de okulun adı Cumhuriuyet İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir. 2012 yılında ise eğitimin 12 yıla çıkması ile Cumhuriyet İlkokulu ve Cumhuriyet Ortaokulu olarak iki farklı okul tek binada eğitim görmeye devam etmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Kazımpaşa İlkokulu / Geyve (1930)

İlk adı Geyve Merkez Birinci İlkokulu olan okulun temeli 1929 yılında atılmıştır. Okulun arsası Şevki Ağa tarafından hibe yolu ile sağlanmıştır. 1930-31 öğretim yılında açılan okulun adı 1931 yılında Kurtuluş Savaşı dönemi komutanı, Cumhuriyet dönemi devlet adamı, Atatürk’ün yakın arkadaşı ve o zaman TBMM Başkanı olan Kazım Özalp’ a atfen “Kazımpaşa İlkokulu” olarak değiştirilmiştir. 1981 yılında onarım ve yenileme yapılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Kazımiye Cumhuriyet İlkokul ve Ortaokulu / Hendek (1931)

Okul, 01/10/1931 tarihinde Ermenilerden kalma bir binada iki derslikli olarak öğretime başlamıştır. Okulun ilk öğretmenleri Başöğretmen İzzet Zeki Bey ve öğretmen eşi Nazmiye Hanım´dır. Ermenilerden kalma bu bina ilkokul olarak öğretime başlamadan önce medrese olarak kullanılmaktaydı. 1957 yılında bu bina yıktırılmış. 1958-1959 öğretim yılında ahşap ve tuğla kullanılarak yapılan 5 sınıflı, 1 araç gereç odası, 1 öğretmen odası ve salondan ibaret olan binaya geçilmiştir. Bu bina 17 Ağustos 1999 depreminde ağır hasar alarak yıktırılmış, aynı yerine prefabrik 8 sınıflı İlköğretim Okulu olarak hizmete açılmıştır. 11/10/2000 tarihinde prefabrik binada eğitim öğretime devam edilmiştir. Aynı tarihte Ortaokul da hizmete açılmıştır. Her iki okul da 2010 yılında yaptırılan ve şuan mevcut olarak eğitim ve öğretimin görüldüğü binaya taşınmışlardır. İlkokul ve Ortaokul aynı binada hizmet vermektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Ziya Gökalp İlkokul ve Ortaokulu / Hendek (1931)

Hendek’in Dereboğazı Mahallesi hayırsever eşrafı tarafından arsası alınan ve Kocaeli özel idaresi tarafından yapılan okul, ilk olarak 13.11.1931 tarihinde İsmet Paşa Mektebi adı ile eğitim öğretime başlamıştır. İsmet Paşa Mektebi fiziki olarak 5 derslik, 1 müdür odası, bir öğretmenler odası ve bir müze odasından oluşturulmuştur. 1998 Kasım ayı içerisinde inşaat tamamlanarak 1998 – 1999 eğitim – öğretim yılının ikinci dönemi 5 Ocak 1999 tarihinde yeni okul binasında eğitim öğretime başlandı. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

İnönü İlkokulu / Karasu (1931)

Okul, 1931 yılında özel mülkiyete ait binada eğitim ve öğretime başlamıştır. 1946 yılında aynı bahçenin Hükümet caddesine bakan kısmında özel kişiye ait iki katlı ahşap bir evde Merkez İlkokulu adı altında eğitim-öğretim faaliyetlerini sürdürmüştür.1958 yılında aynı bahçe içerisinde iki katlı resmi binası yapılmış olup Eğitim Öğretim faaliyetleri bu binada devam etmiştir. Okul 1962 yılında Milli Eğitim Müdürlüğünün isteği ile Merkez İnönü İlkokulu olarak yeni adını almıştır. Şu an kullanılan okul binası 1995 yılında 3 katlı olarak yapılarak hizmete başlamıştır. Okulumuz 25.08.1996 tarih ve 311/970 sayılı onay yazısı ile ilköğretim okuluna dönüştürülerek ismi, İnönü İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 24.11.2022)

Türk Fransız Kardeşlik İlkokulu / Söğütlü (1931)

Okul 1931-32 yılında üç yıllık eğitime başlamış olup ilk mezunlarını ‎‎1935-36 eğitim öğretim döneminde vermiştir.1940-41 de beş yıllık olmuştur.‎ ‎17 Ağustos 1999 depreminde zarar gören okul 1999-2000 ve 2001-2002 ‎yıllarında Küçük Söğütlü İlköğretim Okulu’nda öğretime başlamıştır. Yeni bina İstanbul Saint Johseph Lisesi ‎tarafından yaptırılmıştır. 2001-2002 Öğretim yılında eğitime başlamıştır‎. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Kemaliye İlkokul ve Ortaokulu / Arifiye (1932)

Okul, Kocaeli Maarif Müdürlüğüne bağlı, Kemaliye Köyü İlk mektep Muallimliği adıyla eğitim öğretime 1931 yılında açılmıştır. 1932 yılında ilk mezununu vermiştir. O tarihte çevresinin tek okuludur. 1940- 1950 yılları arasında 5 sınıflı birinci kademe okul olarak mezun veren okul, 1950 yılında Kemaliye Köyü İlkokulu adını almıştır. 1999 yılına kadar okul 5 sınıflı iken, 1998-1999 eğitim öğretim yılında kesintisiz 8 yıllık eğitime geçilmesinden dolayı okul binası yetersiz kalmaya başlamıştır. Bu sebeple 1999 depreminden sonra köye yeni bina gereksinimi doğmuştur. Kemaliye Köyü halkı kendi arasındaki birikimleri ile şu an ki binanın birinci katını tamamlamış, ikinci katı için devletten katkı alarak 8 yıllık eğitim ve öğretime uygun binasını tamamlamıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Neviye İlkokulu / Arifiye (1932)

Okul, Arifiye Kalaycı Mektebi adı altında 1932 yılında 2 derslikli hizmet binasında eğitim-öğretim vermeye başlamıştır. İlk mezunlarını 1935 yılında vermiştir. 1942 yılında 3. derslik ilave edilmiştir.1952 yılında Türk Kızılayı tarafından 5 derslikli hizmet binası yapılmıştır. Bu okul binası 17 Ağustos 1999 Adapazarı depremine kadar eğitim-öğretime hizmet vermiştir. Aynı alanda 1999-2000 tarihleri arasında Türk Eğitim Gönüllüleri Vakfı tarafından verilen 5 adet eğitim çadırlarında eğitim-öğretime devam edilmiştir. 2000-2001 tarihinde İl Özel İdaresi ve Kinki Nippon (Japon) firması tarafından yaptırılan okul prefabrike binasında eğitim-öğretim vermeye devam etmiştir. 2010-2011 Eğitim Öğretim Yılında yeni binasına taşınmıştır. 2013-2014 eğitim öğretim yılında 4+4+4 düzenlemesi gereğince okul ilkokul olarak hizmet vermeye başlamıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Yeşilvadi Ortaokulu / Hendek (1932)

Eski adı Karaçökek olan köyde 1932 yılında 3 yıllık ilkokul olarak eğitime başlamıştır. 17.10.1988 tarihinde 12 erkek 3 kız öğrenci ile geçici olarak ilkokul öğretmenler odasında eğitim öğretime başlamıştır. 1990 yılında dört derslikli yeni bir ortaokul binasının yapılması ile derslik sayısı dokuza çıkarılarak ilköğretim okulu haline dönüştürülmüştür. 05.01.2004 tarih ve 320/27 sayılı yazı ile okulun adı Karaçökek İlköğretim okulu iken Yeşilvadi İlköğretim Okulu olarak değişmiştir. 20.06.2012 tarihinde 4+4+4 eğitim sistemine geçilmesi ile okulumuz ilkokul ve ortaokul olarak ayrılmıştır. . (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Eşme İlkokul ve Ortaokulu / Geyve (1933)

Okul, 1933-1934 Eğitim ve Öğretim yılında resmi olarak faaliyete başlamıştır. Uzun yıllar birleştirilmiş sınıf olarak okuma yazma bilmeyenlerin toplandığı bir okul olarak faaliyet göstermiştir. 1967 depreminde ağır hasar gören okul binası yıkılarak eski okul binası inşa edilmiştir. 1980-1981 Eğitim ve Öğretim yılında ortaokul açılmış, 13 sene eğitim ve öğretim hizmeti verdikten sonra 1993-1994 Eğitim ve Öğretim Yılı’nda kapanmıştır. 1998-1999 Eğitim Öğretim yılında İlköğretim olan okulumuz eski binasında eğitme devam ederken 1999 depreminde hasar görmüş ve tadilat geçirmiştir. 2005 yılında yeni okul binası temeli atılmıştır. 2006 yılı Şubat ayında yeni okul binası hizmete açılmıştır. İlköğretim olarak faaliyet gösterirken 4+4+4 eğitim sistemine geçiş ile ilkokul bölümü eski okul binasında faaliyetlerine devam etmek üzere ayrılmıştır. Ortaokul olarak da 2006’da hizmete açılan yeni okul binasında eğitim öğretim faaliyetlerine devam edilmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Gümüşoluk İlkokul ve Ortaokulu / Kocaali (1933)

Okul, ilk olarak 1933 yılında 2 derslikli olarak Bolazar İlkokulu adı altında açılmıştır. 1961 yılında 5 derslikli yeni binasına geçmiş ve 2000 yılına kadar Gümüşoluk İlkokulu adı altında eğitim öğretim devam etmiştir. 2000 yılında yapılan 12 derslikli yeni binası ile Gümüşoluk İlköğretim Okulu adını almış ve 2012-2013 Eğitim Öğretim yılına kadar bu isimle devam etmiştir. Yeni 4+4+4 eğitim sistemi kapsamında İlkokulu ve Ortaokul birbirinden ayrılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Sakarya İlkokulu / Adapazarı (1934)

Okul 1934-1935 yılına kadar bugünkü hükümet konağının karşısında bulvar üzerinde REHBER-İ TERRAKİ özel okulu olarak çalışmıştır. Ekonomik ve politik yönden yönetimi günden güne güçleşen okul daha sonra Milli Eğitim Bakanlığına bağlanarak resmi okullar arasına girmiştir. Okulun resmi okullar kapsamına alınmasında Kocaeli Milletvekili Ali Bey’in hizmeti büyüktür. Okulun adı; vilayet encümeni tarafından Sakarya Savaşına atfen Sakarya İlkokulu olarak kabul edilmiştir. Sakarya İlkokulu 1936-1937 ders yılında yeni binasında hizmete açılmıştır. Eski okulun yani Rehber-i Terakki Özel İlkokulunun Müdür ve öğretmenleri aynen yeni okulda görevlendirilmişlerdir. 1985-1986 eğitim öğretim yılında; Mehmet Emin Küçük okul müdürü iken okul idaresi, veli okul koruma derneği ve çevrenin girişimiyle okula ek bina, Salon ve kalorifer tesisatı yapılmıştır. 1997-1998 eğitim-öğretim yılında 8 yıllık ilköğretim uygulamasına geçilerek 1998-1999 yılında 6.sınıfa öğrenci kaydedilmiş, 2000-2001 öğretim yılında 8.sınıftan ilk mezun öğrenciler verilmiştir. 2003-2004 eğitim öğretim yılında Cumhuriyet İlköğretim Okulu da okulla birleştirilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Konuklu İlkokul ve Ortaokulu  / Ferizli (1934)

Okul 1934 yılında bir öğretmenli üç sınıflı olarak kurulmuştur. Artan nüfus, beraberinde ‎öğrenci artışını da sağlamış çeşitli ilave dersliklerle beş sınıflı olarak köy içi sağlık evinde ‎eğitim hizmetini sürdürmüştür. Okul 1981 yılında şu an da mevcut yerinde yeni yapılan 4 derslikli okul binasına ‎taşınmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Aşağı Çalıca İlkokul ve Ortaokulu / Hendek (1935)

Aşağı Çalıca Köyünde 1935 yılında Aşağı Çalıca İlkokulu olarak okul açılmış olup, bu okul tek katlı ve köyün içinde bulunmaktaydı. Şu anda eğitim öğretime devam eden okul 1999 yılında yapılmış olup 2000-2001 eğitim öğretim yılında hizmete açılmıştır. Okul, 3 katlı olup şu anda Aşağı Çalıca İlkokulu ve Ortaokulu bir binada eğitim görmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Ahmet Çondul İlkokul ve Ortaokulu/ Akyazı (1937)

Okul, köy halkının katkısıyla 1937 senesinde 3 derslik ve taş/ahşap bina olarak yapılmıştır. Ortaokul kısmı 31 Ekim 1984 tarihinde açılmıştır. Okul 1991-1992 eğitim ve öğretim yılında ilköğretim okulu olarak faaliyetlerini sürdürmeye başlamıştır. 2018-2019 eğitim öğretim yılından itibaren Şehit Ahmet Çondul İlkokul ve Ortaokulu olarak ayrı iki kurum haline gelmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Aşağı Kirazca İlkokulu / Arifiye (1937)

Okul, ilk olarak 1937’de orta mahalle cami altında hizmete açılmıştır. Ali Subaşı eğitmen olarak görevlendirilmiştir. 1945 yılında şimdiki yerinde halk desteği ile iki derslik olarak kagir ve ahşap şeklinde yapılmıştır. Yahya Demir okulun ilk öğretmenidir. Okul 1967 Adapazarı depreminde büyük hasar görmüştür. Halk desteğiyle ilaveler de yapılarak tekrar hizmete açılmış ve 5 yıllık ilkokul şekline dönüşmüştür. Okulumuz 1993 yılında elektrik kontağından çıkan yangında tamamen yanmıştır. 1995 yılında 8 derslik ve İlköğretim Okulu olarak hizmete başlamıştır. Yeni bina yapılana kadar öğrenciler Adapazarı Yavuz Selim İlkokulunda eğitim ve öğretim görmüşlerdir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Ekrem Oba Ortaokulu / Arifiye (1937)

Okul ilk defa 1937 yılında köy camisinin bir odasında üç sınıflı olarak eğitim öğretime başlamıştır. 1945 yılında bugünkü yerine taşınmış bir derslik ve bir işlik olarak eğitim öğretimini sürdürmüştür. 1982 yılında 2 derslikli ek bina yapılmış, ihtiyacın artması ile 1995 yılında 4 derslik ilavesi daha yapılmıştır. Tüm Türkiye’de olduğu gibi okulda da ilk defa 1997–1998 yılında 8 yıllık kesintisiz eğitime başlanmıştır. İlk başlangıçta üç ayrı binadan oluşan okul kompleksi 2005 yılında anasınıfı binasının eklenmesi ile bina sayısı 4’e çıkmıştır. Hızla çoğalan nüfusun yanı sıra köye yoğun göçler sonucunda gittikçe sıkışan okul binaları yetersiz hale gelmiştir. 2007 yılında hayırsever bir iş adamı tarafından köye yaptırılan 10 derslikli yeni okul binası eğitim ve öğretimi normal eğitime çevirmiş ve rahat bir nefes alınmasını sağlamıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Yeşilyurt İlkokul ve Ortaokulu / Hendek (1937)

Okul ilk kez 1937 yılında Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde 3 yıllık olarak eğitim ‎öğretime başlamak üzere hizmete başlamıştır. 1963 yılında dokuz derslikli yeni binasına taşınarak eğitim ‎öğretime bu binada devam edilmiştir. 2013 yılında 12 yıllık zorunlu eğitime geçilmesi ile bugün ‎kullanılan bina Yeşilyurt Lisesi’nden tahsisli olarak Yeşilyurt İlkokulu olarak ayrılmıştır‎. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Ferizli Ortaokulu / Ferizli (1938)

Okul, ilk kez 1937 yılında Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde 3 yıllık olarak eğitim öğretime başlamıştır. 1963 yılında dokuz derslikli yapılan yeni binasına taşınarak eğitim öğretime bu binada devam etmiştir.1995 yılında kesintisiz 8 yıllık eğitime geçilince Yeşilyurt Lisesinin eski binası da kullanılmaya başlanmıştır. Son olarak 4+4+4 kesintili 12 yıllık zorunlu eğitim sistemine geçilince bu günkü 9 derslikli binasında eğitim öğretim vermeye devam etmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Yuvalıdere İlkokul ve Ortaokulu / Karasu (1938)

Beldede ilk eğitim vermeye başlayan okul ‎‎1938 yılında açılmıştır. O zamanlar okula ait bir ‎bina olmadığından eğitim ve öğretim ‎faaliyetleri köy kahvesinde sürdürülmüştür. ‎Daha sonra bu kahve onarılarak eğitim ve ‎öğretime açılmış ve 1961 yılına kadar bu  ‎yerde öğrenci okutulmuştur.‎ Kullanmakta olan mevcut bina ‎‎1967 yılında inşa edilmiş olup hala bu ‎binada eğitim ve öğretim faaliyetleri ‎sürdürülmektedir‎. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Lokman Eker Ortaokulu / Adapazarı (1939)

Okul ilk defa 1939 yılında devlet tarafından açılmış olup eski adı Dernekkırı İlkokuludur. Okul Binası 1999 Marmara depreminde yıkılmıştır.Okulun öğrencileri 2007/2008 eğitim öğretim yılına kadar çevre okullara yönlendirilmiş, bir kısmıda prefabrik binada eğitim öğretime devam etmiştir. 2007/2008 eğitim öğretim yılında okul yeni hizmet binasında eski adıyla yeniden hizmete açılmıştır. Aynı yıl Dağlıcada meydana gelen terör saldırısında şehit olan Yozgatlı Onbaşı Lokman Eker in adı okulumuza verilmiş, Şehit Lokman Eker İlköğretim Okulu olarak eğitim öğretime devam etmiştir. 2012 yılında yenilenen 4+4+4 Eğitim sistemi kapsamında okul ilk-ortaokul olarak düzenlenmiş ve aktif olarak eğitim öğretime devam etmektedir.  (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Karakamış İlkokul ve Ortaokulu / Adapazarı (1939)

Okul 1940 yılında köye ait bir evde bir eğitmenle eğitim öğretime başlamış olup 1950 yılına kadar eğitim öğretimini bu şekilde devam ettirmiştir. 1950 yılında devlet tarafından yaptırılan 2 derslikli İlkokul binasıyla 5 (Beş) yıllık öğretime geçilmiş ve 4 öğretmenle 1999 yılına kadar eğitim öğretim faaliyeti devam etmiştir.  1997 yılında İlköğretimin 8 (Sekiz) yıla çıkması nedeniyle yeni bina inşaatına başlanmış ve binanın 1999 yılında 15 derslikli olarak yapılması neticesinde yeni binada 8 yıllık eğitim öğretime başlanmıştır. 2012/2013 Eğitim Öğretim yılında idari olarak ayrılmış olup, Karakamış İlkokulu, Karakamış Ortaokulu ile birlikte aynı binada eğitime devam etmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Uzuncaorman Murat Nişancı Ortaokulu / Hendek (1940)

Okul, daha önce Uzuncaorman Köyü içinde Naipli İlkokulu olarak eğitim ve öğretime açılmıştır. 1939-1940 eğitim öğretim yılında öğretmen yokluğundan kapanmıştır. 1940-1941 eğitim öğretim yılında yeniden hizmete açılmıştır. 1963 yılında eski okul binası yıkılmış daha sonra köy merkezine ilçe kaymakamının yardımı ile devlet tarafından okulun 1. bloğu yaptırılmıştır. 1969 yılında 1. bloğun yanına 2. blok bina İlçe Kaymakamı Metin Yanartaş’ın yardımı ile devlet tarafından yaptırılmıştır. 1985 yılında 5 derslikli ilkokul binası yaptırılmıştır. Yeni okul binası 2003-2004 eğitim öğretim yılında hizmete açılmıştır. Daha sonra iş adamı Murat Nişancı’nın katkıları ile yaptırılan yeni okul binası 2013-2014 eğitim öğretim yılında hizmete açılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Adapazarı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi / Adapazarı (1942)

Okul 1942-1943 yılında Akşam Kız Sanat Okulu adı altında eğitim-öğretime açılmıştır. 1943-1944 eğitim-öğretim yılında Adapazarı Ortaokulunun bir bölümünde çalışmalarını sürdürmüştür. Daha sonra özel bir binaya kiralık olarak taşınmıştır. Kira bedeli valilik bütçesinden karşılanmıştır. Adapazarı’nın vilayet oluşundan sonra (Sakarya ili) 1955-1956 eğitim-öğretim yılında okul belediye binası karşısındaki Çocuk Esirgeme Kurumuna ait binada Kız Enstitüsü adı altında eğitim-öğretime devam etmiştir. 1963 yılında okul binasının yetersiz olması nedeniyle Akşam Kız Sanat Okulu ve Kız Sanat Enstitüsü iki ayrı müdürlük halinde değişik binalara taşınmıştır. 1968-1969 yılında Milli Eğitim Bakanlığı ile Okul Koruma Derneğinin katkı ve çabalarıyla Tığcılar Mahallesi Küçük Osman Sokaktaki binasına taşınmıştır. 1968-1969 eğitim-öğretim yılından 17 Ağustos 1999 Marmara depreminde okul binasının yıkılmasına kadarki zaman diliminde eğitim-öğretime bu binada devam edilmiştir. Marmara depreminden sonraki eğitim öğretim yılına (1999-2000) Erenler ilçesindeki Yunus Çiloğlu Anadolu Meslek Lisesi binasında devam edilmiştir. 2000-2001 eğitim öğretim yılında yıkılan binanın yerine yapılan prefabrike binasına taşınmıştır. Yeni okul binasının yapımı esnasında 2006-2008 yılları arasında Camili Mahallesinde bulunan İMKB Mehmet Akif Ersoy Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi binasında eğitim-öğretim faaliyetleri devam ettirilmiş olup, Kasım 2008 ‘den beri şu anda Tığcılar Mahallesinde yeni yapılan binada eğitim-öğretim faaliyetleri sürdürülmektedir.  (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Hanlı İlkokul ve Ortaokulu / Arifiye (1942)

Hanlı’da ilk defa eğitime başlanması Cumhuriyetin ilk yıllarına kadar dayanmaktadır. İlkokulu 1942’de tek derslikli olarak yapılmıştır. İlk öğretmeni Bedri Özkan’dır. Bina 1967 depremine kadar hizmet vermiş, bu tarihteki depremde yıkılmasıyla, bir de 45 m2 lik lojmanı olan 3 derslikli yeni bir okul yapılmıştır. Fakat yapılan yeni bina, inşaatta kullanılan malzemenin yetersizliğinden 1990 ´a kadar hizmet vermiş ve çatısı çöküp, duvarları dökülmeye başlamıştır. Okul idaresi ve muhtarlığın çalışmalarıyla yeni bir bina inşaatına başlanmıştır. 10 derslikli, 2 idare odası olan okul yapılmış ve 1991 ‘de hizmete girmiştir. Daha sonra okul 28 / 07 / 1992 tarihinden itibaren İlköğretim Okulu haline getirilmiştir. Fakat bölgeye yoğun göç olduğundan bu bina yetersiz kalmış ve Aralık 1996 ‘da ek derslik inşaatına başlanmıştır. İnşaat Ocak 1998 ‘de bitmiş ve hizmete girmiştir. 29.11.2000 tarihinde okulun adındaki “köy” ibaresi kaldırılarak Hanlı İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir.  2012-2013 eğitim öğretim yılından itibaren ilkokul ve ortaokul bağımsız olarak ayrılmış olup; ilkokul ana binada, ortaokul ek bina ve derslik yetersizliğinden dolayı ilkokul binasının 3 dersliğini kullanarak eğitim öğretime devam etmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Çaybaşı Yeniköy İlkokulu / Erenler (1942)

Okul, ilk kez 1942 yılında 6 derslikli olarak eğitim öğretime başlamış olup 1975 yılında çıkan yangında büyük hasar gördüğü için şehrin hayırsever iş adamlarından Ahmet Akkoç tarafından babası Hacı Mehmet Akkoç adına yaptırılmıştır. Yeni okul binasında 1977-1978 öğretim yılında İlkokul-Ortaokul ayrı ayrı eğitim-öğretime başlamıştır. Temel eğitim uygulamasına geçilmesinden itibaren okulumuzun adı Çaybaşı Yeniköy Hacı Mehmet Akkoç İlköğretim Okulu olarak tek müdürlük haline gelmiştir. Okulun fiziki imkanları öğrenci mevcudunu karşılamadığı için 1998 yılında 2 katlı olan mevcut binaya 1 kat eklenmiştir. Ancak ’17 Ağustos 1999′ depreminde eklenen kat hasarlı bulunarak tekrar yıkılmıştır. Derslik ihtiyacını karşılamak için okul bahçesine ASELSAN tarafından 10 derslikli prefabrik yapılmıştır. Zamanla yıpranan prefabrikler, yeni bina yapılmasına da karar verildikten sonra 2010-2011 eğitim öğretim yılı sonunda kaldırılmıştır. 2011-2012 eğitim-öğretim yılında şu anda Hacı Mehmet Akkoç Ortaokulu tarafından kullanılan binada ikili eğitim-öğretim yapılmıştır. 2011-2012 eğitim öğretim yılı sonundan itibaren Hacı Mehmet Akkoç İlkokulu ve Hacı Mehmet Akkoç Ortaokulu olarak ayrılmış olup 2012-2013 eğitim öğretim yılında ikili eğitim-öğretim yapılmıştır. Okul bahçesine Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 2012 Haziran ayında yapımı başlanan yeni binanın 2013 Mayıs ayında tamamlanmasıyla İlkokul-Ortaokul müdürlüğü, binası ve bahçesi ayrılmıştır. 2013-2014 eğitim öğretim yılı itibariyle yeni binada Hacı Mehmet Akkoç İlkokulu olarak hizmet vermeye başlayan okulun resmi açılışı, 27.12.2013 tarihinde dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından “Toplu Açılış Töreni” ile yapılmıştır. İl Mili Eğitim Müdürlüğü Komisyon Kararı ve Valilik onayı ile 24.09.2013 tarihinde Çaybaşı Yeniköy İlkokulu olarak ismi değiştirilen okul hizmet vermeye devam etmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Fatih Kemal Yarar İmam Hatip İlkokul ve Ortaokulu / Adapazarı (1943)

Çökekler Şehit Fatih Kemal Yarar Ortaokulu 1943 yılında kuruldu. İlköğretim olarak eğitime başlayan okulun ilk ismi Çökekler İlköğretim Okulu’dur. İlk öğretmeni ve ilk müdür yetkilisi Kemal Altay’dır. Altay, Çökekler’in çevresindeki 7 köyün öğrencilerini Çökekler İlköğretim Okulu’nda bir araya getirerek eğitim hayatlarına katkı sağladı. Okul binasının yetersiz kalması sebebiyle bugün ki okul binası yapıldı. 2014-2015 Eğitim Öğretim yılında yeni okul binasının yapılması üzerine Şehit Fatih Kemal Yarar İlköğretim Okulu olarak eğitim veren okul, ortaokul ve ilköğretim olmak üzere ikiye ayrıldı. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Mehmet Ayşe Akgül İlkokul ve Ortaokulu / Geyve (1943)

Okul, ilk olarak 1943 yılında eğitim ve öğretime açılmıştır. 1998 yılında, ilkokulu bu köyde okumuş olan hayırsever işadamı Ercan Canmutlu tarafından yeniden yaptırılarak günümüzdeki mevcut hale getirilmiştir. Okulu 2012-2013 eğitim öğretim yılı başlangıcından itibaren Mehmet Ayşe Akgül İlkokulu ile birlikte kullanılmaktadır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Bekir Sıtkı Durgun İlkokulu / Arifiye (1944)

Arifiye Arifbey İlkokulu 1944 yılında 77 öğrenci ile eğitim öğretime başlamıştır. Okulun ilk binası aynı yıl 2 derslikli olarak devlet-vatandaş iş birliği ile yapılmıştır. 1956 yılında aynı yöntemle 5 dersliğe çıkarılmıştır. 1967 yılında sınıf ilave edilmiştir. Şimdi kullanılmakta olan bina ise, belde eşrafından Bekir Sıtkı Durgun tarafından başlatılmış, ölümü dolayısıyla bitirilememiş, geri kalan kısım devlet tarafından yapılmıştır. Arsasını veren Arif Bey´in ismini taşıyan okul 19 derslikli olup 1983 yılında hizmete açılmıştır. İl danışma kurulu 25.10.1994 günü toplanarak; ad verme yönetmeliği doğrultusunda Arifiye Arif bey İlkokulu´nun adına, inşaatının büyük bir bölümünü 1982 yılında tamamlayan hayırsever vatandaş Bekir Sıtkı Durgun´un adı da eklenerek Arifiye Arifbey Bekir Sıtkı Durgun İlkokulu olarak değiştirilmesine karar verilmiştir. Okul şu anda Bekir Sıtkı Durgun İlkokulu olarak hizmet vermektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Aşağıdere İlkokul ve Ortaokulu / Serdivan (1944)

Okul, 1944 yılında bir derslikli Köy İlkokulu olarak açılmış ve ilk mezunlarını 5. Sınıfı bitiren öğrencileriyle 1949 yılında vermiştir. 1961 yılında ahşap olan ve eskiyen okul binası yıkılarak yerine taştan iki derslikli olarak yeniden yapılmıştır. 1999 Marmara Depreminde ağır hasar gören okul binası yıkılarak hayırseverler tarafından 5 derslikli prefabrik bina yapılmıştır. 1997 yılında İlköğretim Okullarının 8 yıla çıkmasıyla birlikte 2009 -2010 Eğitim öğretim yılına kadar birleştirilmiş sınıflı Köy İlkokulu olarak 5.sınıfa kadar eğitim veren okul; Sakarya Büyükşehir Belediyesi’ne bağlanmasıyla 6.,7. ve 8. Sınıf öğrencilerinin taşımasının son bulması sonucu 1-8 İlköğretim Okuluna dönmüştür. 2013 Şubat ayından itibaren yeni binasına taşınan okul, 4+4 ile İlkokul ve Ortaokul olarak eğitim öğretime devam etmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Erdoğdu İlkokulu / Akyazı (1945)

1945/1946 Öğretim yılında köylüler tarafından yaptırılan okul binasında İlkokul olarak eğitim –öğretime başlamıştır. Bu tarihten itibaren 1968 yılına kadar birleştirilmiş eğitim yapılmıştır. 1968-1969 öğretim yılından itibaren müstakil sınıf öğretimine geçilmiş ve ilköğretim oluncaya kadar devam edilmiştir. 17.12.1990 tarihinde ilköğretim uygulamasına geçilmiştir. 1991-1992 Eğitim-Öğretim yılında ilk defa II. Kademeye öğrenci alınmıştır. 1997-1998 eğitim öğretim yılında zorunlu 8 yıllık uygulamaya geçilmiştir. Okul, 2013-2014 Eğitim-Öğretim Yılında okul bahçesine yeni okul binası yapılması kararından sonra Ekim ayı sonuna kadar normal eğitime devam etmiş; Ortaokul binası olarak kullanılan eski binanın yıkılması kararı ile İlkokul binasında İlkokul ve Ortaokul olarak İkili Öğretime geçmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Hacıköy İlkokul ve Ortaokulu / Arifiye (1945)

1945 Yılında İlkokul olarak başlayan eğitim öğretim hayatı köy halkının köylerinde Ortaokul istemi 1968 yılında ortaokul yaptırma derneği kurulmuş dernek köy tüzelkişiliğine ait araziye ve köylünün de ek arazi vermesi ile 7 dönüm alana okul yapılmasına verilmiş. 1970-1971 yılında Ortaokul açılmış olup 1983 yılında binanın üst katıda aynı yöntemlerle yapılmış,1992 tarihinden itibaren çevrede bulunan 6 köyün öğrencilerinin de taşınması ile İlköğretim Okulu olarak eğitim öğretim hayatına devam etmiştir.2013 2014 eğitim öğretim yılından itibaren ise Hacıköy İlkokulu ve Hacıköy Ortaokulu olarak devam edilmektedir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Hendek Anadolu Lisesi / Hendek (1945)

Hendek Lisesi, ortaokul olarak halkın büyük fedakârlıkları ile 1945-1946 Eğitim-Öğretim yılının başlama günü olan 26 Eylül 1945 tarihinde açılmıştır. Okulun açılışında önce yeni binanın (ahşap olan) temeli atılmıştır. Okulun ahşap Z şeklindeki binası 2.10.1961 Pazartesi günü saat: 18.30-19.00 sularında elektrik kontağından çıkan bir yangınla tamamen yanmıştır. Okul yandıktan sonra eğitime yeni okul yapılana kadar bugünkü Atatürk İlkokulunda 4.10.1961 tarihinde başlanmıştır. Daha sonra yeni Ortaokul binası yapılmaya başlanmış ve 27.10.1964 tarihinde hizmete açılmıştır. Daha sonra ilave kısımları ve kapalı spor salonu 15.10.1966 tarihinde yapılarak hizmete sunulmuştur. 1969-1970 yılında ortaokul bünyesinde lise kısmının da açılmasıyla Hendek İlçesi bu liseyi kazanmış oldu. Daha sonra öğrenci mevcudu artınca 1979-1980 eğitim yılında 16 derslik ilave inşaat tamamlanarak hizmete açılmıştır.16 Haziran 1980 tarihinde Hendek Kız Meslek Lisesi açılmış olup yer bulunamadığından aynı tarihte valilik onayı ile geçici olarak lise ana binası Kız Meslek Lisesi’ne verilmiştir. Hendek Lisesi yabancı dil ağırlıklı bir liseyken 2010-2011 Eğitim-Öğretim yılında Hendek Anadolu Lisesi olmuştur. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Prof. Dr.Tansu Çiller Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi/ Adapazarı (1946 )

İlk olarak Ticaret Ortaokulu olarak 1946 yılında açılmıştır. Okul ilk eğitimine Çocuk Esirgeme Kurumu’nun binası içinde başlamıştır (İl Yıllığı, 1973: 110).   26 Şubat 1951 tarihinde Kocaeli Valisi Burhanettin Teker tarafından Ticaret Ortaokulu, Ticaret Lisesi seviyesine dönüştürülmüştür (Şahin, 2005: 108). Ticaret Lisesi 1956 yılında Halkevi’nin bulunduğu binanın okula tahsis edilmesi ile yeni yerine taşınmıştır (İl Yıllığı, 1973: 110). Tekrardan okul, 1979 yılında kendilerine tahsis edilmiş binalarına taşınmışsa da 1999 Depreminde okul binası yıkılmıştır. Buna müteakip Tansu Çiller tarafından yaptırılan yeni okula 27 Mart 2000 tarihinde ve günümüzde de kullanılan yerleşkesine geçmişlerdir. Okulun ismi Adapazarı Prof. Dr. Tansu Çiller Ticaret Meslek Lisesi, daha sonra da Adapazarı Prof. Dr. Tansu Çiller Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi olarak değiştirilmiştir.  

Borsa İstanbul Sakarya Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi / Adapazarı (1946)

Sakarya Anadolu Teknik, Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi 1946 yılında merkez ortaokulu binası içinde öğretime açılmış, burada marangoz-demir-tesviye olarak 3 bölüm ile 1957 yılına kadar toplam 239 mezun vermiştir. Elektrik ve Motor bölümleri 1969 yılında ilave edilerek beş bölüm haline getirilmiştir. 1983 yılı sonu motor bölümü Fatih Endüstri Meslek Lisesine taşınmıştır. 1946–1956 yılları arasında orta kısmı da bulunan okulumuzda ayrıca 1969 yılında pratik sanat okulu da bünyesinde yer almış ve çalışmasını 1971 yılına kadar devam ettirmiş sonra ayrı bir okul olarak Ferizli’ de hizmetine devam etmiştir. 1986–1987 öğretim yılında teknik lise açılmış Bilgisayar ve Makine bölümleri ile faaliyete geçmiştir. 1989 yılında Anadolu Teknik Lisesi Makine Bölümü ile Eğitim Öğretime açılmıştır. 1987 yılı şubat ayında 1. ve 2. Sınıflar işletmelerde meslek eğitimi kapsamına alınmıştır. Endüstri Meslek Lisesi Bölümlerine 1984 yılında kalıp bölümü 1991 yılında ise telekomünikasyon bölümleri açılmıştır. İl dahilinde en geniş imkanlı olarak tanınan okul kütüphanesi 6400 bilimsel, teknik ve kültürel eser, ayrıca pek çok ansiklopedi ve dergileri bünyesinde bulundurmaktadır. 17 Ağustos 1999 Büyük Marmara Depremi’nde uğradığı maddi ve manevi hasarlara rağmen zor şarlar altında dahi çadır dersliklerde eğitim öğretim hizmetine devam etmiştir. Yıkılan ana binanın yerine, İthal Otomobilleri Türkiye Mümessili Derneği tarafından 10 Derslik Prefabrike bina yapılmış ve eski Ali Dilmen Lisesi’nin arsası da okula katılarak mevcut alan 35 dönüme çıkarılarak buraya da devletin imkânlarıyla 24 derslik daha yapılmıştır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Abdullah Esma Kocabıyık İlkokul ve Ortaokulu / Erenler (1946)

Okul ilk olarak 1946 yılında Çarkalar İlkokulu olarak eğitim öğretime başladı. Üç derslikli ve halen ayakta olan bina eski bina köy içindedir. Okulun arsası köy merasından ayrılmıştır. Bu eski bina çevrenin ihtiyaçlarına cevap vermeyince 1999 depreminden sonra okulun bugünkü arsasının üzerine 8 derslikli prefabrik bina inşa edilmiş bu binada eğitim 2007 yılına kadar devam etmiştir. Yine öğrenci sayısının artması nedeniyle mevcut prefabrik bina ihtiyaca cevap vermeyince 18 derslikli olarak bugünkü bina inşa edilmiş ve 2007 yılında eğitim-öğretime başlamıştır. 2012 yılında Milli Eğitimin 4+4+4 şeklinde uygulamaya başlaması ile birlikte okul, İlkokul ve Ortaokul olarak ayrılmıştır. Fakat bina sıkıntısı sebebiyle dönüşüm tam gerçekleşene kadar aynı binada eğitim ve öğretim faaliyetlerine devam edilmektedir.  (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Söğütlü İlkokulu / Söğütlü (1946)

Okulun geçmişi 1946 yılına dayanmaktadır. İlk olarak ilçenin ileri gelenlerinden olan Kocabıyık Ailesi’nin bağışladığı arsaya kurulmuştur. 1994 yılında yeni binaya taşınmıştır. Fakat Marmara Depreminde bina hasar görmüştür. Bu sebeple geçici eğitim sürecinden sonra da 2013-2014 Eğitim ve Öğretim yılında mevcut yeni binaya kavuşmuşlardır. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Mehmet Akif Ersoy İlkokulu / Akyazı (1947)

Okul, 1947-1948 Eğitim Öğretim yılında bugünkü yerinde Eski Konak İlkokulu adıyla öğretime açılmıştır. 1976-1977 öğretim yılında adı Gündoğan Mahallesi Mehmet Akif İlkokulu olarak değiştirilmiştir. 1997-1998 öğretim yılında Mehmet Akif İlkokulunun 4 ve 5. sınıfları Altındere Cumhuriyet İlkokulu ile birlikte Altındere Ortaokulu bünyesinde birleştirilerek 8 yıllık öğretime Altındere İlköğretim adı altında devam etmiş, 1, 2, 3. sınıflar bu okulun bir şubesi olarak o zamanki mevcut binasında devam etmiştir. 1999-2000 öğretim yılında kullanılan bina yıkılmış geçici olarak Altındere Belediyesinin tahsis ettiği belediye dükkânlarında öğretim yapmıştır. 25.09.2000 tarihinde 8 yıllık uygulama çerçevesinde okulun adı Altındere Mehmet Akif Ersoy İlköğretim Okulu olarak tekrar değiştirilmiş, 2000-2001 öğretim yılının ikinci yarısından itibaren Altındere İlköğretim Okulunun bünyesinden ayrılmış olup 5 yıllık olarak bu yılı tamamlamıştır. Deprem sonrası hasar gören bina yıkılmış, aynı arazi üzerine Hollanda’daki bir grup yerli ve yabancı kişinin katkıları ve il özel idaresinin gözetiminde Altındere Belediyesi ve Belde halkının katkıları ile 8 derslikli bugünkü binası yapılmıştır. Ekim 2010 tarihinden itibaren de Milli Eğitim Bakanlığının karaları doğrultusunda ismi Mehmet Akif Ersoy İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir. Mart 2014 tarihinden itibaren de Milli Eğitim Bakanlığının kararları doğrultusunda ortaokul kısmı okuldan ayrılarak ismi Mehmet Akif Ersoy İlkokulu olarak değiştirilmiştir. (http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Oktay Demirci İlkokul ve Ortaokulu / Karasu (1947)

Okul 1947 yılında 3 derslikli İlkokul olarak yapılmış, yeterli gelmeyince ‎sonradan üç derslik daha ilave yapılarak eğitim öğretim sürdürülmüştür. 1975 ‎yılında köye ortaokul verilmiş ve bu binadan faydalanılarak öğretime devam ‎edilmiştir. 1997 yılında çıkan 5406 sayılı kanunla sekiz yıllık mecburi eğitim ‎gereğince iki okul tek çatı altında birleştirilerek okul, ilköğretime dönmüştür. 2012 – ‎‎2013 Eğitim Öğretim yılında değişen yönetmelik sonucu okul aynı bina ‎içerisinde Şehit Oktay Demirci Ortaokulu ve Şehit Oktay Demirci İlkokulu olarak ‎hizmet vermeye devam etmiştir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Recep Demir İlkokul ve Ortaokulu / Geyve (1949)

Geyve Karaçam Mahallesi sınırları içerisinde 1949 yılından beri hizmet vermektedir. Yeni binası 1999 da hizmete açıldı. 2013-2014 Eğitim –Öğretim yılından itibaren getirilen 4+4+4 sistemi çerçevesinde Okul, Şehit Recep Demir İlkokulu ve Şehit Recep Demir Ortaokulu olmak üzere aynı binada tam gün iki ayrı kurum olarak eğitim öğretime devam etmektedir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Adatepe İlkokul ve Ortaokulu / Karasu (1949)

Bölgede 1949 yılında ilkokul olarak açılmıştır. 1991 yılında köyde Adatepe Ortaokulu açılmış, 2000 yılına kadar ayrı müdürlükler halinde devam eden eğitim öğretim 2000 yılında Adatepe İlköğretim Okulu Müdürlüğü adı altında birleştirilmiştir. Son olarak 2012-2013 Eğitim Öğretim yılı itibariyle tekrar ilkokul ve ortaokul olarak ayrılmış olup aynı binada eğitim öğretime devam edilmektedir. 2013 yılı sonuna kadar prefabrik binada hizmet vermekte olan okul Ocak 2014 tarihi itibariyle yeni modern binasında hizmet vermektedir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

 Karadere Ortaokulu / Adapazarı (1951)

Karadere Köyü İlkokulu 1951 yılında Karadere Mahallesi içinde iki derslikli ve 5. sınıfa kadar eğitim yapan bir okul olarak hizmete girmiştir. Karadere Ortaokulu 8 yıllık eğitime geçilinceye kadar geçen süreçte köy içindeki binasında 5.sınıf diploması veren bir okul olarak eğitim öğretim faaliyetine devam etmiştir. 1999 yılında 8 yıllık eğitime geçilmesiyle birlikte Milli Eğitim Bakanlığınca Karadere ve civar mahalle öğrencilerinin taşınarak eğitim öğretim göreceği bir okul yapılması planlanmıştır. Planlanan bu taşıma merkezi okul da Karadere Mahallesi tüzel kişiliğine ait olan Karadere Mahallesi girişindeki 20000 metrekarelik alan üzerine inşa edilmiştir. 2012/2013 Eğitim Öğretim yılında Karadere İlkokulu, Karadere Ortaokulu ile birlikte aynı binada eğitime devam etmektedir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Beylice İlkokulu / Karapürçek (1951)

1951-1952 Eğiitm ve Öğretim yılında ilk defa Nüfren İlkokulu olarak açılmıştır. 1966-1967 Eğitim ve Öğretim yılında Beylice Köyü İlkokulu adını almıştır. 1997 yılında öğrenci yetersizliği nedeniyle taşıma kapsamına alınarak öğrenciler Ziya Gökalp İlköğretim Okulu’na taşınmıştır. 2007 yılında eğitimde yapılan değişiklikler nedeniyle Beylice İlköğretim Okulu olarak 8 yıllık eğitime geçilmiştir. 2013-2014 yılında 4+4+4 eğitim sistemine geçilmesi ile mevcut okul binası Beylice Ortaokuluna tahsis edilmiş olup, Beylice İlkokulu eski Şevketiye Jandarma Karakolu binasına taşınmıştır.   ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Yüksel İlkokul ve Ortaokulu / Karapürçek (1951)

Yüksel İlkokulu 1951 yılında Eğitim Öğretim faaliyetlerine başlamıştır. Okulun ana binası ilköğretim olarak 05.10.2001 ‎tarihinde Eğitim ve Öğretime açılmıştır. 2011 Eğitim Öğretim yılı içinde idari olarak ana bina ortaokul, depremden önce yapılan ‎ek binamızda ilkokul olarak ayrılmıştır. İlkokula tahsisli bina 2017 yılında onarımdan geçmiştir. ‎ ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Sapanca Anadolu Lisesi / Sapanca (1952)

Okul, 1952 yılında Halk Eğitim Merkezinde Ortaokul olarak eğitime başladı. 1972 yılında aynı binada lise de açılarak Sapanca Lisesi adı altında ortaokul ve lise bir arada eğitime devam etti. 1988-89 öğretim yılında bugünkü binasına taşındı. 1994 yılında adı Sapanca Lisesi iken Şehit Albay Güner Ekici Lisesi olarak değişti. 2013 yılında Şehit Albay Güner Ekici Anadolu Lisesi oldu. 2018-19 yılında ilçede bulunan Sapanca Anadolu Lisesinin şehir merkezine taşınması ile aynı çatı altında birleşti ve ismi Sapanca Anadolu Lisesi olarak devam etti. Sapanca Anadolu Lisesi, 2004-2005 yılında açıldı. Daha önce Kız Meslek Lisesi olarak hizmet veren bina, Sapanca Anadolu Lisesine tahsis edildi. ‎ ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Ahmet Akyol İlkokulu / Adapazarı (1953)

Okul, Mithatpaşa İlkokulu adı ile 1953-1954 öğretim yılında Devlet Demir Yolları Çıraklık Okulunda beş dershanede faaliyete başlamıştır. Çevrenin gelişmesi buna paralel olarak öğrenci sayısı hızla artması neticesinde mevcut bina ihtiyaca cevap veremeyince okul idaresi, okul koruma derneği ve vatandaşların girişimleri sonucu şu anda eğitim veren binanın arsası, o zaman ki adı Vagon Fabrikası olan şimdiki TÜVASAŞ’tan hibe yolu ile alınmıştır. Bu arsa üzerine Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 1965 yılında on iki derslikli bir bina yapılmış, ardından değişik tarihlerde yapılan ilave ve tadilatlarla derslik sayısı yirmiye çıkarılmıştır. Daha sonra ek olarak anasınıfı binası okul koruma derneği imkânları ile yapılmıştır. Okulumuzun adı 1995 yılında Mithatpaşa Şehit Ahmet Akyol İlköğretim Okulu olarak değiştirilmiştir. 1997-1998 öğretim yılında ilköğretim okuluna dönüştürülünce on iki dersliği Valilik oluruyla Mithatpaşa Lisesine devredilmiş, 17 Ağustos 1999 depreminde orta hasar raporu alan okul binasının altı derslikli ek bölümü hariç tamamı Mithatpaşa Lisesi ile birlikte yıkılmıştır. 1999-2000 öğretim yılı büyük sıkıntı ve eziyet içerisinde çadırlarda sürdürülmüş, izleyen yıllarda Sakarya Valiliği tarafından yaptırılan birisi on iki, diğeri sekiz olmak üzere toplam yirmi derslikli iki prefabrik binada hizmet verilmiştir. Okulun bugünkü binası 2007 yılında inşa edilerek hizmete girmiş, prefabrik binalar yıkılarak yerine on altı derslikli yeni bina ilave edilmiş, 2013-2014 eğitim öğretim yılından itibaren yeni bu bina Mithatpaşa Ortaokulu olarak hizmet vermeye başlamış ve okul da ilkokula dönüşerek Şehit Ahmet Akyol İlkokulu olarak hizmet vermeye devam etmiştir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Yüzbaşı Halil İbrahim Sert Anadolu Lisesi / Akyazı (1953)

Okul, ilk olarak 1953 yılında ortaokul olarak kurulmuş, 1969 yılında ise Akyazı Lisesi olarak eğitim faaliyetlerine devam etmiştir. 1973 yılından bu güne kadar mevcut lise binasında hizmetine devam eden okul 1989 yılında terörle mücadele sırasında Şırnak’ta şehit olan Jandarma Yüzbaşı Halil İbrahim Sert’in adı Sakarya Valiliği’nce 1997 yılında Akyazı Şehit Yüzbaşı Halil İbrahim Sert Lisesi olarak anılmaya başlanmıştır. 2010-2011 eğitim öğretim yılından itibaren Anadolu Lisesine dönüştürülmüştür. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

 Şehit Üsteğmen İbrahim Abanoz Anadolu Lisesi / Karasu (1953)

Okul 1953-1954 Eğitim Öğretim yılında Karasu halkı tarafından yapılan binada “Karasu Ortaokulu” adıyla hizmete açılmıştır. 1970-1971 Eğitim Öğretim yılında 2 katlı 15 derslikli yeni hizmet binası ile “Karasu Lisesi” adını almış, ortaokullar aynı binada eğitime devam edilmiştir. 1994-1995 Eğitim Öğretim yılında okul bünyesinde Yabancı Dil Ağırlıklı Lise açılmıştır. Aynı yıl Şırnak ilinde şehit olan ilçe halkından Üsteğmen İbrahim Abanoz’un adı okula verilerek Şehit Üsteğmen İbrahim Abanoz Lisesi adını almıştır. 2006 yılında İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) tarafından yaptırılan 24 derslikli 4 katlı yeni hizmet binamız Anadolu Lisesine dönüştürülmüş ve İMKB Şehit Üsteğmen İbrahim Abanoz Anadolu Lisesi adıyla eğitim öğretimine devam etmiştir. Anadolu Lisesine dönüşüm süreci 2010 yılında tamamlanmıştır. Daha sonradan ismi  Şehit Üsteğmen İbrahim Abanoz Anadolu Lisesi olarak dönüştürülmüştür.  ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Kemal Yener İlkokul ve Ortaokulu / Sapanca (1953)

Okul, 1953-1954 Eğitim Öğretim Yılında tek dershaneli, tek lojmanlı olarak eğitim öğretime başlamıştır. Zamanla dört dershane ve üç lojmanla hizmet vermeye başlamıştır. 8 yıllık mecburi eğitimin başlamasından sonra köy öğrencileri Sapanca Kemalettin Sami Paşa İlköğretim Okuluna taşındılar. Mahallede ilk 8 yıllık okul, 2001 yılında hizmete geçti. Tek katlı prefabrik binada 10 derslikle eğitim öğretime 24.11.2009 tarihine kadar devam etti. Bu tarihten sonra hizmete giren kalıcı binaya taşınıldı. Yeni Okul binasını hayırsever Kemal Yener yaptırdığından, okulun ismi M.K.S. İlköğretim Okulu Olarak değiştirildi. 2012 yılında okul, Kemal Yner İlkokulu ve Kemal Yener Ortaokulu olarak 2 okul haline geldi. Bugün iki katlı bina iki okul olarak eğitime devam etmektedir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

21 Haziran İlkokul ve Ortaokulu / Adapazarı (1953)

Adapazarı’nın kurtuluş günü olan 21 Haziran tarihinden adını almıştır. 4 Ekim 1954 yılında 7 derslikli ilkokul olarak eğitime açılmıştır. Zaman içinde yapılan ilavelerle 17 dersliğe çıkarılmıştır. Mevcut binanın yetersizliği nedeniyle 1985 yılında yeni bina inşasına başlanmış ve 1988-1989 öğretim yılına yetiştirilerek bugünkü ana bina olarak hizmet vermeye başlamıştır. 1991-1992 Öğretim yılında ilköğretim okulu olmuştur. Bu sebeple yoğun öğrenci artışı olmuş, 17 Ağustos 1999 depreminden sonra Ali Dilmen Lisesi ile ortak kullanılan ek bina okula dahil edilmiştir. Ana binada 22 ek binada da 13 derslik olmak üzere toplam 35 derslik vardır. 2013-2014 eğitim Öğretim yılında eğitim sisteminde yapılan değişiklikle 21 Haziran İlkokulu ve 21 Haziran Ortaokulu olarak ikiye ayrılmıştır. 2017-2018 Eğitim Öğretim yılında ortaokulun yeni binasına taşınması sonucunda tam gün eğitime geçilmiştir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Orhangazi İlkokulu / Adapazarı (1954)

Okul “ Okul Yapma ve Onarım Derneği” tarafından 14 Ocak 1954 tarihinde inşaatına başlanmış ve Donatım İlkokulu olarak 03 Mart 1956 yılında eğitim öğretime başlamıştır. Adını bulunduğu semtten ve Zirai Donatım Kurumu Fabrikasından almıştır. Başlangıçta okul binası sekiz derslikli iki katlı olarak yapılmış olup,daha sonra sekiz derslik daha ilave edilmiştir.Zamanla binanın eskimesi ve yetersiz oluşu nedeniyle şu an mevcut okulun olduğu yer Çocuk Esirgeme Kurumu’ndan satın alınarak yeni okul binası inşaatına başlanmıştır. Okulun 1992 yılında Donatım İlkokulu olan adı Orhangazi İlkokulu olarak değiştirilmiştir. 1992-1993 yılında yeni binada eğitim öğretime başlamıştır.1992-1993 eğitim öğretim yılında ortaokulun da açılmasıyla Orhangazi İlköğretim Okulu olarak eğitime devam etmiştir.17 Ağustos 1999 depreminden sonra öğrenci sayısında yaşanan azalma nedeniyle 2000 yılına kadar ikili eğitim yapan okul bu tarihten itibaren tekli(normal) eğitime geçmiştir. Okul 2012-2013 eğitim öğretim yılından itibaren aynı binada Orhangazi İlkokulu ve Orhangazi Ortaokulu olarak ikiye ayrılmasıyla tekrar ikili eğitime dönüştürülmüştür. 2013-2014 eğitim öğretim yılında tekrar tekli öğretime geçilmiştir. ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Şehit Hüseyin Zorlu İlkokul ve Ortaokulu / Karapürçek (1954)

Okulumuz 1954 yılında Ahmetler Mahallesi Ortaokulu olarak eğitim-öğretime açılmıştır. Okul binası ilk defa 1959 yılında eğitim-öğretime başlamıştır. Okulun yeni binası 1997 yılında 15 derslik, 3 idare olarak yapılmış olup 1997-1998 eğitim-öğretim yılında 8 yıllık olarak tekrar açılmıştır. . ‎(http://www.meb.gov.tr/baglantilar/okullar Erişim Tarihi: 29.11.2022)

Bu Dönemde Açılan Sanat Okulları

Adapazarı Erkek Orta Sanat Okulu-Erkek Sanat Enstitüsü / Adapazarı (1946)

Bu okullar fabrikaların ihtiyacını karşılayacak işçilerin, esnaf çıraklarının ve kalifiyeli ustaların yetişmeleri için açılmışlardır. İlk olarak 1946 yılında 3 yıllık eğitim planı ile Orta Sanat Okulu olarak açılmıştır. Fakat daha sonradan 1949 yılında Erkek Sanat Enstitüsü haline gelmiş olup eğitim planı da 5 yıla çıkarılmıştır. (Olgun, 2005: 972) “Enstitünün 1. ve 4. sınıflarına öğrenci kaydı 20 Ağustos’ta başlayıp 30 Eylül’de sona eriyordu. Birinci sınıflar için okula kabul şartları: Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, en az beş sınıflı bir ilkokuldan mezun olmak ve 17 yaşını doldurmamak, sağlığı her türlü sanat öğrenimine elverişli olmaktı. Dördüncü sınıflar içinse Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak, 19 yaşını bitirmemiş olmak, erkek sanat okulu mezunu olmak ve sağlığı her türlü sanat öğrenimine elverişli olmaktı.” (Narin, 2022: 301)  

Adapazarı Demiryolu Fabrikası Çırak Okulu / Adapazarı (1953)

Bu okulun amacı, Adapazarı’nda 1951’de açılan Adapazarı Demiryolu Fabrikası’na donanımlı işçi sağlamaktı. Bu sebeple öncelik olarak fabrika çalışanlarının çocukları ve durumu olmayan fakir çocukları eğitim bünyesine almışlardır. Başarılı da olmuşlardır. Nitekim 1953-73 yılları arasında fabrikaya kalifiyeli 829 eleman kazandırmışlardır. (Olgun, 2005: 973)

Kuruluş tarihi olan 1953 ve kapanış tarihi olan 1973 arasındaki okulun öğretmen, öğrenci ve mezun sayıları şu şekildedir. (Olgun, 2005: 973)

Kız Enstitüsü-Akşam Kız Sanat Okulu / Adapazarı (1942)

Kız Sanat Okulu’nun açılış tarihi 6 Ekim 1942 olup eğitime de aynı yıl içinde başlamıştır. Fakat bir sonraki yıl 1943’de gerçekleşen depremde okul binası yıkılınca yeni bir kiralık binaya taşınmak zorunda kalmışlardır. Biraz alan olarak küçük bir yer olduğundan dolayı genel olarak dikiş, moda ve çamaşır dersleri ilk etapta gösterilmiştir. Okul, ilk mezunlarını 1943-44 eğitim öğretim yılında vermiştir. Bu dönemde mezun olan öğrenci sayısı 57’dir. (Narin, 2022: 304) 

 “Sakarya ili kurulduktan sonra okul, 1955-1956 öğretim döneminde Çocuk Esirgeme Kurumu binasında Kız Enstitüsü olarak eğitime devam etmiş, Akşam Kız Sanat Okulu da Kız Enstitüsü bünyesine dâhil edilmişti”. (Narin, 2022: 304) 

Arifiye Köy Enstitüsü / Arifiye (1937)

Sakarya’da Cumhuriyet döneminde atılan devrim niteliğindeki adımlardan biri de Arifiye’de kurulan Köy Enstitüsü’dür. Enstitü ilk olarak 1 Mayıs 1937’de Kocaeli Arifiye Eğitmen Yetiştirme Kursu olarak açılmıştır. Kursa ilk olarak 48 öğrenci alınmıştır. (Narin, 2022: 306)  Kurs daha sonradan dönüşeceği Enstitü için sağlam bir temel olmuştur. Dördüncü dönem öğrenci alımlarında artık Arifiye Eğitmen Yetiştirme Kursu ,“Arifiye Köy Enstitüsü ve Eğitmen Kursu” adını alacaktır (1940). (Aydoğan, 2019: 55)  Enstitüde pek çok farklı alanlarda dersler verilmiş ve yetiştirilmek üzere bünyelerine alınan öğrenciler mezun olduklarında köy yaşamı için lazım olan pek çok bilgiyle donanımlı halde mezun olacaklardı.

Sakarya’nın TBMM kararı ile 17 Haziran 1954 tarihinde il olmuştur. Bu dönem artık müstakil olarak değerlendirilecektir. 1954 sonrası dönemde Sakarya’da önceki dönemlere nazaran daha büyük atılımlar görülmüştür. 1954-70 arası dönemde Sakarya’da okur-yazar oranı genel Türkiye ortalamasının üzerinde seyretmiştir. 1960 yılında nüfusun yarısından fazlası okur-yazar durumundaydı. Bu oran 1965 yılında %59.16,1970 yılında %57.87 olmuştur. Sakarya’da 1955-70 arası okur-yazarlık istatistikleri şu şekildedir:  (Olgun, 2005: 975).

                        6 Yaş ve Üstü Nüfus                                    

Okuma Yazma Bilen Nüfus

Sakarya’da İlköğretim nezdinde önceki dönemlere nazaran büyük bir gelişme yaşanmıştır. İl olmasını takip eden 1954-55 eğitim öğretim yılında 237 tane okul mevcutken 1972-73 eğitim öğretim yılında bu sayı 608’e çıkmıştır. Sakarya’nın 1955-73 yılları arası ilköğretim istatistikleri şu şekildedir: (Olgun, 2005: 975)

1972-73 eğitim öğretim yılında Sakarya’da bulunan okulların sayı ve öğretmen durumunun ilçelere göre dağılımı şu şekildedir: (Olgun, 2005: 976)

Sakarya’da 1954 sonrası Ortaöğretim de tıpkı İlköğretim gibi büyük gelişmeler yaşamıştır. 1917’de kurulan ilk ortaöğretim dereceli okul olan Adapazarı İdadisi’nden sonra 1955’de ortaokul sayısı 6’ya ancak çıkabilmiştir. Fakat bu dönemden sonra hızla gerçekleşen gelişmeler yaşanmış ve 1972-73 eğitim öğretim yılında bu sayı 27’ye kadar çıkmıştır. Ayrıca bu dönemde Sakarya’nın ilk özel ortaokulu olan Özel Sakarya Ortaokulu da 1964 yılında açılmıştır. (Olgun, 2005: 977)

Sakarya’da ortaöğretimdeki yaşanan büyük gelişmeler sayısal olarak da kendini göstermiştir. Yaklaşık 20 yıllık bir süreç içinde Sakarya’da ortaöğretimde gerçekleşen artışın istatistikleri şu şekildedir: (Olgun, 2005: 980)                                   

Sakarya’da 1973-80 yılları ilköğretimde yine bir artış görülmüştür. “1962 yılında 456 olan ilkokul sayısı 1979-80 öğretim yılında 665’e çıkmıştır. 619’u kırsal kesimde 46’sı şehir merkezlerinde olan bu okullarda öğrenim gören öğrenci sayısı 72489’dur. İlköğretimde yaşanan sayısal gelişmelerin bir bölümü 1962- 1971 yılları arasında olmuş, 1971-1980 yılları arasında ise, artış hızı yavaşlamıştır. Yavaşlamanın başlıca nedeni 1970 yılı sonrası özellikle kırsal kesimden il dışına yapılan göçlerdir. Bu göçler nedeniyledir ki kırsal kesim okullarına devam eden erkek öğrenci sayısında bir azalma olmuştur.”  (Olgun, 2005: 984)

Sakarya’da 1979-80 eğitim öğretim yılındaki ilköğretim okullarının yerleşim yeri sınıflamalarına göre okul sayıları, öğrenci sayıları ve öğretmen sayılarının toplam istatistikleri şu şekildedir: (Olgun, 2005: 984)

Sakarya’da 1955-56 öğretim yılında Adapazarı Lisesi’nin kurulmasıyla lise eğitimi başlamış (Yurt Ansiklopedisi, 1982: 6506) bu tarihten sonra da lise sayılarında görülür derece artış yaşanmıştır. Sakarya’da 1955-56 eğitim öğretim yılında 28’i kız, 106’sı erkek toplam 134 öğrenci varken 1980 yılında bu sayı 35 kat artarak 1525 öğrenci sayısına ulaşılmıştır.  Bu ara dönemde kız sayılarının lisedeki oranı 50 kat artarak Sakarya’da erkek öğrenci nüfusunun önüne geçmiştir.  (Olgun, 2005: 991)

1989-90 eğitim öğretim yılına gelindiğinde ise liselerdeki öğretmen sayısında fazlaca bir artış yaşanmıştır. Bu tarihteki Sakarya’da bulunan okulların liselere göre dağılımlarının istatistikleri şu şekildedir: (Olgun, 2005: 992)

Kadrolu Olanlar   Ders Verenler